نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی، کتابدارکتابخانه عمومی امیرالمؤمنین (ع) ورزقان، اداره کل کتابخانه‌های عمومی آذربایجان شرقی، نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، ورزقان، ایران

2 استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر سطح همکاری و تحلیل ساختار شبکه همکاری‌های علمی پژوهشگران ایرانی حوزه علوم پایه پزشکی، درپایگاه استنادی علوم) سال 1996 تا سال 2013) انجام شده ‌است. پژوهش با روش علم‌سنجی و با کمک شاخص‌های تحلیل شبکه انجام شد و جامعه آماری پژوهش شامل 1040 مقاله منتشر شده در سه حوزه سلول‌های بنیادی، پزشکی مولکولی و بیوانفورماتیک از زیرشاخه‌های علوم پایه پزشکی و از اولویت‌های علوم پایه در سند نقشه جامع علمی کشور بود. یافته‌ها نشان داد همکاری درون سازمانی در این حوزه 94/23 درصد، همکاری برون سازمانی 02/52 درصد و همکاری بین المللی 08/23 درصد است. یافته‌های پژوهش در تحلیل شبکه همکاری‌های علمی، برای چگالی شبکه عدد 018/0 ، ضریب خوشه بندی شبکه معادل 831/0 ، میانگین فاصله در شبکه همکاری برابر با 334/3  و قطر شبکه 9 است و از مولفه‌های شبکه همکاری حوزه علوم پایه پزشکی 24 مؤلفه محاسبه شده بود. یافته‌های شاخص‌های مرکزیت (خرد)، در مرکزیت درجه شبکه معادل 346/2 درصد، مرکزیت بینیت شبکه معادل 69/31 درصد و شاخص مرکزیت نزدیکی معادل 522/3 و شاخص بردار ویژه شبکه معادل 18/85 درصد بدست آمد. نتایج تحقیق نشان داد شبکه همکاری در حوزه علوم پایه پزشکی از انسجام کافی برخوردار نبوده و ارتباط و همکاری علمی لازم بین پژوهشگران صورت نگرفته است. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Analysis of the Structure of Scientific Collaboration Networks in Basic Medical Sciences in the Science Citation Index from 1996 to 2013

نویسندگان [English]

  • Asghar Sattarzadeh 1
  • Golnessa Galyani Moghaddam 2
  • Esmat Momeni 2

1 M.A., Knowledge and Information Science, Librarian of Amir-ol-Mo’menin Public Library, Varzghan, Organization of Public Libraries in East Azarbaijan, Institution for the National Public Libraries,, Varzghan,, Iran

2 Assistant Professor, Knowledge and Information Science, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The present study aimed to determine the levels of Iranian collaboration and to analyze scientific collaboration network in the area of basic medical sciences, in the Science Citation Index from 1996 to 2013. Scientometric methods and network analysis have been used for the study. The study sample consisted of 1040 articles published in the field of stem cells, molecular medicine and computational biology, subfields of basic medical sciences and science priorities in the comprehensive scientific map, extracted from the Science Citation Index. The results show that Inter-institutional collaboration in the field of basic medical sciences was 23.94%, Intra- institutional collaboration was 52.02%, and the level of international collaboration was 23.08%. The result of macro indicators of collaboration network analysis in this area of the study was as follows: density of networks: 0.018; network clustering coefficient: 0.831; geodesic distance: 3.334; network diameter 9 and network components: 24. The result of micro indicators of Social Network Analysis was as follows: degree centrality: 2.346%; betweenness centrality: 31.69%; closeness centrality: 3.522%; and Eigenvector Centrality: 85.18%. It can be concluded that scientific collaboration network in the basic medical sciences area was not coherent enough and adequate communication and collaboration have not happened.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Basic Medical Sciences
  • Co-Authorship
  • Iran
  • Network Analysis
  • Scientific Collaboration 
اسدی، مریم و ثقفی، سامان (1391). میزان هم تألیفی پژوهشگران ایرانی در حوزه فنی و مهندسی در سال‌های 1990 تا 2010. آموزش مهندسی ایران، 14(55)، 111-134.
حریری، نجلا و نیکزاد، مهسا (1390). شبکه‌های هم تألیفی در مقالات ایرانی رشته‌های کتابداری، روانشناسی، مدیریت و اقتصاد در پایگاه ISI بین سال‌های 2000 تا 2009. علوم و فناوری اطلاعات، 26(4)، 825-844.
رحیمی، ماریه و فتاحی، رحمت الله (1386). همکاری علمی و تولید اطلاعات: نگاهی به مفاهیم و الگوهای رایج در تولید علمی مشترک. مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 71، 235-248.
روشنی، سعید؛ قاضی‌نوری، سیدسروش و طباطبائیان، سیدحبیب الله (1392). تحلیل شبکه هم‌نویسندگی پژوهشگران حوزه سیاست‌گذاری و مدیریت فناوری در ایران. سیاست علم و فناوری، 6(2)، 1-16.
عرفان‌منش، محمدامین و بصیریان جهرمی، رضا (1392). شبکه هم تألیفی مقالات منتشرشده در فصلنامه مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات با استفاده از شاخص‌های تحلیل شبکه اجتماعی. مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 24(2)، 76-96.
عرفان‌منش، محمدامین؛ روحانی، والاعلی؛ بصیریان‌جهرمی، رضا و غلامحسین‌زاده، زهره (1392). بررسی مشارکت پژوهشگران روان‌شناسی پزشکی کشور در تولید علم. پردازش و مدیریت اطلاعات، 29(1)، 137-163.
عصاره، فریده؛ صراطی شیرازی، منصوره؛ خادمی، روح الله (1393). بررسی شبکه هم تألیفی پژوهشگران ایران در حوزه داروشناسی و داروسازی در پایگاه وب آو ساینس: 2012-2000. مدیریت سلامت، 17 (56)، 33-45.
مردانی، امیرحسین؛ نجفی، علی و شریف مقدم، هادی (1392). بررسی ضریب مشارکت پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی تهران در انتشارات بین المللی. مدیریت سلامت، 16 (51)، 19-29.
نوروزی، علیرضا و ولایتی، خالید (1388). همکاری علمی پژوهشی: جامعه شناسی همکاری علمی. تهران: چاپار.
نوروزی چاکلی، عبدالرضا (1390). آشنایی با علم سنجی. تهران: سمت.
De Stefano, D., Fuccella, V., Vitale, M. P., & Zaccarin, S. (2013). The use of different data sources in the analysis of co-authorship networks and scientific performance. Social Networks35(3), 370-381. Available from: URL:
Liu, X., Bollen, J., Nelson, M. L., & Van de Sompel, H. (2005). Co-authorship networks in the digital library research community. Information processing & management41(6), 1462-1480.
Olmeda-Gómez, C., Perianes-Rodríguez, A., Ovalle-Perandones, M. A., & Moya-Anegón, F. (2008). Comparative analysis of university-government enterprise co-authorship networks in three scientific domains in the region of Madrid. Information research, 13(3). Available from:
Wang, Y., Wu, Y., Pan, Y., Ma, Z., & Rousseau, R. (2005). Scientific collaboration in China as reflected in co-authorship. Scientometrics, 62(2), 183-198.
Wang, T., Zhang, Q., Liu, Z., Liu, W., & Wen, D. (2012). On social computing research collaboration patterns: a social network perspective. Frontiers