نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

2 کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

3 دانشیار، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان حضور و فعالیت اعضای هیئت‌علمی دانشگاه ‏الزهرا در شبکه اجتماعی علمی ریسرچ ‏گیت و تأثیر آن در پایگاه استنادی اسکوپوس و موتور جستجوی گوگل اسکولار بر اساس شاخص‌های دگرسنجی انجام شده است. این پژوهش از منظر هدف کاربردی، از منظر نوع پیمایشی و از منظر روش ‏شناسی علم‌سنجی با رویکرد دگرسنجی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه اعضای هیئت‌علمی دانشگاه الزهرا بود که عضو شبکه اجتماعی علمی ریسرچ‏ گیت بودند. برای تجزیه‌وتحلیل آماری نیز از دو آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. آمار توصیفی شامل فراوانی و میانگین هر یک از شاخص‌های اندازه ‏گیری شده در شبکه‏ ریسرچ ‏گیت، پایگاه استنادی اسکوپوس و موتور جستجوی گوگل اسکولار بود. از آمار استنباطی (آزمون‏ های همبستگی پیرسون، کروسکال والیس و من ویتنی) نیز جهت سنجش روابط و وجود و یا عدم وجود اختلاف بین متغیرهای موردبررسی استفاده گردید. یافته‏ ها نشان دادند بیشترین میزان حضور و فعالیت مربوط به دانشکده فیزیک –شیمی است. دانشکده‏ های هنر و ادبیات با میانگین نمره آر.جی صفر، فعالیت جدی نداشتند. همچنین همبستگی مثبت معنادار میان شاخص‌های دگرسنجی در ریسرچ‏ گیت با شاخص‌های استنادی گوگل‏ اسکولار و اسکوپوس وجود دارد. با افزایش به اشتراک‏ گذاری دانش و فعالیت پژوهشگران در شبکه اجتماعی علمی ریسرچ ‏گیت، رویت‏ پذیری آثار علمی آنان افزایش می‏یابد و این به‌نوبه خود افزایش شاخص‌های استنادی در پایگاه‌های اسکوپوس و گوگل ‏اسکولار را نیز به دنبال دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating Alzahra University Faculty Members’ Activities in the Scientific Social Network of Researchgate and its Impact on the Scopus Citation Database and the Google Scholar Search Engine

نویسندگان [English]

  • Abbas Doulani 1
  • Sohayla Zand 2
  • Roya Bradar 3

1 Assistant Professor, Knowledge and Information Science Department, Alzahra University, Tehran. Iran

2 Knowledge and Information Science Department, School of Education and Psychology, Alzahra University, Tehran. Iran

3 Associate Professor, Knowledge and Information Science Department,, Alzahra University, Tehran. Iran

چکیده [English]

