ارزیابی نظامهای بازیابی اطلاعات و دانش
محسن نیازی؛ علی فرهادیان؛ محمد کارکنان نصرآبادی؛ محمد علائی آرانی؛ فاطمه سادات هاشمی علی آبادی
چکیده
کتابخانههای دانشگاهی سازمانهای خدماتی هستند که رسالت اصلی آنها پیوند جامعة دانشگاهی با دانش و اطلاعات از طریق ارائۀ خدمات کارآمد است. کیفیت خدمات سازوکاری را فراهم میکند تا اطمینان حاصل کنیم که کتابخانه رسالت خود را به خوبی انجام داده است. با پیدایش خدمات الکترونیکی و دیجیتالی فناوری محور و ضرورت فراگیری مهارتهای وابسته، ...
بیشتر
کتابخانههای دانشگاهی سازمانهای خدماتی هستند که رسالت اصلی آنها پیوند جامعة دانشگاهی با دانش و اطلاعات از طریق ارائۀ خدمات کارآمد است. کیفیت خدمات سازوکاری را فراهم میکند تا اطمینان حاصل کنیم که کتابخانه رسالت خود را به خوبی انجام داده است. با پیدایش خدمات الکترونیکی و دیجیتالی فناوری محور و ضرورت فراگیری مهارتهای وابسته، کیفیت خدمات و عملکرد کتابخانههای دانشگاهی شکل متفاوتی به خود گرفتهاند. لذا برای درک صحیحتر از وضعیت کتابخانههای دانشگاهی، شناسایی و ارتقاء خدماتی که مستلزم توجه بیشتری است، به معیارهای جامعتری نیاز است. این پژوهش، با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر کیفیت خدمات و عملکرد کتابخانههای دانشگاهی، با استفاده از روش فراترکیب تعداد 311 مقالۀ نمایه شده در پایگاههای اطلاعات علمی داخلی و در بازه زمانی 1380 تا 1401 با موضوع کیفیت خدمات و عملکرد کتابخانههای دانشگاهی مورد بررسی قرار گرفته است. از بین 59 مقاله منتخب، پنج معیار مهم و مؤثر بر کیفیت، استخراج و در قالب الگویی نظاممند جمعبندی و ارائه شده است. نتایج این پژوهش عوامل نیروی انسانی، منابع و خدمات اطلاعاتی، تسهیلات، مدیریت اجرایی و منابع مالی را در ارتقاء کیفیت خدمات و اثربخشی عملکرد کتابخانههای دانشگاهی مؤثر میداند. همچنین بررسیها نشان میدهد در زمینۀ تأثیر مؤلفهها و تواناییهای مدیریتی بر کیفیت و اثربخشی عملکرد و نیز تأثیر منابع مالی و تأمین اعتبار در ارتقاء عملکرد و موفقیت کتابخانههای دانشگاهی در تحقق اهداف و رسالتشان، پژوهشهای چندانی انجام نشده است.
زویا آبام؛ محدثه افضلی
چکیده
این پژوهش با هدف شناسایی وضعیت خدمات دادههای پژوهشی در کتابخانههای مرکزی دانشگاههای دولتی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (عتف) و تعیین وضعیت و شناسایی اهمیت و ملزومات آن انجام شد. پژوهش از نظر هدف کاربردی است که به روش توصیفی-پیمایشی انجام شد. جهت گردآوری دادهها از پرسشنامه محققساخته با 49 گویه استفاده شد. نمونه پژوهش ...
بیشتر
این پژوهش با هدف شناسایی وضعیت خدمات دادههای پژوهشی در کتابخانههای مرکزی دانشگاههای دولتی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (عتف) و تعیین وضعیت و شناسایی اهمیت و ملزومات آن انجام شد. پژوهش از نظر هدف کاربردی است که به روش توصیفی-پیمایشی انجام شد. جهت گردآوری دادهها از پرسشنامه محققساخته با 49 گویه استفاده شد. نمونه پژوهش را 72 نفر از مدیران کتابخانههای مرکزی دانشگاههای دولتی وابسته به وزارت عتف تشکیل دادند. طبق یافتهها نگرش مدیران کتابخانهها نسبت به اهمیت انجام این خدمات توسط کتابخانه مثبت است و همه ملزومات ذکرشده، اهمیت دارند. وجود زیرساختهای فناوری مناسب، با میانگین 85/8؛ تهیه و توسعه نرمافزار مخزن سازمانی برای مدیریت دادههای پژوهشی، با میانگین 85/8؛ وجود برنامهای مدون برای انجام این خدمات، با میانگین 76/8؛ توسعه دانش و مهارت کتابداران در زمینة خدمات دادههای پژوهشی، با میانگین 42/8 و تمایل کتابداران به توسعه دانش خود مهمترین ملزومات انجام خدمات دادههای پژوهشی، با میانگین 33/8 هستند. تعداد زیادی از کتابخانهها قصد انجام خدمات دادههای پژوهشی بین یک تا سه سال آینده و یا بیش از سه سال آینده را دارند، تعدادی از آنها هیچ برنامهای برای انجام این خدمات ندارند، تعداد اندکی این خدمات را تا حدودی انجام میدهند. شمار خیلی کمی این خدمات را بهطور کامل انجام میدهند. از دید مدیران کتابخانهها میانگین میزان مهارت کتابداران کتابخانههای موردمطالعه در حد متوسط است. با توجه به اهمیت انجام خدمات دادههای پژوهشی توسط کتابخانههای دانشگاهی، تمهید کردن ملزومات انجام این خدمات میتواند در بهبود وضعیت انجام این خدمات در کتابخانههای دانشگاهی مؤثر واقع شود.
