دانشگاه علامه طباطبائی
فصلنامه بازیابی دانش و نظامهای معنایی
2980-8243
2783-1795
2
2
2015
04
21
مقایسه سطح سرمایه فکری در کتابخانههای عمومی و دانشگاهی شهر اصفهان بر اساس دیدگاه بونتیس
3
22
FA
احمد
شعبانی
0000-0003-0466-6240
استاد، گروه علم اطلاعات و دانششناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
shabania@edu.ui.ac.ir
حمیده
جعفری
کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانششناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
hamideh.jaffari110@yahoo.com
سعید
رجایی پور
دانشیار، گروه علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
s.rajaipour@edu.ui.ac.ir
مرتضی
محمدی استانی
دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانششناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
morteza_mohamadi64@yahoo.com
<strong>هدف</strong>: این پژوهش باهدف بررسی و مقایسه سرمایه فکری در کتابخانههای عمومی و دانشگاهی شهر اصفهان در سال تحصیلی 1391-1392 بر اساس دیدگاه بونتیس انجام شد. <strong>روش: </strong>پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی بود. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان کتابخانههای عمومی شهر اصفهان (98 نفر) و کتابخانههای مرکزی دانشگاهی و در سال تحصیلی 1391-1392 بود. بهمنظور تعیین حجم نمونه از فرمول نمونهگیری کوکران (84 نفر) و روش تصادفی طبقهای استفاده شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بر اساس مؤلفههای بونتیس بود که روایی آن توسط استادان متخصص تأیید و پایایی آن به روش آلفای کرونباخ 95/0 محاسبه گردید<strong>. یافتهها:</strong> میزان سرمایه فکری در کتابخانههای عمومی (8/3) و کتابخانههای دانشگاهی (23/3) شهر اصفهان در وضعیت مناسبی قرار نداشت و میزان آن در کتابخانههای عمومی بیشتر از کتابخانههای دانشگاهی بود. وضعیت سرمایه ساختاری نسبت به سرمایه ساختاری و رابطهای در کتابخانههای مزبور مناسبتر و اختلاف بین مؤلفههای سرمایه فکری معنادار بود (P≤0/05). همچنین در خصوص سطح سرمایه فکری در کتابخانههای عمومی و دانشگاهی شهر اصفهان ازنظر ویژگیهای جمعیت شناختی (جنسیت، سن، میزان تحصیلات، رشته تحصیلی و نوع کتابخانه) تفاوت معناداری مشاهده نشد (P≥0/05) ولی ازنظر ویژگی سِمَت شغلی تفاوت معنادار بود
اصفهان,سرمایه فکری,کتابخانههای دانشگاهی,کتابخانههای عمومی
https://jks.atu.ac.ir/article_1101.html
https://jks.atu.ac.ir/article_1101_dd6a4a1bb505cba22a2978c165db53ba.pdf
دانشگاه علامه طباطبائی
فصلنامه بازیابی دانش و نظامهای معنایی
2980-8243
2783-1795
2
2
2015
04
21
جریان دانش در شرکتهای دانشبنیان پارک علم و فناوری دانشگاه تهران و ارائه مدل مفهومی
23
40
FA
محمد
حسن زاده
0000-0002-6175-0855
دانشیار، گروه علم اطلاعات و دانششناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران ، ایران
hasanzadeh@modares.ac.ir
مهتاب
تیموری تابیه
کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانششناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
mahtab.teymuri@gmail.com
10.22054/jks.2015.1088
<strong>هدف:</strong> پژوهش حاضر باهدف شناسایی و تحلیل جریان دانش در شرکتهای دانشبنیان پارک علم و فناوری دانشگاه تهران انجام شد. <strong>روش</strong>: در این پژوهش نظر 256 نفر از کارکنان شاغل در 30 شرکت دانشبنیان مستقر در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران که دارای نیروی تماموقت بیش از 4 نفر بودند، از طریق پرسشنامه، پیمایش شد. <strong>یافته ها:</strong> جریان دانش در شرکتهای موردپژوهش، بهجز در مؤلفه مکانیسمهای جریان دانش که دو نوع سنتی و دیجیتالی را مدنظر قرار داده بودند، در سایر مؤلفهها (ورودیهای دانش، میزان آگاهی کارکنان، فرهنگسازمانی، ساختار سازمانی، برنامهریزی برای جریان دانش و اشتراک دانش) از وضعیت مطلوبی برخوردار نبودند. <strong>نتیجه گیری:</strong> به سبب بالاتر بودن میانگینها از سطح متوسط وضعیت جریان دانش مناسب ارزیابی شد. در پایان، مدل مفهومی ایده آل برای نمایش جریان دانش ترسیم شد.
