نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• یعقوب نوروزی ¹
• نیره جعفری فر ²
• ریحانه داوود آبادی ³

¹ دانشیار، عضو هیئت علمی گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه قم، قم، ایران

² گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه قم

³ کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه قم،

چکیده

مقاله حاضر میزان استفاده از انواع قالب‌های استاندارد ذخیره‌سازی منابع تصویری، متنی، چندرسانه‌ای و صوتی را در مجموعه‌های دیجیتال 20 کتابخانه‌های ملی برگزیده جهان مشخص کرد. پژوهش از نوع کاربردی بود و به روش پیمایشی- تحلیلی صورت گرفت. ابزار گردآوری داده‌ها ‎از نوع پرسشنامه ‎محقق‌ ساخته بود. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها، از انواع فنون آماری توصیفی نظیر توزیع‌فراوانی و درصد‌فراوانی به همراه آزمون مربع‌کا استفاده شد. نتایج نشان داد منابع تصویری در تمامی مجموعه‌های مورد مطالعه کاربرد داشتند و اشیاء فرهنگی با سهم 41% کمتر مورد اقبال قرار گرفته‌اند، برای منابع تصویری تیف (94%)؛ منابع متنی اچ.تی.ام.ال. و ایکس.ام.ال. (75%)؛ منابع صوتی دبلیو.اِی.وی. (65%) و منابع چندرسانه‌ای اِی.وی.آی. (65%) متداول‌ترین بودند. سوئیس بیشترین تنوع را در استفاده از انواع استانداردها داشت. همچنین در بین جامعه پژوهش ایران، انگلیس، امریکا، اسکاتلند، قطر، هلند، فرانسه، اسپانیا بیشترین تنوع را در ذخیره‌سازی انواع منابع دیجیتالی داشتند. جامعه آماری در استفاده از قالب‌های استاندارد برای انواع منابع تصویری، متنی و چند رسانه‌ای با یکدیگر وحدت رویه داشته و الگوی مشابهی را در انتخاب قالب ذخیره‌سازی رعایت کردند. جامعه پژوهش کمترین میزان تنوع استفاده را در بخش قالب ذخیره‌سازی منابع چندرسانه‌ای داشت. نتایج تحقیق تاکید بر استفاده از ای‌پاب بخاطر آسانی مطالعه کتاب بر روی کتاب‌خوان الکترونیک، جی.پی.3 جهت افزایش قابلیت کاربری نسخه موبایلی کتابخانه دیجیتالی، دبلیو.اِی.آر.سی. به عنوان قالب مخصوص بایگانی وب، جهت حفاظت طولانی مدت از محتوای دیجیتال کتابخانه‌های ملی داشت، چرا که این سه قالب کمترین میزان استفاده را در جامعه آماری داشتند.

کلیدواژه‌ها

• کتابخانه دیجیتالی
• حفاظت دیجیتال
• قالب اطلاعاتی
• مجموعه دیجیتال
• استانداردهای کتابخانه‌ای

عنوان مقاله [English]

Analysis of Resource Storage Formats in Digital Collections (Case Study: National Libraries)

نویسندگان [English]

• Yaghoub Norouzi ¹
• Nayere Jafari Far ²
• Rehaneh DavoodAbadi ³

¹ Associate Professor in Knowledge and Information Science. Department of Knowledge and Information Science, University of Qom, Iran.

² Dept of Knowledge and Information Science, Faculty of Literature and Human Sciences, University of Qom, Iran

³ MSc in Knowledge and Information Science; Department of Knowledge and Information Science; University of Qom; Iran,

چکیده [English]

This article identifies the use of a variety of standard formats for storing video, text, multimedia and audio resources in the digital collections of 20 selected national libraries around the world. This study is applied, based on descriptive-analytical method. For data collection we used researcher-made questionnaire. After collecting data, a variety of descriptive statistical techniques such as frequency distribution and frequency percentage and Chi-square test were used to analysis the dat. Based on the results, it was found that image sources were used in all studied collections and cultural objects were less popular with a share of 41%, for TIFF image sources (94%); HTML and XML text sources (75%); WAV audio sources (65%) and AVI multimedia sources (65%) were the most common. The research community had the least amount of diversity of use in the field of multimedia resource storage research findings emphasis on the use of EPUB for ease of reading books on e-readers, GP3 was recommended to increase the usability of the mobile version of the digital library, WARC as a special format for web archiving, for long-term protection of digital content of national libraries, because these three The format had the lowest usage in the statistical community.

کلیدواژه‌ها [English]

• Digital Library
• Digital Preservation
• Information Format
• Digital Collection
• Libraries standards