حمیدرضا سعیدنیا؛ محمد حسن زاده
چکیده
پژوهش حاضر با هدف طراحی مدلی تعاملی برای اشاعه گزینشی اطلاعات در کتابخانههای دانشگاهی انجام شد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی، و از نظر روش، پیمایشی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانشجویان ارشد، دکتری و اعضای هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس تهران بوده است. براساس آمار موجود در سایت این دانشگاه، تعداد اعضای هیئت علمی دانشگاه ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف طراحی مدلی تعاملی برای اشاعه گزینشی اطلاعات در کتابخانههای دانشگاهی انجام شد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی، و از نظر روش، پیمایشی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانشجویان ارشد، دکتری و اعضای هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس تهران بوده است. براساس آمار موجود در سایت این دانشگاه، تعداد اعضای هیئت علمی دانشگاه 730 نفر، دانشجویان دکتری 3000 و ارشد 4000 نفر بوده است. با استفاده از فرمول کوکران تعداد نمونه اعضای هیئت علمی 253 نفر، دکتری 340 نفر، ارشد 350 نفر انتخاب گردید. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامه بود که روایی آن از دید صاحبنظران علم اطلاعات و دانششناسی مورد تأیید قرار گرفت. برای تحلیل دادهها از نرمافزار 16Spss و آزمون T تک نمونهای استفاده شد. در این پژوهش ابتدا به شناسایی و دستهبندی خدمات مبتنی بر اشاعه گزینشی اطلاعات پرداخته و سپس تعداد 43 خدمت شناسایی شده در 7 ویژگی شامل: ویژگی گنجینه دانش (7)، بازخورد (7)، ارتباط دوسویه (5)، آموزش (4)، جستوجو (7)، سفارشات (7) و مدیریت دانش (6) دستهبندی شد. نمره میانگین به دست آمده برای اغلب ویژگیهای مدل نظام اشاعه گزینشی اطلاعات بالای نمره معیار4 بود. با استفاده از این مدل، نظام اشاعه گزینشی اطلاعات به صورت هوشمند نیاز اطلاعاتی کاربران عضو را تشخیص میدهد. امکان پشتیبانی از حجم وسیع اطلاعات، ارتباطات دو سویه، سفارشات، مدیریت دانش و روزآمدی آن به صورت لحظهای از جمله ویژگیهای مورد نظر در این مدل است.
مریم طاوسی؛ محسن حاجی زین العابدینی
چکیده
هدف اصلی پژوهش، مطالعه تطبیقی وبگاه کتابخانههای دانشگاهی ایران و ایالت متحده آمریکا از منظرکسب بازدیدکاربران به واسطهی رسانه های اجتماعی بوده است. تحقیق حاضر از حیث هدف، کاربردی محسوب می گردد و با رویکرد اکتشافی انجام شده است. جامعه پژوهش تعداد ۲۱ وبگاه کتابخانه مرکزی یا دیجیتالی دانشگاههای دولتی ایران وابسته به وزارت علوم ...
