نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه پیام نور قم، قم، ایران

2 دانشیار، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه پیام نور قم، قم، ایران

چکیده

در این تحقیق نشریات ادواری که از سوی دانشگاه تهران انتشاریافته، موردبررسی قرار گرفته‌اند و هدف تعیین وضعیت (تعداد، موضوع، تغییرات، دوره انتشار، وب‌سایت، رتبه علمی-پژوهشی) نشریات منتشرشده در این دانشگاه از ابتدای تأسیس (1313) تا پایان سال 1394 بوده است. روش پژوهش حاضر، پیمایشی توصیفی است. جامعه آماری حدود 600 عنوان نشریه دانشگاهی و دانشجویی انتشاریافته در دانشگاه تهران از آغاز تأسیس (1313) تا پایان سال 1394 است. روش نمونه‌گیری از نوع سرشماری است و کل جامعه آماری را شامل می‌شود. مراحل گردآوری داده‌ها با روش مطالعات کتابخانه‌ای و سیاهه برداری انجام‌شده و اطلاعات گردآوری‌شده در جدولی شامل عنوان، سال آغاز ]و پایان[ انتشار، دوره انتشار، موضوع، وابستگی، زبان، آدرس وب‌سایت، محل نمایه شدن و توضیحات دیگر قرار گرفته است. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و نرم‌افزار SPSS انجام‌گرفته و در قالب نمودارهایی ارائه شده است. 256 نشریه دانشگاهی و 306 نشریه دانشجویی در دانشگاه تهران شناسایی شد. از 185 عنوان نشریه در حال انتشار، 8/48 درصد با موضوع علوم انسانی است و حدود نیمی دیگر به سایر موضوعات اختصاص دارد. بیش از 52 درصد نشریات در حال انتشار دانشگاه رتبه علمی- پژوهشی دارد و 32/8 درصد نشریات علمی پژوهشی مصوب را تشکیل می‌دهد. زبان غالب، فارسی و دوره انتشار به‌طور تقریبی نیمی از مجلات دو فصلنامه و نیم دیگر فصلنامه است. قدیمی‌ترین نشریه دانشگاه، مجله دانشکده دامپزشکی است که اکنون با نام تحقیقات دامپزشکی منتشر می‌شود. طولانی‌ترین عمر نشریات (بدون تغییر نام) از دهه 50 و حدود 30 سال است. 76 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Study of Published Periodicals in Tehran University since Establishment till 2016

نویسندگان [English]

  • Maryam Amini 1
  • Saeed Ghaffari 2

1 M.A. in Knowledge & Information Science, Payam-e-Noor University, Qom Branch, Qom, Iran

2 Assistant Professor, Department of Knowledge & Information Science, Payam-e-Noor University, Qom Branch, Qom, Iran

چکیده [English]

