محبوبه ربیعی؛ وحیدرضا میرزائیان
چکیده
پردازش زبان طبیعی به‌عنوان شاخه‌ای از زبان‌شناسی محاسباتی که تلاش عمده آن در جهت به‌کارگیری رایانه در فرآیند خودکارسازی درک و پردازش زبان طبیعی انسان و تمرکز بر تعامل میان انسان و رایانه است، در حوزه‌های مختلف علوم ازجمله علم اطلاعات و دانش‌شناسی، جایگاه مهمی یافته است. مطالعه حاضر باهدف اصلی شناسایی زیرشاخه‌ها و حوزه‌های فرعی ...
بیشتر
پردازش زبان طبیعی به‌عنوان شاخه‌ای از زبان‌شناسی محاسباتی که تلاش عمده آن در جهت به‌کارگیری رایانه در فرآیند خودکارسازی درک و پردازش زبان طبیعی انسان و تمرکز بر تعامل میان انسان و رایانه است، در حوزه‌های مختلف علوم ازجمله علم اطلاعات و دانش‌شناسی، جایگاه مهمی یافته است. مطالعه حاضر باهدف اصلی شناسایی زیرشاخه‌ها و حوزه‌های فرعی علم اطلاعات و دانش‌شناسی که پردازش زبان طبیعی در آن‌ها مؤثر واقع‌شده است و به شیوه کتابخانه‌ای یا تحلیل اسنادی انجام پذیرفته است، این مطالعه ضمن اشاره به حوزه‌هایی ازعلم اطلاعات که پردازش زبان طبیعی در آن‌ها مفید واقع‌شده، به نقش کتابخانه‌های دیجیتال در عرصه علم اطلاعات و کاربرد پردازش زبان طبیعی در آن‌ها می‌پردازد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می‌دهد که پردازش زبان طبیعی در بسیاری از حوزه‌های فرعی و مرتبط با علم اطلاعات مانند بازیابی اطلاعات، کتاب‌سنجی، مدیریت اسناد و مدارک، استخراج خودکار اطلاعات، نمایه‌سازی خودکار، خلاصه‌سازی خودکار متون، طبقه‌بندی خودکار متون، نظام‌های پرسش و پاسخ و به‌کارگیری فناوری خطایاب املایی، ابهام‌زدایی از عبارات پرسش کاربران و پیش‌بینی واژه‌های موردنظر آن‌ها، تبدیل گفتار به متن و بالعکس و یاری‌رساندن به کاربران دارای معلولیت‌های جسمی مانند کم‌بینایان و نابینایان، نظر کاوی و تحلیل احساس واژگان مورداستفاده کاربران کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی، قابل ردیابی است.
ناهید خوشیان؛ وحیدرضا میرزائیان
چکیده
هدف از پژوهش حاضر، بررسی پرکاربردترین کارکردهای پردازش زبان طبیعی در حوزه علوم کتابداری و اطلاع رسانی بوده است. پژوهش حاضر به روش تحلیل اسنادی یا کتابخانه ای و با مداقه و بررسی و تحلیل متون انجام شده است. یافته ها نشان داد که تاکنون کاربردهای مهمی از پردازش زبان طبیعی در حوزه های مختلف انجام شده است. در این پژوهش پرکاربردترین ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر، بررسی پرکاربردترین کارکردهای پردازش زبان طبیعی در حوزه علوم کتابداری و اطلاع رسانی بوده است. پژوهش حاضر به روش تحلیل اسنادی یا کتابخانه ای و با مداقه و بررسی و تحلیل متون انجام شده است. یافته ها نشان داد که تاکنون کاربردهای مهمی از پردازش زبان طبیعی در حوزه های مختلف انجام شده است. در این پژوهش پرکاربردترین کارکردهای پردازش زبان طبیعی در حوزه علوم کتابداری و اطلاع رسانی عبارت بودند از: نمایه سازی خودکار، استخراج خودکار اطلاعات یا خلاصه سازی خودکار، بازیابی اطلاعات، بازیابی اطلاعات بین زبانی (نظام بازبین)، بازیابی اطلاعات موسیقیایی، رده بندی خودکار و سیستم های پرسش و پاسخ. نتایج نشان داد که پردازش زبان طبیعی، همچنان دارای قابلیت های خوب و مفیدی در حوزه های مختلف و ازجمله در رشته علوم کتابداری و اطلاع رسانی است که باید با برشمردن مزایا و هزینه ها، نسبت به ادغام پردازش زبان طبیعی در حوزه های موضوعی مختلف اقدام نمود.
