نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران

2 دانشیار، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران

3 کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران

چکیده

هدف: هدف این پژوهش تعیین میزان سواد رسانه­ای و اطلاعاتی کتابداران کتابخانه­های عمومی استان تهران و ارائه راهکارهایی جهت بهبود وضعیت آن­ها بوده است. روش: روش پژوهش حاضر توصیفی- پیمایشی و از نوع کاربردی بود. جامعه آماری را کتابداران کتابخانه­های عمومی استان تهران تشکیل دادند که با استفاده از روش نمونه­گیری تصادفی منظم 150 تن از کتابداران استان تهران به‌عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده­های پژوهش حاضر، پرسشنامه­ محقق ­ساخته­ای بود که بر اساس مؤلفه­های اعلام‌شده یونسکو طراحی شده است. یافته­ها: یافته­ها نشان داد مؤلفه تعامل و استفاده اخلاقی از محتوای رسانه­ای و اطلاعاتی با میانگین 7/22 و مؤلفه خلق دانش با میانگین 2/13 به ترتیب بیشترین و کمترین میانگین را در میان مؤلفه­های سواد رسانه­ای و اطلاعاتی کتابداران داشته­اند. میانگین تمامی مؤلفه­ها در وضعیت مطلوبی قرار دارند. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد میزان سواد رسانه­ای و اطلاعاتی کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان تهران بالاتر از میانگین حد متوسط است؛ بنابراین راهکارهای پیشنهادی همچون برگزاری پیوسته­ی دوره­های آموزش ضمن خدمت و ایجاد شبکه­های اجتماعی به‌منظور روزآمد کردن سواد کتابداران و تعامل بین آن‌ها و کاربران کتابخانه جهت اشتراک‌گذاری و خلق دانش می­تواند به افزایش سطح سواد رسانه­ای و اطلاعاتی کتابداران کمک کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Information and Media literacy of Librarians Tehran Public Libraries and Providing Solutions to Improve Their Literacyy

نویسندگان [English]

  • Saeed Rezaiishsrif Abadi 1
  • Roya Baradar 2
  • Samaneh Abolghasem 3

1 Professor, Department of Knowledge and Information Science , Al-Zahra University , Tehran, Iran

2 Associate Professor, Department of Knowledge and Information Science , Al-Zahra University , Tehran, Iran

3 Master's Degree in Knowledge and Information Science , Al-Zahra University , Tehran, Iran

چکیده [English]

