نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

2 دانشیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

چکیده

هدف از طبقه‌بندی یا رده‌بندی، مجزا ساختن دانش‌ها از یکدیگر نیست بلکه در عین تشخیص آن‌ها، نشان دادن روابط و همبستگی دانش‌ها با یکدیگر و روشن نمودن وحدت علوم بوده است. روش پژوهش بکار گرفته شده در این پژوهش روش تحلیل محتوا بود. ابزار گردآوری داده‌ها، پژوهش‌های پیشین بود که در موضوع درخت دانش دکارت انجام شده است. نظرات دکارت و انتقاداتی که توسط پژوهش‌های قبل شده موردمطالعه و دلایل اضمحلال آن به بحث گذاشته شد. نتایج این پژوهش نشان داد که دلایل اضمحلال طبقه‌بندی دکارت عبارت‌اند از: وحدت‌گرایی و در برنگرفتن جامع علوم اعم از علوم کمی و رفتاری و علوم انسانی، عدم توجه به علوم انسانی به‌طورکلی، در نظر نگرفتن ارتباط بین همه علوم و همچنین ارتباط علوم با نیازهای انسان، طبقه‌بندی دانش به‌جای طبقه‌بندی علم، علم ازنظر معناشناسی عام‌تر از دانش است، قرار دادن علومی که امروز مستقل هستند به‌عنوان زیرمجموعه ریاضی و متافیزیک، در طبقه‌بندی دکارت فقط سلسله‌مراتب در نظر گرفته شده و رابطه‌ها و بین‌رشته‌ای بودن علوم لحاظ نشده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Knowledge Tree Descartes' Classification and the Causes of its Disappearance

نویسندگان [English]

  • Mahdieyh Khazanehha 1
  • Mozhdeh Salajegheh 2

1 Ph.D Student of Knowledge and Information Science , Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran

2 Associate Professor, Department of Knowledge and Information Science , Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran

چکیده [English]

The purpose of categorization or classification is not to separate knowledge from one another, but at the same time recognize them, show the relationships and correlations of knowledge with each other and clarify the unity of science. The used research method is content analysis method. The data collection tool is a priori information resource that has been dealt with in the Descartes Knowledge tree. Descartes' comments and criticisms that were studied by previous studies and the reasons for its disappearance were discussed. The results of this study showed that the reasons for deconcentration of Descartes' classification are unity and the absence of a comprehensive knowledge of both quantitative and behavioral sciences and humanities, the lack of attention to the humanities in general, the lack of consideration of the relation between all sciences as well as the relation among sciences with human needs, the classification of knowledge Instead of classifying science, science is more generally than the knowledge semantically, putting science that is independent today as a subset of mathematics and metaphysics, is considered Descartes' classification only as a hierarchy and the relationships among different sceinces and the interdisciplinary nature of sciences are not included.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Knowledge Tree
  • Knowledge Classification
  • Descartes Classification
اخوان‌الصفا. (395). رسائل الاخوان، القسم الریاضی، لبنان: دارالاسلامیه.
ژیلسون، اتین. (1999)، نقد تفکر فلسفی غرب. ترجمه احمد احمدی. (1385). تهران: سمت.
بوذری نژاد، خسروی. (2014). جایگاه دانش‌های شرعی در طبقه‌بندی علوم از دیدگاه فارابی، غزالی و خواجه نصیر طوسی. نظریه‌های اجتماعی متفکران مسلمان، 4(1)، 169-191.
بیاتی، ابوالحسن. (1396). مقالۀ گزارشی از مدل‌های طبقه‌بندی علوم. فصلنامۀ تخصصی مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام، 4(11)،
سورل، تام. (1993). دکارت، ترجمه حسین معصومی همدانی. (1397). تهران: طرح نو.
حسینی، محمد. (1381). تأثیر ریاضیات بر فلسفه دکارت. مجله معرفت، ۵۴.
دانشنامه آزاد ویکی‌پدیا، مدخل ریاضیات، برگرفته از سایت:  fa.wikipedia.org
داوودی، مهدی. (1370). مقدمه‌ای بر جنبه‌های نظری رده‌بندی. مجله فصلنامه کتاب، 2، ۱-4.
سیاسی، علی‌اکبر. (1350). منطق و فلسفه. تهران: شرکت سهامی طبع و نشر کتاب‌های درسی ایران.
شریف عاطفه، داورپناه، محمدرضا و صنعت جو، اعظم. (2013). شناسایی نظام مفهومی حاکم بر فهرست سر عنوان‌ها و تطابق آن با نظام رده‌بندی کنگره و نظام دانشی در ایران. پژوهشنامه پردازش و مدیریت، 28(4)، 831-857.
فارابی، ابونصر. (1348). احصاء العلوم. ترجمه حسین خدیو جم. (1381). ت‍ه‍ران‌: ش‍رک‍ت‌ ان‍ت‍ش‍ارات‌ ع‍ل‍م‍ی‌ و ف‍ره‍ن‍گ‍ی‌.
جهانگیری، محسن. (1367). طبقه‌بندی علوم (بررسی طبقه‌بندی فرانسیس بیکن). مجموعه زبان و ادبیات، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، – شماره ۱۰۵ و ۱۰۶ و ۱۰۷ و ۱۰۸.
کاپلسون، فردریک. (1985). تاریخ فلسفه: از ولف تا کانت. ج ۶. ترجمه اسماعیل سعادت و منوچهر بزرگمهر. (1380). تهران: علمی و فرهنگی – سروش.
فروغی، محمدعلی. (1375). سیر حکمت در اروپا به تصحیح و تحشیه امیر جلال‌الدین اعلم، تهران: البرز.
فدائی عراقی، غلامرضا. (1380). طرحی نو در طبقه‌بندی علوم. مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، ۱۵۸ و ۱۵۹، 287-308.
صدقی، ناصر. (1395). جایگاه علم تاریخ در طبقه‌بندی علوم توسط اندیشمندان مسلمان (از خوارزمی تا ابن خلدون). پژوهش‌های تاریخی، 8(2)، 21-34.
مطلبی، داریوش. (1389). رده‌بندی‌های کتابخانه‌ای و نگرش‌های جانب‌دارانه. کتاب ماه کلیات، ۱۵۱، 2-5.
هاک، سوزان. (1978). فلسفه منطق. ترجمه سید محمدعلی حجتی (1382). قم: کتاب طه.
مختارپور، رضا. (1388). بررسی گسترش رده تاریخ ایران در نظام رده‌بندی دهدهی دیویی و مقایسه آن با گسترش رده تاریخ در نظام رده‌بندی کتابخانه کنگره. کتابداری و اطلاع‌رسانی، 12(1)، 183-202.
مستقیمی، مهدیه السادات. (1387). بررسی تطبیقی نظریه ابن‌سینا در باب طبقه‌بندی علوم. پژوهش‌های فلسفی و کلامی، 10(37)، 175-198.
خورسندی، علی. (1388). علوم انسانی و ماهیت تمدن سازی آن. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
References
Ariew, R. (1992). Descartes and the tree of knowledge. Synthese, 92(1), 101-116.
Descartes, R. (1968). Discourse on Method and the Meditations. Penguin UK.
Descartes, R. (1964). Rules for the Direction of the Mind. Indianapolis: Bobbs-Merrill.‏
Joudrey, D. N., & Arlene G. T. (2018). The Organization of Information 4th ed. Santa Barbara, CA: Libraries Unlimited.
Smeliansky, R. (2013). On information security, Karl Popper and the peasant.
Southwell, G. (2009). A beginner's guide to Nietzsche's Beyond good and evil. John Wiley & Sons.‏