نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی، گرایش مدیریت اطلاعات، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

2 استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

3 استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

4 استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر شناسایی چالش‌ها و راهکارهای جذب بزرگ‌سالان نوسواد به کتابخانه­های عمومی از دیدگاه کتابداران بود. این پژوهش کیفی از نوع مطالعه موردی اکتشافی بود. جامعه موردبررسی، کتابداران عمومی و نمونه موردمطالعه شامل 14 کتابدار شاغل در کتابخانه­های عمومی شهرستان آذرشهر بود. داده­ها به شیوه نمونه‌گیری هدفمند با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته گردآوری شده است. َجهت تجزیه‌وتحلیل داده­ها از شیوه کدگذاری گلاسر و استراوس استفاده شده است. بر اساس یافته­ها، مهم‌ترین چالش‌ها بر سر راه جذب نوسوادان به کتابخانه­های عمومی، مواردی از قبیل چالش‌های اجتماعی، چالش‌های فردی، چالش‌های مادی و فیزیکی، چالش‌های انتشاراتی و چالش‌های سازمانی می­باشند. راهکارهای ارائه شده توسط شرکت‌کنندگان این پژوهش، جهت رفع چالش‌های فوق نیز در چهار مقوله اصلی تبلیغات فرهنگی، ایجاد تسهیلات و امکانات در کتابخانه­ها برای نوسوادان، حمایت­های بیشتر کتابخانه از بخش نوسوادان و همکاری و هماهنگی سازمان‌ها جهت حمایت از بخش نوسوادان کتابخانه­های عمومی طبقه بندی شده‌اند. بکار گیری راهکارهای پیشنهادشده در این پژوهش توسط کتابخانه‌های عمومی می‌تواند باعث جذب بیشتر بزرگ‌سالان نوسواد به کتابخانه‌های عمومی شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Challenges and Approaches Towards Attracting New- literate Adults to the Public LibrariesCase Study of Azarshahr:

نویسندگان [English]

  • Afsaneh Abbasi 1
  • Faegheh Mohammadi 2
  • Leila Khalili 3
  • Torab Najjari 4

1 Master's Degree in Knowledge and Information Science , Information Management, Tabriz University, Tabriz, Iran

2 Assistant Professor, Knowledge and Information Science Department,, University of Tabriz, Tabriz, Iran

3 Assistant Professor, Knowledge and Information Science Department, , Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz, Iran

4 Assistant Professor, Knowledge and Information Science Department,, University Of Tabriz. Tabriz. Iran

چکیده [English]

The purpose of this study is to identify challenges and providing approaches towards attracting new- literate adults to the public libraries from the librarians’ perspectives. The method is qualitative exploratory case study. The population is public librarians and the sample are 14 librarians employed in public libraries of the city of Azarshahr.  Using purposive sampling data were gathered by semi-structured interviews and were analyzed using Glasser & Strauss’ Coding Technique. The participants of this research disclosed some major challenges towards attracting new literate adults to the public libraries including individual, social, physical, publishing and organizational challenges. Also The participants suggested some approaches to deal with the challenges such as cultural advertising, providing further support and facilities for the new literates by the public libraries and library cooperation with the other organizations. Applying the findings of this study would enable the public libraries to provide suitable services with the aim of attracting more new literate users to the public libraries.             

کلیدواژه‌ها [English]