بیشتر
هدف اصلی پژوهش، مطالعه تطبیقی وبگاه کتابخانههای دانشگاهی ایران و ایالت متحده آمریکا از منظرکسب بازدیدکاربران به واسطهی رسانه های اجتماعی بوده است. تحقیق حاضر از حیث هدف، کاربردی محسوب می گردد و با رویکرد اکتشافی انجام شده است. جامعه پژوهش تعداد ۲۱ وبگاه کتابخانه مرکزی یا دیجیتالی دانشگاههای دولتی ایران وابسته به وزارت علوم واقع در شهرهای بزرگ ایران شامل تهران، اصفهان، مشهد، تبریز و اهواز و ۱۶ وبگاه کتابخانه دانشگاهی واقع در ایالت متحده آمریکا بودند. مطالعه با روش پیمایشی توصیفی و به صورت مقطعی در بازه زمانی سه ماهه ی فوریه، مارس و آوریل سال ۲۰۱۹ میلادی با ابزار مشاهده مستقیم در پایگاه هوشمند تحلیل رفتارکاربران «سیمیلاروب» انجام شد. یافتهها نشان داد در ایران میزان %19 و در ایالت متحده آمریکا میزان %100 از کل تعداد وبگاههای کتابخانههای دانشگاهی، از طریق رسانههای اجتماعی، کاربران را جذب کرده بودند. میزان بازدیدکاربران(کلیک) به وسیله رسانههای اجتماعی از وبگاه کتابخانههای دانشگاهی در ایران حداکثر تا %30 از کل بازدیدها از وبگاه کتابخانه مشاهده شد که این رقم در مورد ایالت متحده آمریکا حداکثر تا %1 از کل بازدیدها بود( به استثنای وبگاه کتابخانه دانشگاهی ام آی تی که این رقم %11 مشاهده شد). به ترتیب اولویت، رسانههای اجتماعی «فیس بوک»، «یوتیوب»، «توییتر»، «ردیت»، «ریسرچگیت» و «پینترست» به عنوان برترین رسانههایی که وبگاه کتابخانههای دانشگاهی امریکا از طریق آنها، بازدید وبی، کسب مینمایند، شناسایی شدند.
سارا بهرامی نیا؛ محمود مرادی
چکیده
هدف پژوهش حاضر، شناسایی میانگین تمایل به پرداخت کاربران برای خدمات کتابخانههای علوم پزشکی کرمانشاه و عوامل مؤثر بر آن بوده است. پژوهش حاضر به روش پیمایشی و ارزشگذاری مشروط که بخشی از روش ترجیحات اظهارشده هست، به تعیین تمایل به پرداخت اقدام کرده است. جامعه پژوهش تمام کاربران کتابخانههای دانشگاهی علوم پزشکی کرمانشاه با تعداد ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر، شناسایی میانگین تمایل به پرداخت کاربران برای خدمات کتابخانههای علوم پزشکی کرمانشاه و عوامل مؤثر بر آن بوده است. پژوهش حاضر به روش پیمایشی و ارزشگذاری مشروط که بخشی از روش ترجیحات اظهارشده هست، به تعیین تمایل به پرداخت اقدام کرده است. جامعه پژوهش تمام کاربران کتابخانههای دانشگاهی علوم پزشکی کرمانشاه با تعداد 7470 نفر بودند، نمونه پژوهش بر اساس فرمول میشل و کارسون تعداد 553 نفر محاسبه شد. همچنین برای انتخاب نمونه از روش نمونهگیری تصادفی ساده استفاده شد. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه تمایل به پرداخت شامل 34 سؤال بود. برای تعیین پایایی از آلفای کرونباخ (86/0) استفاده شد. تجزیهوتحلیل دادهها از روشهای آماری مانند، آمار توصیفی و آزمون ناپارامتریک رگرسیون لجستیک با روش ورود همزمان متغیرها استفاده شد. میانگین تمایل به پرداخت سالیانه استفادهکنندگان برای استفاده از خدمات کتابخانههای علوم پزشکی 20600 تومان بود. همچنین نتایج نشان داد که متغیر تحصیلات بر میزان تمایل به پرداخت کاربران تأثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین از دیدگاه کاربران، در بین منابع و خدمات مختلف کتابخانههای علوم پزشکی، کتابها و نشریات، پایگاههای اطلاعاتی آنلاین، پایگاههای اطلاعاتی آفلاین و پایاننامه رتبههای نخست نسبت به خدمات دیگر قرار دارند، به صورتی که ارزش هزینه کردن خواهد داشت. نتایج این پژوهش نشان داد که استفادهکنندگان تمایل دارند برای حفظ خدمات کنونی کتابخانههای دانشگاهی علوم پزشکی مبالغی بهصورت سالیانه و یا ماهیانه پرداخت کنند، میتوان گفت اگر پرداخت پول منجر به بهبود خدمات و تغییر وضعیت کنونی کتابخانه باشد، بهطورقطع با توجه به دیدگاه استفادهکنندگان ارزش اقتصادی بالاتر و درنتیجه تمایل به پرداخت برای انواع منابع و خدمات کتابخانههای دانشگاهی افزایش چشمگیری خواهد داشت.
ثریا ضیایی؛ سارا بهرامی؛ اعظم موسی چمنی
چکیده
هدف اصلی این پژوهش تعیین رابطه بین نوآوری در خدمات و مؤلفههای رشد سازمانی در کتابخانههای دانشگاهی شهر کرمانشاه بوده است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- همبستگی بود که به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری تمامی کتابداران کتابخانههای دانشگاهی شهر کرمانشاه (58 نفر) بودند. با توجه به اینکه جامعه پژوهش محدود و در دسترس قرار داشت از ...