پارک علم و فناوری دانشگاه تهران,تسهیم دانش,جریان دانش شرکتهای دانشبنیان,مدلهای جریان دانش
https://jks.atu.ac.ir/article_1088.html
https://jks.atu.ac.ir/article_1088_9fb599c755c73c1bd652e7ad6313a6e2.pdf
دانشگاه علامه طباطبائی
فصلنامه بازیابی دانش و نظامهای معنایی
2980-8243
2783-1795
2
2
2015
04
21
رابطه فرهنگسازمانی و مدیریت دانش در دانشکده علوم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه تهران
41
54
FA
غلامرضا
فدایی
0000000000000000
استاد، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
ghfadaie@ut.ac.ir
سیف اله
اندایش
0000000000000000
مربی، گروه علم اطلاعات و دانششناسی، دانشگاه خلیج فارس بوشهر، بوشهر، ایران
andayesh.s@gmail.com
10.22054/jks.2015.1093
<strong>هدف:</strong> پژوهش حاضر باهدف تعیین رابطه فرهنگسازمانی و مدیریت دانش در دانشکده علوم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه تهران بود.<strong> روش:</strong> روش پژوهش از نوع کاربردی بود. برای سنجش رابطه میان فرهنگسازمانی و مدیریت دانش از روش توصیفی-همبستگی استفاده شد و از طریق پرسشنامه نظر 100 نفر از مدیران، کارکنان و دانشجویان دانشکده علوم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه تهران پیمایش شد. پرسشنامهها بر اساس مدل فرهنگسازمانی دنیسون (2002) و مدیریت دانش KMAT (1995) طراحی شد.<strong> یافته ها:</strong> میان فرهنگسازمانی و مدیریت دانش رابطه مستقیم و معنیداری وجود داشت؛ رسالت سازمانی، انطباقپذیری سازمانی، سازگاری سازمانی و مشارکت سازمانی با مدیریت دانش رابطه مستقیم و معنیداری داشت. <strong>نتیجه گیری:</strong> فرهنگسازمانی در این دانشکده رضایتبخش بود اما وضعیت مدیریت دانش چندان رضایتبخش ارزیابی نشد.
دانشکده علوم اطلاعات و دانش شناسی,دانشگاه تهران,فرهنگسازمانی,مدیریت دانش
https://jks.atu.ac.ir/article_1093.html
https://jks.atu.ac.ir/article_1093_74b15adb671fc53c5516ec36888fe4a0.pdf
دانشگاه علامه طباطبائی
فصلنامه بازیابی دانش و نظامهای معنایی
2980-8243
2783-1795
2
2
2015
04
21
ارزیابی رعایت معیارهای کنترل واژگان در اصطلاحنامههای علوم اسلامی بر اساس استاندارد ایزو 25964
55
82
FA
زکیه
عرب شیبانی
کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی ، دانشگاه قم، قم، ایران
arabsheibani_z@yahoo.com
سید مهدی
طاهری
0000-0002-3305-5986
استادیار، گروه علم اطلاعات و دانششناسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
taherismster@gmail.com
محمدرضا
علی بیک
مربی، گروه کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران
m.alibeyk@gmail.com
علیرضا
هویدا
دانشیار، گروه علم اطلاعات و دانششناسی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران
howaidaa@gmail.com
10.22054/jks.2015.1089
<strong>هدف:</strong> هدفپژوهش حاضر، تبیین میزان رعایت معیارهای کنترل واژگان در اصطلاحنامههای علوم اسلامی بر اساس استاندارد ایزو 25964بود.<strong> روش:</strong> جامعه پژوهش را اصطلاحنامههای کلام اسلامی، منطق، فلسفه اسلامی، اصول فقه، اخلاق، علوم قرآنی و علوم حدیثتشکیل میدادند. بهمنظور اجرای پژوهش از روش توصیفی- پیمایشی استفاده شد. ابزار گردآوری دادهها سیاهه وارسی استخراجشده از استاندارد 25964 بود. از هر اصطلاحنامه 450 اصطلاح و درمجموع 3150 اصطلاح انتخاب و موردبررسی قرار گرفت<strong>. یافتهها:</strong> یافتههای پژوهش حاکی از آن است که بیشترین میزان رعایت استاندارد بهاصطلاحنامه فلسفه (70%) و بعدازآن بهاصطلاحنامههای اصول فقه و کلام اسلامی (65%) مربوط میشد. اصطلاحنامههای علوم قرآنی و اخلاق بهطور مشترک 5/62% و اصطلاحنامههای منطق و علوم حدیث نیز 55% از معیارهای استاندارد را رعایت کرده بودند.<strong> نتیجهگیری:</strong> اصطلاحنامههای علوم اسلامی ازنظر معیار رفع ابهام عملکرد ضعیفی داشتند. از مجموع اصطلاحات بررسیشده در این اصطلاحنامهها، 2/70% بهصورت اسم و عبارت اسمی و 5/29% بهصورت اصطلاح مرکب بهکاررفته بودند. اصطلاحنامههای علوم اسلامی ازنظر معیار شکل دستوری اصطلاحات استاندارد را بهطور کامل رعایت کرده بودند؛ اما در معیار ثبتنام اشخاص با استاندارد همخوانی نداشتند.
