نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

2 دانشیار، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران

چکیده

این مقاله با هدف درک عمیق از رفتار اشتراک دانش به‌عنوان یک عنصر کلیدی در فرایند مدیریت دانش و عامل بقای سازمان‌ها در عصر حاضر انجام شده است و سعی دارد با تحلیل نظریه ‏های کاربردی در این حوزه به این موضوع بپردازد و نیز نشان دهد چگونه این نظریه ‏ها توانسته ‏اند پژوهش‌های متمایز در زمینه اشتراک دانش را تسهیل نمایند. مقاله حاضر مروری نقلی است و با استفاده از روش کتابخانه ‏ای به مطالعه انواع مقالاتی می‌پردازد که در داخل و خارج از کشور با اتکا به نظریه ‏های مختلف به بررسی عوامل انگیزشی مؤثر بر رفتار اشتراک دانش پرداخته ‏اند. پس از استخراج نظریه ‏ها از مقالات مرتبط، تعیین شد که این نظریه ‏ها مربوط به کدام‌یک از رشته ‏های علمی هستند و قابلیت کاربرد آن‌ها در این حوزه مشخص گردید. عوامل انگیزشی مختلف که افراد را برای انجام رفتار اشتراک دانش تحت تأثیر قرار می ‏دهند با تحلیل نظریه‏ هایی از رشته ‏های روان‌شناسی اجتماعی، اقتصاد، علم اطلاعات و دانش ‏شناسی و مدیریت که در مطالعات مربوط به این حوزه به کار رفته ‏اند، موردبررسی قرار گرفتند و مشخص شد نظریه عمل منطقی، نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده، نظریه تبادل اجتماعی، نظریه تعادل، نظریه خودمختاری، نظریه سیگنالینگ پرهزینه و نظریه تمرکز نظارتی از رشته روان‌شناسی اجتماعی، نظریه وابستگی به منابع از رشته اقتصاد، نظریه وضعیت ناهمگون دانش از رشته علم اطلاعات و دانش ‏شناسی و نظریه جو سازمانی از رشته مدیریت، در حوزه رفتار اشتراک دانش قابلیت کاربرد دارند. به‌منظور تفسیر رفتار اشتراک دانش نیاز به تحلیل نظریه ‏های کاربردی و اقتباس‌شده از سایر رشته ‏ها در این حوزه بود که بتوان بینشی عمیق از قابلیت‏ های روانی، اقتصادی، سازمانی و همچنین فردی که در نیت افراد در به اشتراک‏ گذاری دانش تأثیرگذارند ایجاد نمود. اشتراک دانش می‏ تواند بخش اعظم درک خود را از نظریه‌های روان‌شناسی اجتماعی به دست آورد. مفاهیمی مانند نگرش و قصد رفتاری ناشی از این نظریه ‏ها در رفتار اشتراک دانش تأثیر می‏گذارد. با شناخت روابط بازگشتی بین عوامل انگیزشی مختلف سازمانی و فردی، به رفتارها و پیامدهای اشتراک دانش می‏توان پی برد اینکه چگونه سازمان‌ها می‏توانند فرایندهای اشتراک دانش را با بهبود عملکرد سازگار نمایند. مدیران ارشد باید در تأمین تسهیلات، ایجاد اعتماد، تشویق و آموزش کارکنان در خصوص اشتراک دانش و منافع آن توجه جدی نموده و از آن حمایت نمایند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Review of Applied Theories in Studies of Knowledge Sharing Behavior

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Hamidi 1
  • Fatemeh Nooshinfard 2

1 PHD Student of Information Science and Knowledge, Azad University of Tehran (Science and Research Branch) and Head of Special Library of National Bank of Iran. Tehran. Iran

2 Associate Professor, Knowledge and Information Science Department, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran

چکیده [English]