To determine the status (number, subject, changes, release period, websites, Scientific-Research) of the journals published in the Tehran University since the establishment until the end of year 2016. The present survey method is descriptive. The population includes approximately 600 academic and student magazines published in Tehran University since the establishment (1935) until the end of 1394. Sampling of the census and the entire population are included. Collecting process data and logs were taken using library studies and information gathered in the table include the title, the beginning and the end [of publication, the publication period, subject, attachment, language, website addresses, location and other explanations. Data analysis using SPSS software and descriptive statistics are presented in the form of graphs. 256 academic and 306 student journals were identified at Tehran University. From 185 journals that were published, 48/8 percent are about human sciences and the other half is devoted to other topics. More than 52 percent of the published university journals are scholarly scientific and 8/32 percent of approved research forms the scientific publications. The dominant language is Farsi and the publication half of the magazines are bi-quarterly Journals and the other half are quarterly ones. The oldest university magazine belongs to the Faculty of Veterinary Medicine, which is now published under the title of Journal of Veterinary Researches. The oldest magazine (without change) has about 30 years from the 50s. 76 percent of active journals, present their information via websites. During 1976-1985 the number of journals decreased because of social circumstances after the Islamic Revolution, imposed war and the years after the war. During the years 1986-2016 the number of published magazines increased greatly thanks to new technologies and ease of online publishing due to the technical development and possibility of using academic institutions facilities and public budget and because of the importance of publishing scientific results for researchers, it is necessary to pay special attention to make websites for all journals.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tehran University
  • Periodicals
  • Scientific journals
  • Academic journals
برزین، مسعود. (1366). فرهنگ اصطلاحات روزنامه‌نگاری فارسی. تهران: بهجت.
پاشایی زاد، حسین، فدایی، غلامرضا و حری، عباس (1390). مطالعه وضعیت نشر مجلات علمی در ایران. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی، 17(1)، 155-177.
توکلی طرقی، محمد. (1395). آیین دانشجویان 1323-1324 (نخستین نشریه دانشجویی دانشگاه تهران به مدیریت رحیم متقی ایروانی و عباس اردوبادی). تهران: پردیس دانش.
جلال زاده، زهرا. (1391). شیوه‌نامه انتشار مقالات در دانشگاه تهران. تهران: دانشگاه تهران اداره کل خدمات پژوهشی و انتشارات.
حری، عباس. (1376). بررسی وضعیت مجلات منتشرشده در ایران در طول برنامه پنج‌ساله اول توسعه (68-72). کتابداری، 26-27،21-37.
حسینی پاکدهی، علیرضا. (1374). نگاهی به نخستین نشریه دانشگاهی ایران (نشریه دانش). رهیافت، 8.
دانشسرای عالی. (1314). سالنامه دانشسرای عالی 1313-1314. تهران: مطبعه روشنایی.
دانشگاه تهران (1344). راهنمای دانشگاه تهران سال تحصیلی 1344-1345. تهران: دانشگاه تهران.
زارع، بیژن. (1378). مطبوعات ایران تاریخچه مجلات علمی تخصصی در ایران. رسانه، 10(2)، 48-53.
سامانه ارزیابی نشریات علمی وزارت علم تحقیقات و فناوری. (1395). دانشگاه تهران] نوشته وب‌سایت[. بازیابی شده در 11 خرداد 1395، از http://journals.msrt.ir/
سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران. (1395). بازیابی شده در 11 خرداد 1395، از https://journals.ut.ac.ir/
سلطانی، پوری و اقتدار، رضا. (1369). راهنمای مجله‌های ایران 1347-1368. تهران: کتابخانه ملی ایران.
سلطانی، پوری و اقتدار، رضا. (1372). راهنمای مجله‌های ایران 1371. تهران: کتابخانه ملی ایران.
سلطانی، پوری. (1348). راهنمای مجله‌های ایران تا پایان 1347. تهران: مرکز اسناد و مدارک علمی ایران.
سلطانی، پوری؛ اقتدار، رضا و عالمی، زهرا. (1383). راهنمای مجله‌ها و روزنامه‌های ایران 1382 (جلد اول مجله‌های ایران). تهران: کتابخانه ملی ایران.
طباطبائی نائینی، صدری. (1378). راهنمای مطبوعات ایران 1304-1357. تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
علیدوستی، سیروس؛ عبدالمجید، امیرحسین؛ خسروجردی، محمود و محمدی، فخرالسادات. (1388). ادواری‌های علمی در وزارت علوم تحقیقات و فناوری رویکرد سیستمی. کتابداری و اطلاع‌رسانی،12(3)، 208-169.
 فتاحی، رحمت‌الله و منصوریان، یزدان. (1381). مدیریت نشریات ادواری جنبه‌های نظری و کاربردی گزینش فراهم آوری سازمان‌دهی و ارائه خدمات ادواری‌ها (چاپی و الکترونیکی). تهران: دبیزش.
قاسمی، فرید. (1372). راهنمای مطبوعات ایران 1357-1371. تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.
نوروزی، علیرضا و داریوش علی محمدی. (1385). بررسی مشارکت علمی کتابداران ایرانی در سطح بین‌المللی با تأکید بر مقاله‌های مندرج در نمایه‌های استنادی. اطلاع‌شناسی، 3(3-4)، 181-193.
وب‌سایت دانشگاه تهران. (1395). تاریخچه ] نوشته وب‌سایت.[ بازیابی شده در 11 مرداد 1395، از http://ut.ac.ir/
__________ (1395). فهرست نشریات دانشجویی دانشگاه تهران ]نوشته وب‌سایت[. بازیابی شده در 11 مرداد 1395، از http://ut.ac.ir/
وب‌سایت سیویلیکا. (1395). آمار تولید علم دانشگاه تهران ]نوشته وب‌سایت[. بازیابی شده در 11 مرداد 1395، از    http://www.civilica.com
ورع، نرجس. (1394).بررسیوضعیتونرخرشدمجلاتعلمیدرایران(طیبازهزمانی1388-1394). رهیافت، 60، 91-98.
Afsharnia, Y. S., & Abbasi, R. (2006). The assessmet of Iranian scientific journals. Iranian journal of information science and technology, 4(2), 55-67.
Day, C. (2011). How ownership affects the growth strategies of scientific journals. Aslib Proceedings, 63 (5), 445–463.
Dagenais, M. R. (2002).The Future of Scientific and Technical Journals. Science & Technology Libraries, 22 (3-4), 19-28.
Machado, E. (2010). Challenges for the consolidation of Brazilian scientific journals in the journalism and communication areas. Communicatio, 36(2), 227-239.
Vrana, R. (2012). Journal publishing challenges: A case of STM scientific journals in Croatia. The International Information & Library Review, 44, 147-154.
Wu, L., & DongFa, X. (2014). Academic journals in China: past, present and future. The Future of the Academic Journal (Second Edition), Edited by:Bill Cope and Angus Phillips,425-437.