استاندارد ایزو 25964,اصطلاحنامه اخلاق اسلامی,اصطلاحنامه اصول فقه,اصطلاحنامههای علوم اسلامی,اصطلاحنامه علوم حدیث,اصطلاحنامه علوم قرآن,اصطلاحنامه فلسفه اسلامی,اصطلاحنامه کلام اسلامی,اصطلاحنامه منطق,معیارهای کنترل واژگان
https://jks.atu.ac.ir/article_1089.html
https://jks.atu.ac.ir/article_1089_9e9d536d6b58bc611a9b39c329e8e5a9.pdf
دانشگاه علامه طباطبائی
فصلنامه بازیابی دانش و نظامهای معنایی
2980-8243
2783-1795
2
2
2015
04
21
بررسی فرایند دیجیتال سازی نسخ خطی در کتابخانه های شهر قم از دیدگاه مدیران و کارشناسان
83
107
FA
مهدی
محمدی
0000-0002-6880-7455
استادیار، گروه علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه قم، قم، ایران
mahdi.mohammadi203@gmail.com
وحیده
آقابابایی
کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانششناسی، دانشگاه قم، قم، ایران
aghababaiev@gmail.com
10.22054/jks.2015.1090
<strong>هدف: </strong>پژوهش حاضر بهمنظوربررسی فرایند دیجیتالسازی نسخ خطی در 5 کتابخانه دارای نسخ خطی شهر قم از دیدگاه مدیران و کارشناسان و شناسایی نارساییهای موجود و ارائه راهکارهای مناسب انجام شد.<strong> روش: </strong>پژوهش حاضر از نوع پژوهشهای کاربردی بود که با استفاده از روش پیمایشی با رویکرد توصیفی انجام شد. دادههای موردنیاز آن از طریق پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شد و با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت. <strong>یافته ها: </strong>یافتهها نشان داد کهاز بین ۵ کتابخانه موردبررسی، کتابخانه آستانه مقدس حضرت معصومه (س) و کتابخانه مسجد اعظم، 100% مجموعه خود را دیجیتالسازی کردهاند، و کتابخانه آیتالله مرعشی با بیشترین تعداد نسخه خطی، تنها 11.5% از مجموعه خود را دیجیتالی کرده که در مقایسه با سایر کتابخانهها کمترین میزان دیجیتالسازی را داشت. در این میان، کتابخانه مسجد اعظم نسبت به دیگر کتابخانهها در این مسیر موفقتر عمل کرده بود و به ارائه نسخ خطی خود از طریق وب پرداخته بود. <strong>نتیجه گیری: </strong>با توجه به نتایج این پژوهش، مشخص شد که کتابخانهها در انجام این فرایند با مشکلات و چالشهایی نظیر کمبود نیروی انسانی متخصص، تجهیزات موردنیاز، عدم وجود روشی استاندارد در سطح ملی، عدم وجود سازمان یا مراکزی جهت یکپارچهسازی این فرایند در سطح کشور روبهرو هستند که در این راستا «طراحی و تدوین یک روش استاندارد و ملی جهت دیجیتالسازی نسخ خطی» ترجیحاً با محوریت کتابخانه ملی و همکاری کتابخانههای بزرگ پیشنهاد شد.