Objective: The aim of this study was to determine the media and information literacy of librarian in Tehran’s public libraries.
Methodology: The method of this study is a descriptive- analytical approach that describes the status of media and information literacy librarians. In the first stage, selected 150 librarians that work at the public library in Tehran. The data collection tool is a questionnaire that designed based on the components and indicators announced by UNESCO for media and information literacy. In next step calculated validity (formal logic) and reliability was calculated based on Cronbach’s Alpha. Finally analyzed data by One-sample T test in SPSS software.
Findings: Findings showed that the components of interaction and ethical use of media and information with mean of 22/7 and knowledge creation component with mean of 13/2, respectively had the highest and lowest mean among media and information components of librarians. The average components of the need for media and information content, the location and access to the content of the media and information resources, the evaluation of media content and information sources, the organization of information, the creation of knowledge and interaction, and the ethical use of media content and information sources are above the average and are in good condition.
Conclusion: findings show that librarians of the public libraries of Tehran have the skills and competence to promote media literacy and information among library members. Organizing in-service training courses, getting acquainted with media and information content providers, familiarizing with valid sources and media, evaluating resources and content, sharing and creating methods of knowledge and developing ethical guidelines to help raise the level of media literacy and information of librarians.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Inf: Media and information literacy
  • Librarians
  • public library
  • Tehran (province)
اسمعیل پونکی، الهام، اسمعیلی گیوی، محمدرضا و فهیم نیا، فاطمه. (1395). بررسی رابطه سواد رسانه­ای و سواد اطلاعاتی دانشجویان علوم ارتباطات و علم اطلاعات و دانش‌شناسی. پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات، 32(2)، 581-604.
اشرفی‌ریزی، حسن، رمضانی، امیر، آقاجانی، حامد و کاظم پور، زهرا. (1392). بررسی میزان سواد رسانه­ای و اطلاعاتی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان. نظام­ها و خدمات اطلاعاتی، 2(2)، 17-34.
برجیان، مهشید و خسروی، فریبرز. (1391). مهارت‌های سواد اطلاعاتی کتابداران و میزان انطباق آن با استاندارد در کتابخانه ملی ایران. فصلنامه مطالعات ملی کتابداری و سازمان‌دهی اطلاعات، 23(2)، 178-191.
دارابی، فاطمه. (1390). بررسی توانمندی­های کتابخانه­های عمومی استان لرستان در فراهم آوری ابزارها و زمینه­های توسعه­ی سواد اطلاعاتی از دیدگاه دانشجویان عضو این کتابخانه­ها، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی.
عبدالهی، معصومه و جوکار، عبدالرسول. (1393). بررسی وضعیت سواد اطلاعاتی کتابداران کتابخانه­های عمومی استان فارس. تحقیقات اطلاع­رسانی کتابخانه­های عمومی، 20(4)، 787-721.
محمدی، فرناز و شاکری، صدیقه و اکبری داریان، سعیده. (1391). سنجش سواد اطلاعاتی مراجعه­کنندگان سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران بر اساس استانداردهای ACRL. نظام­ها و خدمات اطلاعاتی، 1(2)، 85-96.
References
Ashrafi-rizi, H., Ramezani, A., Koupaei, H. A. & Kazempour, Z. (2014). The amount of media and information literacy among Isfahan University of medical sciences’ students using Iranian media and information literacy questionnaire. Acta informatica media, 22(6), 393-397.
Begum, D. (2012). Promotiing media and information literacy: a case study of Bangladesh Public S ector. Paper presented at the International Conference on Media and Information Literacy for knowledge societies, Moscow, Russian Federation.
Calvo, M. C. T., & Kuzmin, E. (2014). Productive partnerships to promote media and information literacy for knowledge societies: IFLA and UNESCO’s collaborative work. In European Conference on Information Literacy, Springer International Publishing, 41-47.
Cerigatto, MP. & Casarin, HDS. (2015). NEW READERS, NEW READING SKILLS AND MEANING: challenges for media and information literacy. Informacao & Sociedade-Estudos, 25 (1) pp.39-52.
Grizzle, A., Moore, P., Dezuanni, M., Asthana, S., Wilson, C., Banda, F., & Onumah, C. (2014).  Media and information literacy: policy and strategy guidelines. UNESCO.
Holma, B., Krumina, L., Pakalna, D., & Avanesova, J. (2014). Towards Adult Information Literacy Assessment in Latvia: UNESCO Media and Information Literacy Competency Matrix in Practice. In European Conference on Information Literacy, Springer International Publishing, 550-559.
Ingvaldsen, S. (2017). The School Library in Media and Information Literacy Education. In Media and Information Literacy in Higher Education (pp. 51-65). Chandos Publishing.
Lee, A., Lau, J., Carbo, T., & Gendina, N. (2014). Conceptual relationship of information literacy and media literacy in knowledge societies. Paris: UNESCO.
Luque, S. G., Becerra, T. D., Esteban, A., & Simón, I. M. V. (2014). MIL Competences: from theory to practice. Measuring citizens’ competences on Media and Information Literacy1. eLearning Papers, (38), 2.‏
Moeller, S., Joseph, A., Lau, J., & Carbo, T. (2011, November). Towards media and information literacy indicators. In Background document of the UNESCO Expert Meeting (Bangkok, Thailand, 4-6 November 2010).‏
Ottonicar, SLC. & Da Silva, RC. (2018). The Contributions of Information and Media Literacy to Public Hybrid Libraries. Library Quarterly, 88 (3), 225-236.
Saleh, I. (2012). Media and information literacy in South Africa: goals and tools/La educacion en medios en Sudafrica: objetivos y herramientas. Comunicar20(39), 35.‏
Singh, J. (2012) From Information Skills for Learning to Media and Information Literacy. Media and Information Literacyfor the Sustainable Development Goals, 49-58.‏
UNESCO (2011). Global media and information literacy assessment framework: Country readiness and competencies. Paris: UNESCO.
Van de Vord, R. (2010). Distance students and online research: Promoting information literacy through media literacy. The Internet and Higher Education13(3), 170-175.‏
Wiorogórska, Z. (2014, October). The Role of Libraries in Shaping 21st Century Skills in Poland. In European Conference on Information Literacy (pp. 634-641). Springer, Cham.‏