نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حمیدرضا سعیدنیا ¹
• محمد حسن زاده ²

¹ کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

² استاد تمام، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف طراحی مدلی تعاملی برای اشاعه گزینشی اطلاعات در کتابخانه‌های دانشگاهی انجام شد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی، و از نظر روش، پیمایشی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانشجویان ارشد، دکتری و اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ تربیت مدرس تهران بوده است. براساس آمار موجود در سایت این دانشگاه، تعداد اعضای هیئت علمی دانشگاه 730 نفر، دانشجویان دکتری 3000 و ارشد 4000 نفر بوده است. با استفاده از فرمول کوکران تعداد نمونه اعضای هیئت علمی 253 نفر، دکتری 340 نفر، ارشد 350 نفر انتخاب گردید. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه‌ بود که روایی آن از دید صاحب‌نظران علم اطلاعات و دانش‌شناسی مورد تأیید قرار گرفت. برای تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار 16Spss   و آزمون T تک نمونه‌ای استفاده شد.  در این پژوهش ابتدا به شناسایی و دسته­‌بندی خدمات مبتنی بر اشاعه گزینشی اطلاعات پرداخته و سپس تعداد 43  خدمت شناسایی شده در 7 ویژگی شامل: ویژگی گنجینه دانش (7)،  بازخورد (7)،  ارتباط دوسویه (5)،  آموزش (4)،  جست‌وجو (7)،  سفارشات (7) و مدیریت دانش (6) دسته‌بندی شد. نمره میانگین به دست آمده برای اغلب ویژگی‌های مدل نظام اشاعه گزینشی اطلاعات بالای نمره معیار4 بود. با استفاده از این مدل، نظام اشاعه گزینشی اطلاعات به صورت هوشمند نیاز اطلاعاتی کاربران عضو را تشخیص می‌دهد. امکان پشتیبانی از حجم وسیع اطلاعات، ارتباطات دو سویه، سفارشات، مدیریت دانش و روزآمدی آن به صورت لحظه‌ای از جمله ویژگی‌های مورد نظر در این مدل است.

کلیدواژه‌ها

• اشاعه گزینشی اطلاعات
• طراحی تعاملی
• کتابخانه‌های دانشگاهی
• دانشگاه تربیت مدرس

20.1001.1.2476387.1401.9.32.1.4

عنوان مقاله [English]

Designing an Operational Interactive Model for the Selective Dissemination of Information (SDI) in Academic Libraries (Case Study: Tarbiat Modares University)

نویسندگان [English]

• Hamid Reza Saeidnia ¹
• Mohammad Hasanzadeh ²

¹ M.A in Library and Information Science, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran

² Professor, Library and Information Science Dept, Faculty of Management and Economics, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The purpose of this study was to design an operational interactive model for the selective dissemination of information (SDI) in academic libraries. This research is purpose-oriented, applied, and methodically oriented. The statistical population of this study included all MSc students, Ph.D. students, and faculty members of Tarbiat Modares University in Tehran. According to the statistics available on the site of the university, the number of university faculty members was 730, Ph.D. students 3000, and MSc students 4000. Using the Cochran formula, the sample number of faculty members was 253, Ph.D. 340, MSc students 350. The data-gathering tool was a questionnaire whose validity was confirmed by experts in information science. For data analysis, 16Spss software and a single sample T-test were used. In this study, the identification and categorization of information-based dissemination services were first determined, then the number of 43 services identified in 7 characteristics included: knowledge repository(7), feedback (7), Two-way communication(5), education (4), Search (7), Orders (7), and Knowledge Management (6). The average score obtained for most of the characteristics of the selective dissemination system model was above the score of 4. Using this model, the selective dissemination system intelligently recognizes the information needs of member users. It is possible to support a wide range of information, two-way communication, orders, knowledge management, and instant messaging as one of the features of this model.

کلیدواژه‌ها [English]

• Academic Libraries
• Design Model Interaction
• Selective Dissemination