نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

2 استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

3 استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

چکیده پژوهش
 
پیشرفت‌های عصر جدید اهمیت یادگیری را بیش از پیش برجسته ساخته است و این امربیش از قبل آموزش راهبردهای یادگیری (شناختی و فراشناختی) را می‌طلبد.
هدف: هدف از پژوهش حاضر تعیین رابطه بین راهبردهای شناختی و فراشناختی با رفتار اطلاع­جویی اعضای هیأت علمی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی می­باشد.
روش پژوهش: روش پژوهش حاضر پیمایشی از نوع توصیفی است. نمونه‌گیری پژوهش حاضر از نوع نمونه‌گیری احتمالی طبقه‌ای است و از هر گروه از اعضای هیأت علمی که در یک موسسه مشغول به کار هستند، نمونه‌ای انتخاب گردیده است. در این پژوهش جهت گردآوری داده ها از دو پرسشنامه به شرح زیر استفاده گردید: 1. پرسشنامه راهبردهای یادگیری و مطالعه 2. پرسشنامه رفتار اطلاع جویی
یافته‌ها: برای بررسی رابطه بین راهبردهای شناختی و فراشناختی با رفتار اطلاع‌جویی از ضریب همبستگی پیرسون استفاده می‌شود. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که ضریب همبستگی بین راهبردهای شناختی با رفتار اطلاع‌جویی اعضای هیأت علمی برابر با 065/0r=  می‌باشد، که با توجه به مقدار 24/0 p= می‌توان گفت رابطه مثبت و معناداری وجود ندارد.بین راهبردهای فراشناختی با رفتار اطلاع‌جویی اعضای هیأت علمی (128/0 r=، 02/0P=) رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. این بدان معناست که با افزایش راهبردهای فراشناختی اعضای هیأت علمی، رفتار اطلاع‌جویی آنها نیز افزایش پیدا می‌کند. بنابراین پرسش اصلی پژوهش در شاخص راهبردهای شناختی رد می‌شود اما در شاخص راهبردهای فراشناختی تایید می‌شود. به عبارتی بین راهبردهای شناختی با رفتار اطلاع‌جویی اعضای هیأت علمی رابطه معناداری وجود ندارد در حالی که بین راهبردهای فراشناختی و رفتار اطلاع‌جویی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Survey of the Relationship between Cognitive and Metacognitive Strategies and Information Seeking Behavior

نویسندگان [English]

  • Rana Kavaroie 1
  • Esmat Momeni 2
  • Mohsen Haji Zzynolabedini 3

1 M.A. Student of Knowledge and Information Science,, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran

2 Assistant Professor, Knowledge and Information Science Department, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran

3 Assistant Professor, Knowledge and Information Science Department, Shahid Beheshti University , Tehran, Iran

چکیده [English]