بیشتر
هدف اصلی این پژوهش تعیین رابطه بین نوآوری در خدمات و مؤلفههای رشد سازمانی در کتابخانههای دانشگاهی شهر کرمانشاه بوده است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- همبستگی بود که به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری تمامی کتابداران کتابخانههای دانشگاهی شهر کرمانشاه (58 نفر) بودند. با توجه به اینکه جامعه پژوهش محدود و در دسترس قرار داشت از روش سرشماری جهت جمعآوری دادهها استفاده گردید که از این تعداد 55 پرسشنامه تکمیل و مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت. یافتههای پژوهش نشان داد که نوآوری در خدمات با میانگین 40/3 و رشد سازمانی با میانگین 51/3 در کتابخانههای دانشگاهی شهر کرمانشاه در سطح نسبتاً مطلوبی قرار دارد. همچنین در این بخش نیز بیشترین فراوانی مربوط به مؤلفهی روابط و کمترین فراوانی، مربوط به پاداش بود. سطح معناداری آزمون همبستگی پیرسون بین دو متغیر نوآوری و رشد و توسعه سازمانی برابر 002/0 بود که بیانگر رابطه مثبت و مستقیم میان این دو متغیر بوده است. نتایج پژوهش نشان داد که نوآوری در خدمات با رشد و توسعه سازمانی در کتابخانههای دانشگاهی رابطه مثبت و مستقیمی دارد، بنابراین توجه به مؤلفههای اثرگذار رشد سازمانی و تقویت آنها مانند هدف، پاداش، روابط، مکانیسمهای سودمند و نگرش نسبت به تغییر شرایط را برای افزایش نوآوری کتابداران فراهم نمود.
مریم سلامی؛ سارا بهرامی نیا؛ زهرا عزیزخانی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه بین توانایی اکتساب دانش کتابداران کتابخانههای دانشگاهی کرمانشاه و رشد و توسعهسازمانی آنها انجام شد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- همبستگی است و به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری تمامی کتابداران کتابخانههای دانشگاهی شهر کرمانشاه که درمجموع 58 نفر بودند. با توجه به اینکه جامعه پژوهش محدود و ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه بین توانایی اکتساب دانش کتابداران کتابخانههای دانشگاهی کرمانشاه و رشد و توسعهسازمانی آنها انجام شد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- همبستگی است و به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری تمامی کتابداران کتابخانههای دانشگاهی شهر کرمانشاه که درمجموع 58 نفر بودند. با توجه به اینکه جامعه پژوهش محدود و در دسترس قرار داشتند از روش سرشماری جهت جمعآوری دادهها استفاده گردید که از این تعداد 55 پرسشنامه تکمیل و مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت. برای گردآوری دادهها از پرسشنامه استاندارد توسعهسازمانی و پرسشنامه محققساخته سنجش اکتساب دانش در طیف لیکرت پنج گزینهای استفاده گردید. یافتههای پژوهش نشان داد که توانایی اکتساب دانش و مؤلفههای آن (استخراج دانش، تبدیل دانش و انتقال دانش) در بین کتابداران کتابخانههای دانشگاهی شهر کرمانشاه در سطح نسبتاً مطلوبی قرار دارد. بیشترین میانگین مربوط به مؤلفه توانایی استخراج دانش (68/3) و کمترین فراوانی، مربوط به توانایی انتقال دانش (25/3) بود. همچنین میانگین رشد و توسعهسازمانی و مؤلفههای آن (پاداش، روابط، ساختار، مدیریت، مکانیسمهای سودمند، نگرش نسبت به تغییر و هدف) در کتابخانههای دانشگاهی کرمانشاه در سطح مطلوب بود، در این بخش نیز بیشترین فراوانی مربوط به مؤلفهی روابط و کمترین فراوانی، مربوط به پاداش بود. یافتههای پژوهش نشان داد که سطح توانایی انتقال دانش در بین کتابداران نسبت به دیگر مؤلفههای اکتساب دانش آنها پایینتر است، نیاز به آموزش و فراهم کردن شرایطی برای بهبود این مهارت و روحیه اشتراک دانش در بین کتابداران ضروری به نظر میرسد، زیرا توانایی انتقال و اشتراک دانش که یکی از شاخصههای اصلی چرخه اکتساب دانش است، برای کتابداران بهعنوان اشاعه دهندگان اطلاعات امری اجتنابناپذیر و ضروری بود. لذا هراندازه کارکنان سازمان وظایف خود را بهتر بشناسند و مهارتهای لازم در خصوص حرفه خود را ارتقا ببخشند و درنتیجه عملکرد بهتری داشته باشند، در بهبود وضعیت، پیشرفت و توسعه سازمان خود، نقش مؤثرتری خواهند داشت.
