ارزیابی نظام‌های بازیابی اطلاعات و دانش
محسن نیازی؛ علی فرهادیان؛ محمد کارکنان نصرآبادی؛ محمد علائی آرانی؛ فاطمه سادات هاشمی علی آبادی
چکیده
کتابخانههای دانشگاهی سازمان‌های خدماتی هستند که رسالت اصلی آنها پیوند جامعة دانشگاهی با دانش و اطلاعات از طریق ارائۀ خدمات کارآمد است. کیفیت خدمات سازوکاری را فراهم می‌کند تا اطمینان حاصل کنیم که کتابخانه رسالت خود را به خوبی انجام داده است. با پیدایش خدمات الکترونیکی و دیجیتالی فناوری محور و ضرورت فراگیری مهارت‌های وابسته، ...
بیشتر
کتابخانههای دانشگاهی سازمان‌های خدماتی هستند که رسالت اصلی آنها پیوند جامعة دانشگاهی با دانش و اطلاعات از طریق ارائۀ خدمات کارآمد است. کیفیت خدمات سازوکاری را فراهم می‌کند تا اطمینان حاصل کنیم که کتابخانه رسالت خود را به خوبی انجام داده است. با پیدایش خدمات الکترونیکی و دیجیتالی فناوری محور و ضرورت فراگیری مهارت‌های وابسته، کیفیت خدمات و عملکرد کتابخانههای دانشگاهی شکل متفاوتی به خود گرفته‌اند. لذا برای درک صحیح‌تر از وضعیت کتابخانههای دانشگاهی، شناسایی و ارتقاء خدماتی که مستلزم توجه بیشتری است، به معیارهای جامع‌تری نیاز است. این پژوهش، با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر کیفیت خدمات و عملکرد کتابخانههای دانشگاهی، با استفاده از روش فراترکیب تعداد 311 مقالۀ نمایه شده در پایگاه‌های اطلاعات علمی داخلی و در بازه زمانی 1380 تا 1401 با موضوع کیفیت خدمات و عملکرد کتابخانههای دانشگاهی مورد بررسی قرار گرفته است. از بین 59 مقاله منتخب، پنج معیار مهم و مؤثر بر کیفیت، استخراج و در قالب الگویی نظام‌مند جمع‌بندی و ارائه شده است. نتایج این پژوهش عوامل نیروی انسانی، منابع و خدمات اطلاعاتی، تسهیلات، مدیریت اجرایی و منابع مالی را در ارتقاء کیفیت خدمات و اثربخشی عملکرد کتابخانههای دانشگاهی مؤثر می‌داند. همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد در زمینۀ تأثیر مؤلفه‌ها و توانایی‌های مدیریتی بر کیفیت و اثربخشی عملکرد و نیز تأثیر منابع مالی و تأمین اعتبار در ارتقاء عملکرد و موفقیت کتابخانههای دانشگاهی در تحقق اهداف و رسالتشان، پژوهش‌های چندانی انجام نشده است.
فاطمه دکامینی؛ محمد احسانی فر
چکیده
سنجش بلوغ مدیریت دانش اجازه می‌دهد شرکت‌هایی که در حال اجرای پروژه‌های مدیریت دانش هستند، فعالیت‌های مدیریت دانش خود را به‌صورت جامع ارزیابی کنند و به‌صورت سیستماتیک و نظام‌مند جایگاه و موقعیت خویش را در مدیریت دانش تشخیص دهند و دقیقاً موانع پیشرفت را شناسایی و تغییرات و تنظیمات لازم را اجرا و منابع موردنیاز برای رسیدن به مراحل ...