Abstract

The purpose of this study is a survey of the relationship between cognitive and metacognitive strategies and information seeking behavior among the faculty members in Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO). The method of this study is descriptive survey – relationship and data are collected by 2 questionnaires; one is learning and studying strategies questionnaire and the other is information seeking behavior questionnaires. The research community consists of all faculty members in Agricultural Research, Education and Extension Organization (N= 2012) and the sample of this study size is determined by Morgan table (N=322) and probability stratified sampling is used as a sampling method. Descriptive and analytical statistical methods are used to study the questions. The results indicate that the correlation coefficient between cognitive strategies with information seeking behavior among the faculty members is r=0/065, and according to p=0/24, that means, there is not a significant relationship. The correlation coefficient between metacognitive strategies with information seeking behavior among the faculty members is r=0/128 and accordingly the value is p=0/02, that means there is statistically significant relationship. Finally, this study indicates that increasing metacognitive strategies among the faculty members can increase their information seeking behavior.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cognitive Strategies
  • Metacognitive Strategies
  • Information Seeking Behavior
امین‌پور، فاطمه (1374). بررسی رابطه میان ویژگی‌های شخصیتی مدیران کتابخانه‌های دانشکده‌های علوم پزشکی کشور با رضایت شغلی آنان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی ایران.
پرویز، علی (1390). بررسی راهبردهای شناختی و فراشناختی با میزان موفقیت تحصیلی دانش آموزان شهری و روستایی شهر گیلان غرب در سال تحصیلی 84-83. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.
تصویری قمصری، فاطمه (1378). بررسی رفتار اطلاع‌یابی اعضای هیأت علمی سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران و چگونگی تأثیر اینترنت بر آن. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز.
حریری، الهه (1385). مقایسه دانش‌آموزان موفق و ناموفق رشته‌های علوم انسانی و ریاضی در استفاده از راهبردهای یادگیری و مطالعه (راهبردهای شناختی و فراشناختی) در مراکز پیش‌دانشگاهی دخترانه شهر تهران در سال تحصیلی 1385-1384. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی.
حقانی، مظفر (1386). بررسی اثربخشی آموزشی راهبردهای شناختی و فراشناختی بر کاهش اضطراب امتحان دانش‌آموزان پسر پیش‌دانشگاهی شهرستان سقز در سال تحصیلی 1387- 1386. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی.
خسروجردی، محمود (1386). رابطه شخصیت و باورهای معرفت‌شناختی با رفتار اطلاع جویی دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، تهران.
خسروی، مریم (1382). بررسی نقش شخصیت در رفتار کاوشگران اطلاعات. مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران.
دیلمقانی، میترا (1375). بررسی رفتار اطلاع‌یابی اعضای هیأت علمی رشته مهندسی مکانیک در کسب اطلاعات تخصصی در پنج دانشگاه شهر تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس.
رحیمی فر، شاهمراد (1391). بررسی رابطه بین سبک‌های شناختی (کلی‌نگر، جزئی‌نگر و کلامی تصویری) با راهبردهای یادگیری و اضطراب امتحان دانش‌آموزان پسر سال دوم متوسطه رشته علوم انسانی و علوم تجربی استان لرستان منطقه رومشگان در سال تحصیلی 1391-1390. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی.
رستمی‌فروشانی، مرضیه (1382). بررسی رفتارهای اطلاع‌یابی معلمین پژوهنده در نواحی آموزش‌وپرورش شهر شیراز. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شیراز.
روان‌بخش، نغمه (1380). بررسی نیازهای اطلاعاتی، رفتار اطلاع‌یابی و میزان رضایت از کتابخانه مددجویان کانون اصلاح و تربیت تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال.
زمانی‌میاندشتی، ناصر (1382). بررسی عوامل مؤثر بر رفتار اطلاع‌یابی مدیران و کارشناسان ترویج. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس. سعید، نسیم؛ زارع، حسین، موسی پور، نعمت‌الله؛ سرمدی، محمدرضا و هرمزی، محمود (1389). ارتباط راهبردهای شناختی، فراشناختی و تعاملات دانشجویان در آموزش مجازی با پیشرفت تحصیلی. فصلنامه پژوهش و برنامه­ریزی در آموزش عالی، 16 (4)،73 -96.
سولسو، رابرت. آل. (1371). روان‌شناسی شناختی. ترجمه فرهاد ماهر؛ تهران: انتشارات رشد.
سیف، علی‌اکبر (1389). روش‌های یادگیری و مطالعه. تهران: دوران.
شربت­ملکی، محمد­رحیم (1382). بررسی رفتار اطلاع‌یابی اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات، تهران.­
طالع‌زاده، الهام (1391). بررسی رابطه بین راهبردهای شناختی و فراشناختی و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی.
عباباف، زهره (1375). مقایسهاستراتژی‌هاییادگیریدانش‌آموزانقویو ضعیفدورهدبیرستانمناطق 2، 4، 11 شهر تهران در سال تحصیلی 1375-1374. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی؛
فتاحی، ساریه (1387). مقایسه راهبردهای شناختی و فراشناختی در نظام یادگیری مبانی ICT هنرجویان دختر سال دوم هنرستان­های کرمانشاه. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرمانشاه، کرمانشاه.
فلاح­ یخدانی، محمدحسین (1390). تأثیر آموزش راهبردهای شناختی – رفتاری بر کاهش اضطراب امتحان دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد. مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی یزد، 6(4)، 25-32.
کدایی، ایوب (1385). مقایسه اثربخشی درمان چندوجهی لازروس و آموزش مهارت‌های مطالعه بر کاهش اضطراب امتحان دانش‌آموزان پسر سوم دبیرستان شهر گرگان در سال تحصیلی 84-85. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.
کشاورز، حمید (1383). بررسی فرایند وب‌کاوی دانشجویان کارشناسی ارشد علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاه‌های دولتی شهر تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
کوثری، ملیحه (1390). بررسی میزان رابطه سواد اطلاعاتی و راهبردهای فراشناختی دانشجویان دوره تحصیلات تکمیلی دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
محمدرحیمی، مریم (1390). مقایسه رابطه استفاده از راهبردهای شناختی و فراشناختی با پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دختر سال سوم متوسطه و پیش‌دانشگاهی مدارس هوشمند و عادی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
موسویان ساریجانلو، میرعباس (1383). مقایسه دانشجویان قوی و ضعیف رشته‌های علوم تربیتی و روان‌شناسی در دانشگاه علامه طباطبایی در استفاده از راهبردهای شناختی و فراشناختی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
مولوی‌فرد، نقی (1378). بررسی رفتار ‌اطلاع‌یابی پزشکان عمومی در دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان زنجان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران.
نصرالهیان مجرد، سارا (1386). بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای یادگیری (شناختی و فراشناختی) بر میزان یادگیری خودتنظیم دانش‌آموزان دختر مراکز شبه خانواده در مقطع راهنمایی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
نورمحمدی، حمزه‌علی (1376). مطالعه رفتارهای اطلاع‌یابی متخصصان مراکز تحقیقات مهندسی وزارت جهاد سازندگی در کسب اطلاعات علمی و فنی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.
نوروزی‌چاکلی، عبدالرضا (1379). رفتارهای اطلاع‌یابی پژوهشگران مراجعه‌کننده به World Wide Web از طریق تماس با شبکه‌های جهانی اینترنت مستقر در دانشگاه تربیت مدرس. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.
واحدی، شهرام (1376). مقایسه استفاده از راهبردهای شناختی و فراشناختی در بین دانشجویان ترک‌زبان و فارس‌زبان دانشگاه علامه طباطبایی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
 