محمدرضا اباذری؛ فهیمه باب الحوائجی
چکیده
هدف از پژوهش حاضر شناخت ویژگیهای مرتبط با کارآفرینی در 3 مؤلفه انگیزشی (روانشناختی)، صلاحیتی و حمایتی و ارائه الگوی مفهومی کارآفرینی کتابداران کتابخانههای دانشگاهی بود. نوع پژوهش، کاربردی و روش آن پیمایشی- تحلیلی بوده است. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه خوداظهاری محقق ساخته بود که بین 109 نفر از کتابداران کتابخانههای 15 ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر شناخت ویژگیهای مرتبط با کارآفرینی در 3 مؤلفه انگیزشی (روانشناختی)، صلاحیتی و حمایتی و ارائه الگوی مفهومی کارآفرینی کتابداران کتابخانههای دانشگاهی بود. نوع پژوهش، کاربردی و روش آن پیمایشی- تحلیلی بوده است. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه خوداظهاری محقق ساخته بود که بین 109 نفر از کتابداران کتابخانههای 15 واحد جامع دانشگاه آزاد اسلامی ایران توزیع شد. یافتهها نشان داد ویژگیهای انگیزشی و صلاحیتی کارآفرینی کتابداران در حد زیاد و ویژگیهای حمایتی از حد متوسط پایینتر بود. از بین 62 ویژگی کارآفرینی،12 ویژگی انگیزشی، 15 ویژگی صلاحیتی و 5 ویژگی حمایتی به دست آمد که بر مبنای آن، الگوی کارآفرینی طراحی شد. این الگو، به 3 عامل زمینهسازها، تسهیل گرها و توانمندسازها اشاره داشت. توجه به ویژگیهای کارآفرینی در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی، نیازمند الگوی کارآفرینی در خدماترسانی به بهرهگیران اطلاعاتی در رقابتهای ملی و بینالمللی بود. کتابداران باید با کمک فناوریهای جدید، نوآوریهایی که قابلیت تطبیق با نیازهای مراجعان را دارد در سایه کارآفرینی، خلق و با شناخت و تقویت ویژگیهای فردی کارآفرینی خود، موجبات رشد و توسعه اجتماعی با انجام فعالیتهای کارآفرینانه در کتابخانهها را فراهم آورند. الگوی مفهومی این مقاله، از سیر فکری و نتایج تحقیقات علمی در حوزههای روانشناسی، کارآفرینی، اقتصاد و مدیریت استنتاج شده و درواقع رویکرد نوآورانه در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی که خود نتیجه یک رویکرد خردمندانه و با ملاحظه مبانی ویژه حاصل از مطالعات دانشهای دیگر بوده، پیشنهاد و تجویز شده است.
علی جلالی دیزجی؛ لیلا جباری
چکیده
هدف: در این تحقیق، سنجش کیفیت خدمات کتابخانه مرکزی دانشگاه علامه طباطبائی و شناسایی مولفههای خدمت نیازمند ارتقاء هدف پژوهش است. روش: پژوهش پیمایشی با مدل لیبکوال بوده و دادهها با پرسشنامه گردآمده است. شکاف بین حداقل انتظارات و نیز حداکثر انتظارات با سطح دریافت کاربران و معناداری تفاوت بین این سطوح تحلیل شده است. اطلاعات پژوهش ...
بیشتر
هدف: در این تحقیق، سنجش کیفیت خدمات کتابخانه مرکزی دانشگاه علامه طباطبائی و شناسایی مولفههای خدمت نیازمند ارتقاء هدف پژوهش است. روش: پژوهش پیمایشی با مدل لیبکوال بوده و دادهها با پرسشنامه گردآمده است. شکاف بین حداقل انتظارات و نیز حداکثر انتظارات با سطح دریافت کاربران و معناداری تفاوت بین این سطوح تحلیل شده است. اطلاعات پژوهش از نمونه 100 نفری جامعهی کاربران گردآمده است. یافتهها: خدمت دریافتی کاربران در همه مولفههای اثر خدمت، کنترل اطلاعات و کتابخانه بهعنوان مکان جامعه پژوهش پایینتر از حداقل انتظار بوده و کاربران ناراضی بودهاند. حداقل انتظار بیشتری برای بهبود اثر خدمت نسبتبه دو مولفه دیگر وجود دارد. کمترین دریافت خدمت و بیشترین نارضایتی سطح دریافت در مولفه کتابخانه بهعنوان مکان بودهاست. بیشترین نارضایتی سطح حداکثر انتظار بهترتیب در مولفههای کتابخانه بهعنوان مکان و کنترل اطلاعات است.اصالت اثر: اولین ارزیابی عملکرد، همگامی با جامعهی، توجیه اقتصادی، رضایت کاربر، و مشتریمداری ارزش پژوهش حاضر است.