Abstract This article aimed to have a deep understanding of knowledge sharing behavior as a key element in the knowledge management process and the survival factor of organizations in the present era and tried to illustrate this point by analyzing applied theories in this field and to show how these theories have facilitated distinctive research on knowledge sharing. The present article is a narrative review and uses a library method to study a variety of articles that examine the motivational factors affecting knowledge sharing behavior in and out of the country, based on different theories. After extracting the theories from related articles, it became clear which of these theories belong to which disciplines and their applicability in this field was identified.Various motivational factors that influence individuals to engage in knowledge sharing behavior are examined by analyzing the theories in the fields of social psychology, economics, knowledge and information science and management that have been used in studies of this field.  It is found that theory of reasoned action, theory of planned behavior, Social exchange theory, balance theory, self-determination theory, costly signaling theory and regulatory focus theory from social psychology, resource dependency theory in economics, anomalous State of knowledge theory from knowledge and information science and organizational climate theory from management are applicable in the area of knowledge sharing behavior. In order to interpret the knowledge sharing behavior, it was necessary to analyze the theories applied and adopted from other disciplines in this field to provide a deep insight into the psychological, economic, organizational, as well as individual capabilities that influence the intentions of individuals to share knowledge. Knowledge sharing can gain much of its understanding of theories of social psychology. Concepts such as the attitude and behavioral intention of these theories affect knowledge sharing behavior.By understanding the recurrent relationships between different organizational and individual motivational factors, knowledge sharing behaviors and outcomes can understand how organizations can adapt knowledge sharing processes to performance improvement. Senior executives should pay serious attention to, and support, in providing facilities, building trust, encouraging and educating employees about sharing knowledge and its benefits. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Knowledge
  • Knowledge Sharing
  • Knowledge Sharing Behavior
  • Theories
پرتو، پردیس و گلتاجی، مرضیه. (1390). ماهیت میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، 3(3-2)، 142-121.
شهسوارانی، امیرمحمد. (1397). نظریه تبادل اجتماعی: نظریه ارتباطات و تعاملات بین فردی در جامعه، فصلنامه تحقیقات رسانه، 1(1)، 70-51.
علیزاده اقدم، محمدباقر، عباس زاده، محمد، آقایاری هیر، توکل و قاسم‌زاده، داود. (1397). فهم‏گذار از قدرت آفرینی اشتراک دانش (یک روش کیفی)، کتابداری و اطلاع‌رسانی، 21(2)، 106-79.
قدیمی، علیرضا، زنگنه نژاد، نرجس و امیرکبیری، علیرضا. (1394). تئوری وابستگی به منابع: مفاهیم، چارچوب‏ها و کارکردها، کنفرانس ملی اقیانوس مدیریت.
مارشال ریو، جان. (1397). انگیزش و هیجان، ترجمه یحیی سید محمدی. تهران: ویرایش.
Razak, N. A., Pangil, F., Zin, M. L. M., Yunus, N. A. M., & Asnawi, N. H. (2016). Theories of knowledge sharing behavior in business strategy. Procedia Economics and Finance37(1), 545-553.
Ajzen, I. (1991). The Theory of Planned Behavior, Organizational Behavior and Human Decision Processes, 50 (2), 179-211.
Al-Shammari, Minwir M. (1992). Organizational Climate, Leadership and Organization Development Journal, 13(6), 30-32.
Alajmi, B. (2008). Understanding knowledge-sharing behavior: A theoretical framework. Knowledge Management in Organizations6.
Cabrera, A., & Cabrera, E. F. (2002). Knowledge Sharing Dilemmas, Organization Studies, 23(5), 687–710.
Gagne, M. (2009). A Model of Knowledge-Sharing Motivation, Human Resource Management, 48(4), 571-589.
Gawronski, B. (2007). Balance Theory.
Fishbein, M., & Ajzen, I. (1975). Belief, Attitude, Intention and Behavior: An Introduction to Theory and Research, Reading, MA, Addison-Wesley.
Hitt, M. A., & Morgan, C. P. (1977). Organizational climate as a predictor of organizational practices. Psychological Reports40(3_suppl), 1191-1199.
King, W. R., & Marks Jr, P. V. (2008). Motivating knowledge sharing through a knowledge management system. Omega36(1), 131-146.
Li, G., Liu, H., Shang, Y., & Xi, Y. (2014). Leader feedback and knowledge sharing: A regulatory focus theory perspective. Journal of Management & Organization20(6), 749-763.
Lin, W. B. (2008). The effect of knowledge sharing model. Expert systems with applications34(2), 1508-1521.
Markovits, Y., Ullrich, J., van Dick, R., & Davis, A. J. (2008). Regulatory foci and organizational commitment. Journal of Vocational Behavior73(3), 485-489.
Matzler, K., Renzl, B., Müller, J., Herting, S., & Mooradian, T. A. (2008). Personality traits and knowledge sharing. Journal of economic psychology29(3), 301-313.
McNamara, P., & Szent-Imrey, R. (2007). Costly signaling theory of REM sleep and dreams. Evolutionary Psychology5(1), 28-44.
Menolli, A., Cunha, M. A., Reinehr, S., & Malucelli, A. (2015). “Old” theories,“New” technologies: Understanding knowledge sharing and learning in Brazilian software development companies. Information and Software Technology58, 289-303.
Park, J., Chae, H., & Choi, J. N. (2017). The need for status as a hidden motive of knowledge-sharing behavior: An application of costly signaling theory. Human Performance30(1), 21-37.
Swart, J., & Kinnie, N. (2003). Sharing knowledge in knowledge‐intensive firms. Human resource management journal13(2), 60-75.
Tsai, M. T., Chen, K. S., & Chien, J. L. (2012). The factors impact of knowledge sharing intentions: the theory of reasoned action perspective. Quality & Quantity46(5), 1479-1491.
Yasir, M., & Majid, A. (2017). Impact of knowledge management enablers on knowledge sharing. World Journal of entrepreneurship, management and sustainable development, 13(1), 16-33.
Yu, C., Yu, T. F., & Yu, C. C. (2013). Knowledge sharing, organizational climate, and innovative behavior: A cross-level analysis of effects. Social Behavior and Personality: an international journal41(1), 143-156.