نظامها و فناوریهای مدیریت دانش
الهه حسن زاده دیزجی؛ عصمت مومنی؛ سمانه نوذر؛ مریم پاکدامن نایینی؛ نسترن پورصالحی؛ زینب بیرانوند؛ فاطمه زرین کمر
چکیده
هدف: روند شکل گیری و توسعه ابزارهای فناوری در کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی میتواند به انتخابهای مناسب و دوراندیش بیانجامد. کتابخانهها به عنوان مکانی مرتبط با مردم، همواره با تغییرات نیاز اطلاعاتی جامعه مخاطب، نوع منابع ، امکانات و خدمات خود را تطبیق داده و به حیات خود ادامه می دهد. پژوهش حاضر به مطالعه سیر تحول و تکامل نرمافزارهای ...
بیشتر
هدف: روند شکل گیری و توسعه ابزارهای فناوری در کتابخانهها و مراکز اطلاعرسانی میتواند به انتخابهای مناسب و دوراندیش بیانجامد. کتابخانهها به عنوان مکانی مرتبط با مردم، همواره با تغییرات نیاز اطلاعاتی جامعه مخاطب، نوع منابع ، امکانات و خدمات خود را تطبیق داده و به حیات خود ادامه می دهد. پژوهش حاضر به مطالعه سیر تحول و تکامل نرمافزارهای کتابخانهای به منظور رفع نیازهای مخاطب پرداخته است.روش پژوهش: این نوشتار از نوع کاربردی با رویکرد تاریخی به روش مرور روایتی و شواهد پژوهشی تلاش نموده است که مسیر طی شده را از دهه 1950 میلادی تا کنون در پژوهشهای داخلی و خارجی نشان دهد و نمونههای مناسب نرمافزارهای کتابخانهای را توصیف و تبیین نماید. یافتهها: اولین نشانههای خودکارسازی در کتابخانهها، تا شکلگیری نرمافزارهای دادههای کتابشناختی، سامانه یکپارچه، نرم-افزارهای تحت وب و تعاملی، اکنون به مرز مبدل ساختن نرمافزارهای کتابخانهای به پلتفرمهای ارتباطی بین ذینفعان مختلف رسیده است. معرفی و مرور ویژگیهای نرمافزارهای نسل جدید همچون دبلیو ام اس، آلما، فولیو، بلوکلاود، سییرا، اوپن اسکایس، فولت در این پژوهش صورت پذیرفته است.نتیجهگیری: بازنگری مسیر طی شده هر پدیدهای، افقهای پیشرو و گامهای بعدی را مستحکم مینماید. از این رو نسل جدید خدمات کتابخانه ای با استفاده از فناوری پلتفرمی با ویژگی های قابلیت سازگاری ، پیچیدگی، آزمایش پذیری، مشاهده پذیری و مزیت نسبی را تجربه خواهند داشت. پیشنهاد میشود بر اساس مرور نرمافزارهای پرمخاطب مندرج در یافتهها، شرکتهای بزرگ نرمافزارهای کتابخانهای در ایران، قابلیتهای این نرمافزارها را با امکانات فعلی نرمافزارهای خود سنجیده و با همراهی ذینفعان مسیری
امیررضا اصنافی؛ مریم پاکدامن نایینی؛ سمانه برجی
چکیده
این پژوهش با هـدف اصلـی ارائۀ الگـــوی پیشنهـــادی برای نرمافزار استخـــــراج و آرشیــو داده از رسانههـایاجتماعـی تدوین شد. در پژوهش حاضر ضمن مطالعۀ کتابخانهای درخصوص استخراج داده و آرشیوسازی رسانههای اجتماعی به بررسی نرمافزارهای تولید شده در این زمینه پرداخته شده است؛ در نهایت براساس سیاههوارسی تهیه شده، یک الگوی ...