اورانوس تاج الدینی؛ علی سادات موسوی؛ مهدی علیزاده
چکیده
هدف: این پژوهش با هدف سنجش رابطه هوش معنوی با سلامت روانی در بین کتابداران شاغل در کتابخانههای دانشگاهی انجام شده است. حاضر یک تحقیق توصیفی – پیمایشی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه 210 نفر از کتابداران شاغل در کتابخانههای مرکزی دانشگاههای دولتی شهر تهران بودند. دادههای مورد نیاز پژوهش از طریق پاسخ کتابداران به سؤالهای ...
بیشتر
هدف: این پژوهش با هدف سنجش رابطه هوش معنوی با سلامت روانی در بین کتابداران شاغل در کتابخانههای دانشگاهی انجام شده است. حاضر یک تحقیق توصیفی – پیمایشی بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه 210 نفر از کتابداران شاغل در کتابخانههای مرکزی دانشگاههای دولتی شهر تهران بودند. دادههای مورد نیاز پژوهش از طریق پاسخ کتابداران به سؤالهای پرسشنامههای هوش معنوی و سلامت عمومی بهدستآمده است. طبق یافتههای این پژوهش بین هوش معنوی و سلامت روان رابطه معناداری به لحاظ آماری وجود داشت. ضریب تعیین بین دو متغیر برابر (51/0= ) بود که نشان داد 51 درصد از تغییرات سلامت روان را میتوان به کمک هوش معنوی پیشبینی نمود و همچنین تفاوت آماری چندانی بین میزان هوش معنوی زنان و مردان شاغل در کتابخانههای مورد بررسی یافت نشد. این تفاوت در وضعیت تأهل نیز دیده نشد. در مورد سلامت روان مقایسه میانگین نمرههای سلامت روان کتابداران با توجه به جنسیت آنها نشان داد که در سطح توصیفی نمره سلامت روان کتابداران مرد (66)، بیشتر از میانگینسلامت روان کتابداران زن (65) بوده است اما این تفاوت چندان نبوده است که بتوان به لحاظ آماری آن را تأیید کرد. در دنیای امروزی انسان برای ادامه زندگی انسانی خود به عاملی جهت حفظ معنویات خود نیازمند است که هوش معنوی خوانده میشود. مطرح شدن هوش معنوی تحت تأثیر موج معنویگرایی بهعنوان یک سازه میتواند ظرفیتهای جدید را در روانشناسی دین فراهم آورد که این موضوع در حفظ کرامات انسانی در تقابل با مادیگرایی امروزی امری حیاتی محسوب میشود.
علی ایمان زاده؛ کبری پلنگی
چکیده
هدف کلی تحقیق حاضر بررسی رابطه بین اشتراک دانش و تعهّد سازمانی کتابداران شهر تبریز در سال 95-1394 بوده است. برای این منظور اشتراک دانش در دو بعد؛ اشتراک ضمنی دانش و اشتراک آشکار دانش و تعهّد سازمانی در سه بعد؛ تعهّد عاطفی، تعهّد مستمر و تعهّد هنجاری تعریف گردیده است. جامعه آماری تحقیق حاضر کتابداران دانشگاههای دولتی شهر تبریز در سال ...
بیشتر
هدف کلی تحقیق حاضر بررسی رابطه بین اشتراک دانش و تعهّد سازمانی کتابداران شهر تبریز در سال 95-1394 بوده است. برای این منظور اشتراک دانش در دو بعد؛ اشتراک ضمنی دانش و اشتراک آشکار دانش و تعهّد سازمانی در سه بعد؛ تعهّد عاطفی، تعهّد مستمر و تعهّد هنجاری تعریف گردیده است. جامعه آماری تحقیق حاضر کتابداران دانشگاههای دولتی شهر تبریز در سال 95-1394 بود که تعداد آنها 143 نفر است. کل اعضای جامعه بهصورت سرشماری در تحقیق شرکت داده شدند که تعداد پرسشنامههای برگشتی برابر 136 معادل 95 درصد بود. ابزار جمعآوری اطلاعات دو پرسشنامه استاندارد؛ پرسشنامه 13 گویهای اشتراک دانش وانگ و وانگ و پرسشنامه 24 گویهای تعهّد سازمانی آلن و مییر بود. آلفای بهدستآمده از این آزمون برای هر یک از متغیّرهای اشتراک دانش و تعهّد سازمانی به ترتیب برابر 81/0 و 72/0 به دست آمد. برای تجزیهوتحلیل دادههای آماری از روشهای آماری توصیفی و استنباطی استفاده شده است. بدین ترتیب که برای طبقهبندی، تلخیص و تفسیر دادههای آماری از روش آمار توصیفی و در سطح استنباطی برای بررسی نرمال بودن متغیّرها از آزمون کلموگروف-اسمیرنف، برای بررسی رابطه بین متغیّرها در متغیّرهای نرمال از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و در متغیّرهای غیر نرمال از آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن و برای مقایسه متغیّر اشتراک دانش با سطح متوسط از آزمون t-تک نمونهای استفاده شده است. یافتههای تحقیق نشان میدهد: (1) رابطه معنادار مثبت و مستقیم بین متغیّر اشتراک دانش و ابعاد آن با تعهّد سازمانی وجود دارد. (2) میانگین نمره اشتراک دانش بالاتر از حدّ متوسط است
جهانیار بامدادصوفی؛ سید رضا قدرت؛ سلیمان منصوری محمدآبادی؛ مصطفی رنجبر
چکیده
شیوه اهمیت-عملکرد، گامی اساسی در تدوین برنامههای بهبود کیفیت، شناسایی ادراکات و انتظارات دریافتکنندگان خدمت و تحلیل عملکرد مؤسسات است. هدف از این پژوهش بررسی میزان عملکرد کتابخانه دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبائی با رویکرد تحلیل اهمیت عملکرد است. فلسفه وجودی کتابخانهها تأمین رضایت و پاسخگویی به نیاز مراجعان ...
