نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 کارشناس ارشد کتابخانه مرکزی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
2 دانشجوی کارشناسی ارشد علمسنجی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
چکیده
هدف این پژوهش تحلیل محتوای کتابها و پایاننامههای اطلاعسنجی، کتابسنجی، علمسنجی و وبسنجی در جهان بوده است. این پژوهش کاربردی بوده و با روش تحلیل محتوا انجام شده است. جامعه پژوهش شامل 730 عنوان کتاب انگلیسی موجود در پایگاه اطلاعاتی آمازون و 1069 عنوان پایاننامه انگلیسی نوشته‌شده در پایگاه اطلاعاتی بوده که در یک طرح موضوعی 15 گانه طبقهبندی شدهاند. ابزار گردآوری دادهها سیاهه وارسی و ابزار تحلیل دادهها، نرم‌افزار EXCEL بود. یافتههای پژوهش نشان داد که بیشتر کتابهای نوشته‌شده در حوزههای اطلاعسنجی، کتابسنجی، علمسنجی و وبسنجی در جهان تألیفی بوده و روند نشر صعودی داشتهاند و بیشتر رویکرد موضوعی آن‌ها تحلیل اختراعات، تحلیل استنادی، کتابسنجی و ارتباطات علمی بوده است. همچنین روند نشر پایاننامهها نیز صعودی بوده و بیشتر رویکرد موضوعی آن‌ها تحلیل استنادی، کتابسنجی، وبسنجی، علمسنجی، ارتباطات علمی و ارزیابی عملکرد پژوهشگران بوده و کمترین رویکرد موضوعی کتابها و پایاننامههای حوزههای سنجش علم در جهان موضوعات اطلاعسنجی، همکاری علمی، هماستنادی، هم نویسندگی، مصورسازی اطلاعات و دانش، ارزیابی وبسایتها و ضریب تأثیر مجلات بوده است. علاوه بر این بیشترین پژوهشهای حوزههای سنجش علم در رشتههای علوم کامپیوتر، آموزش عالی، مدیریت، کتابداری و علم اطلاعات، علم و دانش عمومی و فناوری اطلاعات و کمترین آن در رشتههای اخلاق، تاریخ، فلسفه، حقوق، مطالعات زنان، نانوتکنولوژی، روان‌شناسی، فیزیک، شیمی، مذهب، ریاضی، کارآفرینی، جغرافی، تحلیل اختراع، زیست، شیمی، محیط‌زیست و آمار انجام شده بود. نتایج نشان داد که موضوع کتابها و پایاننامههای اطلاعسنجی، کتابسنجی، علمسنجی و وبسنجی مبتنی بر تحلیل استنادی بوده و پراکندگی موضوعات بیشتر بوده است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Studying Informetrics, Bibliometrics, Scientometrics and Webometrics in the World
نویسندگان [English]
- Ali Sharafi 1
- Ali Shaghaghi 2
- Mohammadreza Pashang 1
1 M.A. in Knowledge and Information Science, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran
2 M.A. Student in Scientometric, Shahed University, Tehran, Iran
چکیده [English]
The purpose of this study is the content analysis of the books and theses published in informetrics, bibliometrics, scientometrics and webometrics in the world. This study is an applied research. Statistical population consists of 730 English books in the Amazon database and 1069 English theses in the Proquest database that were classified in 15-subject categories. Data were collected using checklists and analyzed by Excel. The findings showed that most books in informetrics, bibliometrics, scientometrics and webometrics published around the world are compilations and publication trends are declining and most of their thematic approaches are the analysis of patents, citation analysis, bibliometric and scientific communications. Theses publication trends are also declining and the most of their thematic approaches are scientometric, citation analysis, bibliometric, webometrics, scientific communications and researcher’s performance evaluation; and the least number of thematic approaches of books and theses in the world are informetrics, scientific collaboration, co-citation, co-authorship, information visualization and knowledge, website evaluation and journals’ impact factor. In addition, most researches of informetrics, bibliometrics, scientometrics and webometrics in the world have been done in the fields of computer science, higher education, management, information technology and library and information science and the least have been done in the fields of ethics, history, philosophy, law, women's studies, nanotechnology, psychology, physics, chemistry, religion, math, entrepreneurship, geography, patent analysis, biology, chemistry, ecology and statistics. The results showed that subject of informatics, bibliometrics, scientometrics and webometrics books and theses in the world is based on citation analysis and is of more subject diversity.
کلیدواژه‌ها [English]
- Measurement Science
- Books and Theses
- Scientometrics
- Bibliometric
- Webometrics
- Informetrics
)