بیشتر
سنجش بلوغ مدیریت دانش اجازه می‌دهد شرکت‌هایی که در حال اجرای پروژه‌های مدیریت دانش هستند، فعالیت‌های مدیریت دانش خود را به‌صورت جامع ارزیابی کنند و به‌صورت سیستماتیک و نظام‌مند جایگاه و موقعیت خویش را در مدیریت دانش تشخیص دهند و دقیقاً موانع پیشرفت را شناسایی و تغییرات و تنظیمات لازم را اجرا و منابع موردنیاز برای رسیدن به مراحل بعدی را تعیین کنند. لذا پژوهش حاضر با هدف ارزیابی تأثیر بلوغ مدیریت دانش بر کیفیت خدمات در بانک پارسیان انجام شده است. با توجه به ارائه مدلی به‌منظور ارزیابی تأثیر بلوغ مدیریت دانش بر کیفیت خدمات در بانک پارسیان با استفاده از محیط معادلات ساختاری در نرمافزار AMOS، در پژوهش حاضر از متدلوژی پژوهشی ترکیبی استفاده شد. روش گردآوری اطلاعات، مطالعه موردی مستندات و روش کتابخانه‌ای بود. جامعه آماری، یک نمونه 221 نفری از مدیران و کارشناسان بانک پارسیان بود. پژوهش دو پرسشنامه داشت، اولین پرسشنامه، پرسشنامه محقق‌ساخته بلوغ مدیریت دانش در بانک پارسیان و پرسشنامه دوم، پرسشنامه کیفیت خدمات بانکی بود. جهت تجزیه‌و‌تحلیل اطلاعات بدست آمده نیز از ابزار بومی‌‌‌سازی مؤلفه‌های پژوهش، آمار توصیفی و همچنین آمار استنباطی استفاده گردید. در محاسبه ضریب پایایی ابزار اندازه‌گیری نیز از آلفای کرونباخ استفاده شد. پس از بررسی مدل‌های پیشنهادی برای سنجش بلوغ مدیریت دانش و کیفیت خدمات بانکی، به بررسی اثر بلوغ مدیریت دانش بر کیفیت خدمات بانکی در بانک پارسیان پرداخته شده است. بدین منظور، مدل معادلات ساختاری بین بلوغ مدیریت دانش و کیفیت خدمات بانکی برازش می‌گردد. نتایج نشان داد میزان بلوغ مدیریت دانش بر کیفیت خدمات اثر مثبت و معنی‌داری دارد. از بین متغیرهای تعیین‌کننده بلوغ مدیریت دانش، دسترسی به دانش و تجربیات، فرآیندهای سازمانی، مهارت کارکنان، انگیزه افراد، ثبت تجارب کارکنان، بازیابی دانش و مبادله دانش بر بلوغ مدیریت دانش اثری مثبت و مستقیم داشته و مدیریت سازمان، سیستم‌های سازمان و فناوری اطلاعات و فعالیت دانش تیمی اثر معکوسی بر به بلوغ رسیدن مدیریت دانش در سیستم داشته‌اند.
مهرداد ناصرپور؛ محسن عارف نژاد؛ هادی تقوی؛ میترا زارع نعمتی
چکیده
هدف این تحقیق بررسی رابطه بین مدیریت دانش و کیفیت خدمات انتظامی پلیس با نقش میانجی یادگیری‌زدایی سازمانی بود. از این رو این مطالعه از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها توصیفی- همبستگی از نوع خاص مدل‌یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری مورد نظر را کارکنان کادر رسمی نیروی انتظامی در 7 کلانتری شهرستان خرم‌آباد، به تعداد ...
بیشتر
هدف این تحقیق بررسی رابطه بین مدیریت دانش و کیفیت خدمات انتظامی پلیس با نقش میانجی یادگیری‌زدایی سازمانی بود. از این رو این مطالعه از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها توصیفی- همبستگی از نوع خاص مدل‌یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری مورد نظر را کارکنان کادر رسمی نیروی انتظامی در 7 کلانتری شهرستان خرم‌آباد، به تعداد 245، تشکیل دادند. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد که در سطح خطای 05/0 نمونهای به حجم 150 نفر تعیین شد. پرسشنامه استاندارد که به صورت طبقه‌ای نسبی در بین پاسخ‌دهندگان توزیع گردید. روایی پرسشنامه از طریق روایی محتوا تأیید گردید و پایایی آن از روش آلفای کرونباخ برابر با 78/0 بود که نشان از پایایی قابل قبول است. همچنین در این پژوهش برای بررسی و آزمون فرضیه‌ها از رویکرد معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که در سطح اطمینان 95/0 مدیریت دانش با کیفیت خدمات انتظامی پلیس و یادگیری‌زدایی، و از سوی دیگر یادگیری‌زدایی با کیفیت خدمات انتظامی پلیس رابطه مستقیم و معناداری دارند. درک درست از ماهیت کیفیت خدمات و عوامل مؤثر بر آن می‌تواند کمک شایانی به فرماندهان و مدیران ارشد در بهبود هر چه بیشتر کیفیت خدمات انتظامی کند. وقتی نیروی انتظامی در کسب، تبدیل، بکارگیری و حفظ دانش به شکل مناسب‌تر و بهتر عمل کند، منجر به افزایش سطح کیفیت خدمات ارائه شده به مردم می‌گردد.
لیلا خلیلی؛ وحیده دلیلی؛ عزیز هدایتی
چکیده
هدف این پژوهش بررسی کیفیت خدمات کتابخانههای عمومی وابسته به نهاد کتابخانههای عمومی کشور در شهر تبریز بود. این پژوهش کاربردی با رویکرد کمّی و به روش پیمایشی انجام شد. جامعه آماری اعضای کتابخانههای زیرمجموعه نهاد کتابخانههای عمومی کشور در تبریز به تعداد 37931 نفر و نمونه مورد مطالعه 380 نفر بود که به روش نمونه گیری طبقه ...