بیشتر
شیوه اهمیت-عملکرد، گامی اساسی در تدوین برنامههای بهبود کیفیت، شناسایی ادراکات و انتظارات دریافتکنندگان خدمت و تحلیل عملکرد مؤسسات است. هدف از این پژوهش بررسی میزان عملکرد کتابخانه دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبائی با رویکرد تحلیل اهمیت عملکرد است. فلسفه وجودی کتابخانهها تأمین رضایت و پاسخگویی به نیاز مراجعان بوده است. بدین منظور باید بررسی شود که این مجموعه نسبت به تحقق هدف خود چگونه عمل کرده است. پژوهش حاضر ازنظر هدف، کاربردی و ازنظر شیوهی گرداوری اطلاعات پیمایشی است. ازاینرو پرسشنامهای با 30 شاخص تنظیم گردید تا میزان عملکرد کتابخانه با توجه به سه بعد تعریفشده در مدل لیبکوآل مشخص گردد. به سبب اینکه پرسشنامه مذکور محقق ساخته است همنظر اساتید همنظر خبرگان این حوزه در پرسشنامه لحاظ شده است (روایی صوری و محتوایی) درنتیجه از آزمون آلفای کرونباخ برای سنجش پایایی استفادهشده است. برای سنجش اهمیت هر شاخص از نرمافزار لیزرل استفاده بهعملآمده است و برای سنجش عملکرد نمره میانگین لحاظ شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد از میان 30 شاخص موردبررسی 21 شاخص در ربع دوم
حسن محمودی
چکیده
هدف: با توجه به اهمیت اجرای برنامههای مدیریت دانش در کتابخانهها، هدف مقاله حاضر، تعیین وضعیت و اولویتبندی عوامل موفقیت مدیریت دانش در کتابخانههای دانشگاه فردوسی و شهید چمران اهواز بود. روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی انجام شد. برای گردآوری دادهها پرسشنامه استاندارد هنگ و همکاران (2005) مبنای کار قرار گرفت. ...
بیشتر
هدف: با توجه به اهمیت اجرای برنامههای مدیریت دانش در کتابخانهها، هدف مقاله حاضر، تعیین وضعیت و اولویتبندی عوامل موفقیت مدیریت دانش در کتابخانههای دانشگاه فردوسی و شهید چمران اهواز بود. روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی انجام شد. برای گردآوری دادهها پرسشنامه استاندارد هنگ و همکاران (2005) مبنای کار قرار گرفت. این پرسشنامه عوامل موفقیت مدیریت دانش را در ده بعد دستهبندی کرده است. یافتهها: نتایج پژوهش نشان داد، حمایت مدیریت ارشد و معماری دانش، مهمترین عوامل در پیشبرد برنامههای مدیریت دانش در کتابخانهها از دیدگاه کتابداران است. این در حالی است که تعیین وضعیت ابعاد دهگانه موفقیت مدیریت دانش نشان داد، این دو بعد دارای کمترین میانگین بودند. بیشترین میانگین نیز در میان ابعاد مربوط به بعد آموزش بود. همچنین یافتهها نشان داد، بین کتابخانههای دانشگاه فردوسی و شهید چمران اهواز در بعد سنجش عملکرد مبتنی بر دانش تفاوت معنادار وجود دارد. نتیجهگیری: در برنامههای مدیریت دانش، عوامل موفقیت، فعالیتها و اقدامات ضروری بهمنظور موفقیت در اجرای برنامههای مدیریت دانش هستند. این عوامل در صورت عدم وجود در سازمان، باید ایجادشده و در صورت وجود، باید پرورشیافته و توسعه یابند. این مقاله مهترین عوامل مؤثر بر اجرای مدیریت دانش را شناسایی و وضعیت آنها را در کتابخانههای دانشگاهی موردبررسی و اولویتبندی قرار داد.