دیجیتالسازی نسخ خطی نسخ خطی,فرایند دیجیتالسازی,کتابخانه
https://jks.atu.ac.ir/article_1090.html
https://jks.atu.ac.ir/article_1090_bc680eca1e4804530f0fb0060631d519.pdf
دانشگاه علامه طباطبائی
فصلنامه بازیابی دانش و نظامهای معنایی
2980-8243
2783-1795
2
2
2015
04
21
نگاشت تولیدات علمی حوزهی اعتیاد در پایگاه وب آو ساینس در سالهای 2008- 2013
109
126
FA
نفیسه
سبزواری
کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
nafisesabzevari_2000@yahoo.com
علی
جلالی دیزجی
استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
dizaji@yahoo.com
عصمت
مومنی
0000-0001-7423-5214
استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
momeni.esmat@yahoo.com
<strong><em>هدف</em></strong><em>:</em> تحلیل استنادی با ترسیم ساختار موضوعی رشتههای مختلف علمی موجب پیدایش رشتههای علمی نو شده و میتواند روابط داخلی بین قسمتهای مختلف علم را بهروشنی توضیح دهد و به تاریخ علم بپردازد. هدف این مقاله ترسیم نقشهی تولیدات علمی حوزهی اعتیاد در پایگاه وبآوساینس در سالهای 2008 تا 2013 بود. <strong><em>روش</em></strong><em>:</em> این پژوهش با روش تحلیل استنادی انجام شد. جامعه آماری شامل 489 مقاله حوزهی اعتیاد موجود در پایگاه وبآوساینس بود. نقشهی علمی این حوزه، بر مبنای شاخص امتیاز استناد جهانی (جی سی اس) و امتیاز استناد محلی (آل سی اس) ترسیم شد. <strong><em>یافتهها</em></strong><em>:</em> گرایشهای موضوعی در نقشهی علمی حوزهی اعتیاد شامل پنج خوشهی موضوعی بود. متوسط نرخ رشد سالانهی انتشارات طی سالهای موردبررسی 253/0 بود. مدارک توسط 1352 نویسنده تألیف شده بود که در 10 قالب انتشاراتی و به 9 زبان دنیا منتشرشدهبودند. <strong>نتیجهگیری</strong>: بهطورکلی میانگین نرخ رشد تولیدات علمی حوزهی اعتیاد رضایتبخش نبود اما میزان همکاری گروهی در این حوزه در سطح مطلوبی قرار داشت.
اعتیاد,پایگاه وبآوساینس,تولیدات علمی,نگاشت علمی
https://jks.atu.ac.ir/article_1091.html
https://jks.atu.ac.ir/article_1091_74142df637d393affac2d26ca3e5854d.pdf
دانشگاه علامه طباطبائی
فصلنامه بازیابی دانش و نظامهای معنایی
2980-8243
2783-1795
2
2
2015
04
21
ردپای نظریه های ارتباطات در علم اطلاعات و دانش شناسی
127
137
FA
حسن
اشرفی ریزی
0000-0001-6052-2087
دانشیار، گروه علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران
hassanashrafi@mng.mui.ac.ir
زهرا
کاظم پور
دانشجوی دکتری تخصصی علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه تهران و عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
zahrakazempour@ut.ac.ir
10.22054/jks.2015.1092
<strong>هدف:</strong> مطالعه حاضر با هدف شناسایی شباهتها، تفاوتها و چگونگی کاربرد مفاهیم حوزه ارتباطات در علم اطلاعات و دانششناسی انجام شد.<strong> روش:</strong> مطالعه حاضر مروری نقلی بود و سعی شد تا از منظر نظریههای حوزه ارتباطات به مسائل علم اطلاعات و دانششناسی نگریسته شود.<strong> یافته ها:</strong> از میان علوم مختلف، کتابداری و اطلاعرسانی با علوم ارتباطات پیوستگی اجتنابناپذیری دارد. برخی از نظریههای حوزه ارتباطات ازجمله نظریه کاربری و اقناع، نظریه بینامتنیت، نظریه اجتماعی شدن، نظریه یادگیری اجتماعی، نظریه شناخت اجتماعی، نظریه دروازهبانی، نظریه اشاعه نوآوری و نظریه برجستهسازی قابلیت کاربرد در بافت علم اطلاعات و دانششناسی را دارند. <strong>نتیجه گیری:</strong> نظریههای ارتباطات در همه ارکان چهارگانه علم اطلاعات و دانششناسی (مجموعهسازی، سازماندهی، اشاعه اطلاعات و مدیریت) کاربرد دارند. به نظر میرسد با انجام پژوهشهای مفصلتر، میتوان کاربرد سایر نظریههای حوزه ارتباطات را در علم اطلاعات و دانششناسی موردبررسی قرارداد.
علم ارتباطات,علم اطلاعات و دانششناسی,نظریههای ارتباطات
https://jks.atu.ac.ir/article_1092.html
https://jks.atu.ac.ir/article_1092_5b4913b4a3b2075042d0a41d675e30fa.pdf