The purpose of the present study was to investigate the presence and activity of Alzahra University faculty members in the ResearchGate social network and its impact on the Scopus citation database and Google Scholar search engine based on altemetrics indexes.This study is of applied rresearch, using survey type and from the perspective of scientometrics methodology with Altmetrics approach. The research community of this study included all faculty members of Alzahra University who are members of ResearchGate social network. Both descriptive and inferential statistics were used for statistical analysis. Descriptive statistics included the frequency and mean of each of the indicators measured in the ResearchGate network, the Scopus Citation Database, and the Google Scholar search engine. Inferential statistics (Pearson correlation coefficient, Kruskal-Wallis and Mann-Whitney tests) were used to assess the relationships and the presence or absence of differences between the variables studied.The findings showed that the highest attendance and activity belonged to the Faculty of Physics and Chemistry. The arts and literature colleges did not have a serious activity with an average GRG score of zero. There was also a significant positive correlation between Altmetric indexes in ResearchGate and GoogleScolar and Scopus citation indices.The results suggest that as researchers share knowledge and activity on the ResearchGate social network, the visibility of their scientific work increases, which in turn leads to an increase in citation indexes at Scopus and Google Scholar databases.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Altemetrics
  • Al-Zahra University
  • Faculty Members
  • Research Gate
  • Social Networks
ابراهیمی، سعیده، عفیفیان، فرزانه و گل تاجی، مرضیه. (1396). آیا اشتراک دانش در شبکه‏ی علمی ریسرچ گیت شاخص‌های بهره‏وری پژوهشگران را افزایش می‏دهد؟: مطالعه‏ی موردی فیزیکدانان برتر جهان. پژوهش‌نامه علم‌سنجی.
اسدی، حمیده، نقشینه، نادر و نظری، مریم. (1394). بررسی میزان رؤیت پژوهشگران ایرانی در شبکه‏های اجتماعی علمی (موردمطالعه: اعضای هیئت‌علمی دانشگاه تهران). فصلنامه تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی، 49(3)، 321-337.
اصنافی، امیر رضا. (1394). تأملی بر میزان حضوراعضای هیئت‌علمی دانشگاه شهید بهشتی در شبکه علمی ریسرچ گیت. تعامل انسان و اطلاعات، 3(2)، 61-70.
بتولی، زهرا، جنوی، المیرا و نادی راوندی، سمیه. (1395). تأثیر شاخص‌های ریسرچ گیت بر افزایش میزان استناد مقاله‏های برتر پزشکی بالینی وب آو ساینس: مقایسه مقالات پژوهشگران ایران و ترکیه. فصلنامه مدیریت اطلاعات و دانش شناسی، 3(2)، 93-83.
بتولی، زهرا. (1396). رابطه بین شاخص‌های پایگاه استنادی علوم و ریسرچ گیت: مطالعه مورد مقاله‏های داغ و پر استناد پژوهشگران ایرانی. پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات، 33(1)، 186-163.
بتولی، زهرا. (1392). قابلیت‏های شبکه اجتماعی ریسرچ‏گیت برای پژوهشگران. گفتمان علم و فناوری، 1(2)، 59-68.
بذرافشان، اعظم و مصطفوی، احسان. (1390). تحلیل علم‌سنجی 36 سال تولید علم انستیتو پاستور ایران در پایگاه ISI SCIE. مدیریت سلامت، 14(45)، 10-7.
رامشک، محمدرضا. (1381). بررسی وضعیت کمی تولیدات علمی به‌وسیله اعضای هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی، درمانی کاشان طی سال‌های 79-74. پایان‌نامه کارشناسی ارشد تهران، تهران.
رحمانی، مریم، اصنافی، امیررضا، روتن، سیده زهرا و جان محمدی، مریم. (1397). امتیاز آر.جی. در مقایسه با اچ ایندکس: مطالعه موردی. فصلنامه علوم و فنون مدیریت اطلاعات، 2(11)، 61-76.
سعادت، یاسمین. (1393). بررسی گرایش شیمیدان‌های ایرانی به عضویت در شبکه‏های اجتماعی علمی بر پایه ویژگیها، تولید علم و بازشناخت آنان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی.
سلیمانی پور، روح الله. (1389). شبکه‏های اجتماعی: فرصت‏ها و تهدیدها. فصلنامهره‌آوردنور. 31، 14-19.
سلیمی، الهام. (1395). بررسی میزان حضور پژوهشگران پرتولید ایرانی در شبکه‏ی اجتماعی علمی ریسرچ گیت و پایگاه استنادی اسکوپوس با روش آلتمتریکس. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا. تهران.
شریف مقدم، هادی، میری، انیس و سلامی، مریم. (1397). فعالیت اعضای هیئت‌علمی در شبکه‏های اجتماعی علمی: زمینه‏ها، موانع، الزامات و عوامل تأثیرگذار. فصلنامه‏ی مطالعات ملی کتابداری و سازمان‌دهی اطلاعات. 29(3)، 153-171.
صراف زاده، مریم و علوی، سهیلا. (1393). جایگاه شبکه‏های اجتماعی آنلاین در میان دانشجویان کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی. تعامل انسان و اطلاعات، 1(1)، 44-56.
صمدی، صابره. (1394). بررسی تأثیر بهره‌گیری از شبکه‏های اجتماعی علمی و پژوهشی مجازی بر عملکرد اعضای هیئت‌علمی دانشگاه‏های دولتی و غیردولتی شهر تهران (مطالعه موردی دانشگاه تهران و دانشگاه علم و فرهنگ). پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علم و فرهنگ.
قاسمی زاده، فیروزه. (1395). بررسی نگرش و میزان استفاده دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز از شبکه‏های اجتماعی علمی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تبریز.
قاضی میرسعید، سید جواد، احمدپاپی، رمضانی، ابوذر، یکتاکوشالی، محمدحسین و رمضانی پاکپور لنگرودی، فاطمه. (1396). ارزیابی شاخص‌های آلتمتریک دانشگاه‏های علوم پزشکی ایران در شبکه‏های اجتماعی علمی ریسرچ‏گیت و آکادمیا. فصلنامه مدیریت اطلاعات و دانش شناسی، 1، 23-30.
قضاوی، رقیه، اطرج، زهرا و کلیشادی، رویا. (1395). راهنمای پروفایلهای علمی پژوهشگران. اصفهان: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان اصفهان.
مزینانی. علی. (1380). بررسی وضعیت مصرف و تولید اطلاعات علمی توسط اعضای هیئت‌علمی آموزشی کشور. رهیافت، 25، 196-217.
نیازمند، محمدرضا. (1392). بررسی تطبیقی میزان استفاده پژوهشگران کشورهای خاورمیانه از شبکه‏های اجتماعی علمی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شیراز، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی.
Akçayır, G. (2017). Why do faculty members use or not use social networking sites for education? Computers in Human Behavior, 71, 378-385.
Asmi, N. A., & Margam, M. (2018). Academic social networking sites for researchers in Central Universities of Delhi: A study of ResearchGate and Academia. Global Knowledge, Memory and Communication, 67(1/2), 91-108.
Bardakcı, S., Arslan, Ö., & Ünver, T. K. (2018). How scholars use academic social networking services. Information Development, 34(4), 334-345.
Collins, K., Shiffman, D., Rock, J. (2016). How are scientists using social media in the workplace? PLoS ONE, 11(10), 1–10.
El-Berry, D. K. (2015). Awareness and use of academic social networking sites by the academic staff at the South Valley University in Egypt. Journal of Library and Information Sciences, 3(2), 115-132.
Elsayed, A. M. (2016). The use of academic social networks among Arab researchers: A survey. Social Science Computer Review, 34(3), 378-391.‏
Haustein, S., Peters, I., Bar-Ilan, J., Priem, J., Shema, H., & Terliesner, J. (2014). Coverage and adoption of altmetrics sources in the bibliometric community. Scientometrics, 101(2), 1145-1163.‏
Parabhoi, L., & Kumari, N. (2018, February). Awareness and Use of Academic Social Networking Sites by Faculty and Students of Indian Institute of Technology (Indian School of Mines), Dhanbad: A Case Study. In 2018 5th International Symposium on Emerging Trends and Technologies in Libraries and Information Services (ETTLIS) (pp. 174-178). IEEE.
Thelwall, M., & Kousha, K. (2014). Academia.Edu: Social network or academic Network. Journal of the Association for Information Science and Technology, 65(4), 721-731.‏