احمد شعبانی؛ حمیده جعفری؛ سعید رجایی پور؛ مرتضی محمدی استانی
دوره 2، شماره 2 ، اردیبهشت 1394، ، صفحه 3-22
چکیده
هدف: این پژوهش باهدف بررسی و مقایسه سرمایه فکری در کتابخانههای عمومی و دانشگاهی شهر اصفهان در سال تحصیلی 1391-1392 بر اساس دیدگاه بونتیس انجام شد. روش: پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی بود. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان کتابخانههای عمومی شهر اصفهان (98 نفر) و کتابخانههای مرکزی دانشگاهی و در سال تحصیلی 1391-1392 بود. بهمنظور تعیین حجم نمونه ...
بیشتر
هدف: این پژوهش باهدف بررسی و مقایسه سرمایه فکری در کتابخانههای عمومی و دانشگاهی شهر اصفهان در سال تحصیلی 1391-1392 بر اساس دیدگاه بونتیس انجام شد. روش: پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی بود. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان کتابخانههای عمومی شهر اصفهان (98 نفر) و کتابخانههای مرکزی دانشگاهی و در سال تحصیلی 1391-1392 بود. بهمنظور تعیین حجم نمونه از فرمول نمونهگیری کوکران (84 نفر) و روش تصادفی طبقهای استفاده شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بر اساس مؤلفههای بونتیس بود که روایی آن توسط استادان متخصص تأیید و پایایی آن به روش آلفای کرونباخ 95/0 محاسبه گردید. یافتهها: میزان سرمایه فکری در کتابخانههای عمومی (8/3) و کتابخانههای دانشگاهی (23/3) شهر اصفهان در وضعیت مناسبی قرار نداشت و میزان آن در کتابخانههای عمومی بیشتر از کتابخانههای دانشگاهی بود. وضعیت سرمایه ساختاری نسبت به سرمایه ساختاری و رابطهای در کتابخانههای مزبور مناسبتر و اختلاف بین مؤلفههای سرمایه فکری معنادار بود (P≤0/05). همچنین در خصوص سطح سرمایه فکری در کتابخانههای عمومی و دانشگاهی شهر اصفهان ازنظر ویژگیهای جمعیت شناختی (جنسیت، سن، میزان تحصیلات، رشته تحصیلی و نوع کتابخانه) تفاوت معناداری مشاهده نشد (P≥0/05) ولی ازنظر ویژگی سِمَت شغلی تفاوت معنادار بود
زهرا رستمی؛ نسیمه جهانی؛ آزاده علاقمند
چکیده
هدف: بررسی وضعیت زیرساخت فناوری در سه حوزه مدیریت دانش (گردآوری و ذخیرهسازی منابع، سازماندهی منابع و اشاعه منابع دانش) در کتابخانههای دانشگاههای سراسری شهرستان بابل ازنظر کتابداران است. روش: روش پژوهش پیمایشی- توصیفی است و با استفاده از پرسشنامه بر روی 30 کتابدار شاغل در کتابخانههای دانشگاه-های سراسری شهرستان بابل صورت گرفته ...
بیشتر
هدف: بررسی وضعیت زیرساخت فناوری در سه حوزه مدیریت دانش (گردآوری و ذخیرهسازی منابع، سازماندهی منابع و اشاعه منابع دانش) در کتابخانههای دانشگاههای سراسری شهرستان بابل ازنظر کتابداران است. روش: روش پژوهش پیمایشی- توصیفی است و با استفاده از پرسشنامه بر روی 30 کتابدار شاغل در کتابخانههای دانشگاه-های سراسری شهرستان بابل صورت گرفته است. یافتهها: میزان استفاده از زیرساخت فناوری در مدیریت دانش کتابخانههای موردبررسی در زمینههای گردآوری و ذخیرهسازی منابع دانش کمتر از متوسط، سازماندهی منابع دانش در حد مطلوب و اشاعه منابع دانش در حد متوسط ارزیابی شد. درمجموع، ارزیابی مدیریت دانش در این سه حوزه را میتوان در حد متوسط ارزیابی کرد. نتیجهگیری: پایین بودن نسبی استفاده از زیرساخت فناوری میتواند به سبب آگاه نبودن کتابداران بهضرورت استفاده از فناوریهای اطلاعاتی در شناسایی و گزینش منابع اطلاعاتی و نیز نداشتن مهارت در استفاده از این فناوریها باشد؛ بنابراین لازم است برای آموزش و آشنایی بیشتر کتابداران با فناوریهای روز دنیا تلاش شود.