بیشتر
هدف این پژوهش بررسی کیفیت خدمات کتابخانههای عمومی وابسته به نهاد کتابخانههای عمومی کشور در شهر تبریز بود. این پژوهش کاربردی با رویکرد کمّی و به روش پیمایشی انجام شد. جامعه آماری اعضای کتابخانههای زیرمجموعه نهاد کتابخانههای عمومی کشور در تبریز به تعداد 37931 نفر و نمونه مورد مطالعه 380 نفر بود که به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی نسبی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه استاندارد لایبکوال و پایایی آن در مطالعه حاضر بر اساس آلفای کرونباخ معادل 93/0 بود. به طور کلی در سه بعد لایبکوال، میانگین سطح حداقل انتظارات پاسخگویان 39/4 ، میانگین سطح خدمات دریافتی پاسخگویان 70/5 و میانگین سطح حداکثر انتظارات پاسخگویان 68/6 بود. تفاوت بین انتظارات کاربران با سطح خدمات دریافتی در هر یک از ابعاد لایبکوال، بالاتر از حداکثر انتظارات نبود. نتایج آزمون تی-زوجی وجود تفاوت معنادار بین حداکثر انتظارات و سطح خدمات دریافتی کاربران و همچنین وجود تفاوت معنادار بین حداقل انتظارات و سطح خدمات دریافتی کاربران را در همه ابعاد لایبکوال تایید کرد. این مطالعه کیفیت خدمات تمام کتابخانه های نهاد کتابخانههای عمومی کشوردر شهر تبریز را ارزیابی کرده است. میتوان نتیجه گرفت که اگرچه کتابخانه‌ها در همه موارد تا حدی توانسته‌اند حداقل انتظارات کاربران را برآورده کنند، اما حداکثر انتظارات کاربران هنوز برآورده نشده است.
سعید غفاری؛ الهام قربان‌نژاد
چکیده
هدف پژوهش بررسی وضعیت ارتباطات در کتابخانههای عمومی جهت جذب کودکان و نوجوانان در استان آذربایجان غربی بوده است. روش پژوهش، پیمایشی - توصیفی و از نوع همبستگی و ازنظر هدف نیز جزء پژوهش‌های کاربردی بود. جامعه آماری شامل 13000 نفر اعضای فعال کودک و نوجوان کتابخانههای عمومی استان آذربایجان غربی بود. دادههای موردنیاز با استفاده از پرسشنامه ...
بیشتر
هدف پژوهش بررسی وضعیت ارتباطات در کتابخانههای عمومی جهت جذب کودکان و نوجوانان در استان آذربایجان غربی بوده است. روش پژوهش، پیمایشی - توصیفی و از نوع همبستگی و ازنظر هدف نیز جزء پژوهش‌های کاربردی بود. جامعه آماری شامل 13000 نفر اعضای فعال کودک و نوجوان کتابخانههای عمومی استان آذربایجان غربی بود. دادههای موردنیاز با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شد. در نمونه‌گیری بر اساس درجه‌بندی کتابخانه‌ها، 9 کتابخانه‌ی عمومی در سطح استان انتخاب شد و سپس به روش تصادفی طبقه‌ای، تعداد 250 پرسشنامه بین اعضای فعال کودک و نوجوان کتابخانههای عمومی موردمطالعه در استان آذربایجان غربی توزیع و درنهایت 234 پرسشنامه جمع‌آوری گردید. پرسشنامه شامل دو بخش 1- پرسشنامه 7 عاملی کیفیت خدمات کتابخانه‌ای (نیروی انسانی، فنّاوری، فضا و تجهیزات، مجموعه، برنامه‌ریزی، ارتباطات و برنامه‌ها، خدمات) 2- پرسشنامه رضایت کاربران کودک و نوجوان از خدمات کتابخانه است. داده‌ها با استفاده از نرمافزار آماری spss-16، تحلیل شد و از آزمون آماری ضریب همبستگی پیرسون، آزمون t و تحلیل واریانس استفاده گردید. نتایج حاصل بیانگر این بود که بین کیفیت وضعیت خدمات (وضعیت ارتباطات) در کتابخانههای عمومی موردمطالعه استان آذربایجان غربی با میزان رضایت اعضای کودک و نوجوان این کتابخانه‌ها همبستگی معناداری وجود دارد. همچنین نتایج پژوهش نشان داد از دیدگاه پاسخگویان در سطح نسبتاً متوسطی، ارتباطات در این کتابخانه‌ها جهت جذب آنها وجود دارد. نتایج پژوهش حاضر بر اهمیت توجه بیشتر به ارتباطات در کتابخانههای عمومی تأکید می‌کند. ارتباطات یکی از عوامل تأثیرگذار بر میزان رضایت و جذب کودکان و نوجوانان به کتابخانههای عمومی تعیین شده است.