بیشتر
این پژوهش با هـدف اصلـی ارائۀ الگـــوی پیشنهـــادی برای نرمافزار استخـــــراج و آرشیــو داده از رسانههـایاجتماعـی تدوین شد. در پژوهش حاضر ضمن مطالعۀ کتابخانهای درخصوص استخراج داده و آرشیوسازی رسانههای اجتماعی به بررسی نرمافزارهای تولید شده در این زمینه پرداخته شده است؛ در نهایت براساس سیاههوارسی تهیه شده، یک الگوی پیشنهادی از این نوع نرمافزارها ارائه گردید. این روند با همراهی متخصصان رسانههایهای اجتماعی در علم اطلاعات و دانششناسی انجام گرفت. در این پژوهش، گردآوری اطلاعات، به روش مطالعة اسنادی و پیمایشی تحلیلی انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بود. با نمونهگیری هدفمند و رصد افراد مطلع، تعداد ۳۱ نفر از متخصصان رسانههایهای اجتماعی در علم اطلاعات و دانششناسی انتخاب شدند. قابلیتهای بهدست آمده از نرمافزارها در قالب طیف لیکرت در اختیار متخصصان قرار گرفت و از آنها خواسته شد که میزان موافقت خود را با ضرورت وجود هر یک از این قابلیتها مشخص نمایند. برای بررسی بودن یا نبودن هر یک از قابلیتهای نرمافزارها از روش سیویآر[1]، بار عاملی اکتشافی و بار عاملی تأییدی استفاده شد. میزان پذیرش هریک از قابلیتها، با میانه ارزیابی(معیار سنجش میانة 3) شد. سپس، هریک از گویهها بر اساس میانگین موجود در آزمون فریدمن رتبهبندی شدند. در مرحلۀ دوم سیویآر هر یک از قابلیتها، و در مرحلۀ آخر بار عاملی تأییدی و بار عاملی اکتشافی بررسی شد. پرسشهای پژوهش با استفاده از آزمون تیتک نمونهای بررسی شدند. قابلیتهای «امکان جستجوی پیشرفتۀ آرشیو»، «دستهبندی آرشیوها(مرورآسان)» و «ارائۀگزارشهای بصری» نمرۀ بالاتر از 50 و معیارهای «بازنشانی رکوردهای حذف شده»، «امکان ایجاد آرشیو باز برای دسترسی عام»، «اخذ گواهیهای اعتباری از نهادهای دولتی و خصوصی»، «دریافت نسخۀ کامل پس از پرداخت هزینه» و «نسخۀ دمو» نمرۀ کمتر از 50 را در سیویآر بهدست آوردند. تمامی قابلیتها بار عاملی تأییدی و اکتشافی بیشتر از 3/0 داشتند؛ بنابراین، در نظر گرفته شدند. اما با مقایسۀ بار عاملی قابلیتها با سیویآر امکان حذف قابلیتهایی با سیویآر کمتر از 50 وجود دارد. تمامی قابلیتهای تخصصی نرمافزارهای فعلی از دیدگاه متخصصان ضروری هستند. قابلیتهای «امکان جستجوی پیشرفتۀ آرشیو»، «دستهبندی آرشیوها (مرورآسان)» و «ارائۀگزارشهای بصری» مهمترین الزامات نرمافزارها ازدیدگاه متخصصان هستند. قابلیت «اخذ گواهیهای اعتباری از نهادهای دولتی و خصوصی» کمترین اهمیت را از دید متخصصان دارد. معیارهای «حذف خودکار آرشیوها در زمان تعریف شده»، «بازنشانی رکوردهای حذف شده»، «امکان ایجاد آرشیو باز برای دسترسی عام»، «اخذ گواهیهای اعتباری از نهادهای دولتی و خصوصی»، «حذف خودکار آرشیوها در زمان تعریف شده»، «دریافت نسخۀ کامل پس از پرداخت هزینه» و «نسخۀ دمو» میتوانند از قابلیتهای نرمافزار حذف شوند. البته در بررسی نرمافزارهای فعلی استخراج داده از رسانههای اجتماعی، مشاهده شد که برخی از این قابلیتها دارای اهمیت بالایی است. قابلیت «امکان ذخیره سازی محلی» توسط متخصصان به سیاههوارسی نهایی اضافه گردید. [1] CVR