  • Public Libraries
  • Education
  • New-literates
  • Challenges & Approaches
  • Azarshahr-Public Libraries
باقرزاده، علی. (1393). رجعت به بی‌سوادی. پایگاه اطلاع‌رسانی سلامت نیوز بازیابی در تاریخ 20 آذر 1397 از http://www.salamatnews.com/page/about/141611
بیچرانلو، عبدالله؛ غفوری، محبوبه و زهرا. (1396). نقش تلویزیون در ترویج مطالعه و کتاب‌خوانی در ایران. فصلنامه پژوهش‌های ارتباطی، 89 (1)، 93-120.
تورانی، حیدر. (1395). بررسی نیازها و علائق آموزشی بی‌سوادان و سوادآموزان گروه سنی 49 -10 ساله. فصلنامه علمی پژوهشی نوآوری­های آموزشی، 15 (57)، 119-142.
حکیم­زاده، رضوان، قربانی، حسین و ملکی، عباس. (1394). بررسی علل عدم استقبال بی‌سوادان از برنامه­های سوادآموزی کشور: یک پژوهش ملی. مهندسی فرهنگی، 9 (84)، 83-64.
رحیمی نژاد، ویدا. (1393). بررسی عوامل مؤثر در ادامه تحصیل و پیشرفت چهره­های موفق سوادآمهربان، موزی تهران: سازمان نهضت سوادآموزی.
رجایی پور، سعید و اکبری عمرآبادی، احمدرضا (1382). بررسی نیازهای مطالعاتی نوسوادان شهری و روستایی نهضت سوادآموزی. دوماهنامه علمی- پژوهشی دانشور رفتار، 14 (24)، 80-65.
رستگار مقدم گوهری، هادی. (1384). روش تحقیق کاربردی. مشهد: ضریح آفتاب.
سلیمانی، عادل و کریمی، محمدصادق. (1397). شناسایی عوامل بی­انگیزه بودن افراد بی‌سواد برای باسواد شدن و روش‌های نوین جذب آن­ها. فصلنامه پیامفرهیختگان (علومتربیتی)، 3 (11)، 7-24.
عزیزی، نعمت‌الله. (1370). بررسی علل رجعت به بی‌سوادی ازنظر نوسوادان استان کردستان. پایان­نامه کارشناسی ارشد برنامه­ریزی آموزشی. دانشگاه اصفهان، اصفهان.
غفاری، سعید. (1386). گامی در سوادآموزی: مواد و خدمات کتابخانه برای بزرگ‌سالان نوسواد. (2). تهران: دبیزش.
غیوری، زینب و حسن‌زاده، محمد. (1395). راهکارهای مؤثر بر جذب مخاطب به کتابخانه‌های عمومی ایران مطالعه دلفی. پژوهش‌نامه کتابداری و اطلاع‌رسانی، 6 (2)، 206-226.
قدسی، امیر. (1372). بررسی عوامل مؤثر در جذب بی‌سوادان به کلاس‌های سوادآموزی همدان. پایان­نامه کارشناسی ارشد برنامه­ریزی درسی. دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.
کرد نوقابی، رسول، مرادی و دلفان بیرانوند، آرزو. (1397).عوامل پیش­بینی­ کننده رجعت به بی‌سوادی در سوادآموختگان دوره سوادآموزی. دوفصلنامه جامعه‌شناسیآموزش‌وپرورش، (11)، 65-78.
کرمی، زهرا. (1382). ﺑﺮﺭﺳﯽ ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺧﺪﻣﺎﺕ کتابخانه‌های ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﻭ ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﺳﻼﻣﯽ ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﻧﻮﺳﻮﺍﺩﺍﻥ بزرگ‌سال. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع­رسانی. دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران.
محمدزاده، زهرا. (1387). بررسی و تجزیه‌وتحلیل مجموعه عوامل مؤثر برای شرکت بی‌سوادان به کلاس‌های سوادآموزی در مناطق چهارگانه شهرستان مشهد. پایان­نامة کارشناسی ارشد آموزش بزرگ‌سالان. دانشگاه تهران، تهران.
میر حسینی، زهره. (1395). مواد و خدمات کتابخانه‌ای برای بزرگ‌سالان نوسواد. ویرایش دوم. تهران: سمت.
 میرزا بیگی، محمدعلی. (1393). بررسی شیوه­های مؤثر تبلیغی و ترویج سوادآموزی و ارائه مدل کارآمد جهت ترغیب و تشویق جامعه هدف به سوادآموزی. تهران: سازمان نهضت سوادآموزی.
Chibuzor ­Ohanado, C. & Kehinde, B. (2015). The Role of Libraries in Adult Literacy Education. Journal of Research Development. Journal of Research Development, 24 (2), 1-5.
Chisita, C. T. (2011, August). Role of public libraries in promoting literacy in Zimbabwe: Challenges of sustaining a reading culture. In 77th IFLA World Library and Information Conference. Pueto Rico (pp. 13-18).
Glaser, B. G., & Strauss, A. L. (1967). The discovery of grounded theory: Strategies for qualitative research. Chicago: Aldine Publishing. Retrieved from http://faculty.babson.edu/krollag/org_site/craft_articles /glaser_strauss.html.
Guba, E. G., & Lincoln, Y. S. (1985). Naturalistic inquiry. V. 75. Thousand Oaks, CA: Sage.
Kathuria, K. )2012). Public Libraries in Literacy Campaign in Punjab: A Proposed Model. International Journal of Information Dissemination & Technology, 2(1), 38-42. Retrieved from www.ijidt.com/index.php/ ijidt/article/view/53/53.
Kong, L. (2011). Failing to read well: the role of public libraries in Adult Literacy, immigrant community building, and free access to learning.‏ Adult Education Research Conference. Retrieved from http://newprairiepress.org/aerc/2011/papers/57.
Mugwisi, T., Jiyane, G. V., & Fombad, M. C. (2018). Public libraries as facilitators of information services: A case study of selected libraries in KwaZulu-Natal.  Information Development, 34(1), 31-43.
Mcloughlin, C., & Morris, A. (2004). UK public libraries: roles in adult literacy provision. Journal of librarianship and information science36(1), 37-46.‏
Morse, J. M., Barrett, M., Mayan, M., Olson, K., & Spiers, J. (2008). Verification strategies for establishing reliability and validity in qualitative research. International Journal of Qualitative Methods, 1(2), 13-22.
Nassimbeni, M., & Tandwa, N. (2008). Adult education in two public libraries in Cape Town: a case study. South African Journal of Libraries and Information Science74(1), 83-92.‏