لیلا بذرکار؛ فریبا نظری
چکیده
هدف از انجام این تحقیق بررسی میزان رضایتمندی اعضاء فعال کتابخانه مرکزی استان خوزستان نسبت به کیفیت خدمات با استفاده از الگوی کانو- لایب کوال بود.این پژوهش با روش پیمایشی انجام گرفت. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه استاندارد لایب کوال و کانو (1984) و جامعه آماری این پژوهش کلیه اعضای فعال کتابخانه مرکزی استان خوزستان با تعداد 600 نفر بود ...
بیشتر
هدف از انجام این تحقیق بررسی میزان رضایتمندی اعضاء فعال کتابخانه مرکزی استان خوزستان نسبت به کیفیت خدمات با استفاده از الگوی کانو- لایب کوال بود.این پژوهش با روش پیمایشی انجام گرفت. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه استاندارد لایب کوال و کانو (1984) و جامعه آماری این پژوهش کلیه اعضای فعال کتابخانه مرکزی استان خوزستان با تعداد 600 نفر بود که حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 135 نفر به دست آمد که درنهایت تعداد 97 پرسشنامه جمع‌آوری گردید. نمونه‌گیری به روش تصادفی ساده انجام شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که بین حداکثر انتظارات و استنباط اعضاء فعال کتابخانه مرکزی استان خوزستان ازنظر بعد تأثیر خدمات و کنترل اطلاعات و کتابخانه به‌عنوان یک محل و همچنین متغیر کلی کیفیت خدمات شکاف وجود دارد و میانگین حداکثر انتظارات بیشتر از وضعیت موجود استنباط است و درنتیجه در این ابعاد نارضایتی وجود دارد ولی بین حداقل انتظارات و استنباط اعضاء فعال کتابخانه مرکزی استان خوزستان تفاوت و شکافی وجود ندارد. نتایج تحلیل الگوی کانو نشان داد که گویه «کارمندان درک کننده نیازهای شما» و «وجود وب‌سایتی در کتابخانه» و «وجود منابع الکترونیکی» به ترتیب در اولویت اول تا سوم قرار دارند و گویه «فضای کتابخانه برای یادگیری و مطالعه» در اولویت آخر قرار گرفت
مهناز حاجی حسنی؛ فهیمه باب الحوائجی؛ نجلا حریری
چکیده
این پژوهش با هدف مطالعه و شناخت تصویر ذهنی سازمانی اعضای هیئت علمی و کتابداران دانشگاه علامه طباطبائی از کتابخانههای دانشگاه انجام شده است. پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و از نظر روش پیمایشی – تحلیلی بود. جامعه آماری این پژوهش 242 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه و 49 نفر از کتابداران این دانشگاه است. ابزار گردآوری اطلاعات با پرسشنامه ...
بیشتر
این پژوهش با هدف مطالعه و شناخت تصویر ذهنی سازمانی اعضای هیئت علمی و کتابداران دانشگاه علامه طباطبائی از کتابخانههای دانشگاه انجام شده است. پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و از نظر روش پیمایشی – تحلیلی بود. جامعه آماری این پژوهش 242 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه و 49 نفر از کتابداران این دانشگاه است. ابزار گردآوری اطلاعات با پرسشنامه محقق ساخته براساس مدل تصویر ذهنی سازمانی لیبلانگ و نگوین انجام شد. روایی پرسشنامه از نوع صوری( روایی محتوا) و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ برابر با 78 درصد محاسبه گردید. دادههای گردآوری شده با استفاده از آمار توصیفی و آزمون تی تک نمونهای و با نرمافزار اس. پی. اس. اس. مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد میانگین بدست آمده از تصویر ذهنی سازمانی اعضای هیئت علمی برابر با 43/3 و میانگین تصویر ذهنی سازمانی کتابداران 38/3 است. میانگین بدست آمده در ابعاد هویت، شهرت، کیفیت خدمات، محیط فیزیکی و رفتار کارکنان در مدل تصویر ذهنی اعضای هیئت علمی به ترتیب برابر با 60/3، 33/3، 33/3، 59/3 و 55/3 است. وبرای کتابداران برابر با 52/3، 29/3، 26/3، 11/3 و 86/3 است. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که میزان درک اعضای هیئت علمی از تصویر ذهنی سازمانی کتابخانههای دانشگاه علامه طباطبائی بیشتر از کتابداران است.