Berger, J. L., & Karabenick, S. A. (2011). Motivation and students’ use of learning strategies: Evidence of unidirectional effects in mathematics classrooms. Learning and Instruction21(3), 416-428.
Branch, J. L. (2001). Junior high students and think alouds: Generating information-seeking process data using concurrent verbal protocols. Library & Information Science Research23(2), 107-122.
Camahalan, F. M. G. (2006). Effects of self-regulated learning on mathematics achievement of selected Southeast Asian children. Journal of Instructional Psychology33(3), 194-206.
Cartwright, K. R. (2002). Cognitive development and reading: The relation of reading-specific multiple classification skill to reading comprehension in elementary school children. Journal of educational psychology94(1), 56-63.
Heinström, J. (2000). The impact of personality and approaches to learning on information behavior. Information Research5(3).
King, R. (2011). Metacognition: Information literacy and Web 2.0 as an instructional tool. Currents in Teaching and Learning2(3), 22-32.
Pintrich, P. R., & De Groot, E. V. (1990). Motivational and self-regulated learning components of classroom academic performance. Journal of educational psychology82(1), 33.
Weinstein, C. E., & Hume, L. M. (1998). Study strategies for lifelong learning. Washington D.C.: American Psychological Association.
Weinstein C.E & Mayer, R.E. (1989). The learning of learning strategies. New York: Macmillan.
Weiler, A. (2005). Information-seeking behavior in Generation Y students: Motivation, critical thinking, and learning theory. The Journal of