نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد مدیریت آموزشی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران

2 دانشیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه ساختاری بین جو تیمی، رهبری توانمندساز و نگرش نسبت به تسهیم دانش با رفتار تسهیم دانش بود. رو ش پژوهش همبستگی و جامعه آماری آن را کلیه دبیران زن شاغل در دوره پیش‌دانشگاهی دبیرستان‌های دخترانه نواحی شش‌گانه آموزش‌وپرورش شهر اصفهان تشکیل می‌دادند که بر اساس جدول کرجسی و مورگان (1970) 189 نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه­ای از بین آن‌ها انتخاب شدند. به‌منظور گرداوری داده‌ها از پرسشنامه‌های جو گروهی باک و همکاران (2005)، رهبری توانمندساز آرنولد و همکاران (2000)، رفتار تسهیم دانش هسو و همکاران (2007) و نگرش نسبت به تسهیم دانش باک و همکاران (2005) استفاده گردید. تجزیه‌وتحلیل داده ‏ها با استفاده از بسته نرم‌افزار آماری در علوم اجتماعی نسخه 22 و نرم‌افزار حداقل مربعات جزئی (smartPLS) انجام شد. یافته‌ها نشان داد که جو گروهی بر رفتار تسهیم دانش به‌طور مستقیم اثر دارد ولی به‌طور غیرمستقیم و به‌واسطه نگرش به تسهیم دانش بر تسهیم دانش تأثیر نداشت. همچنین رهبری توانمند ساز به‌طور مستقیم بر رفتار تسهیم دانش تأثیر داشت ولی به‌واسطه نگرش به تسهیم دانش بر رفتار تسهیم دانش اثر نداشت، هرچند رهبری توانمندساز بر نگرش به تسهیم دانش اثر مستقیم داشت (001/0>P). بعلاوه مدل ساختاری روابط بین جو تیمی، رهبری توانمندساز و نگرش نسبت به تسهیم دانش به‌عنوان پیشایند بر رفتار تسهیم دانش از پایایی ترکیبی بالایی برخوردار بود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Structural Relationship between the Team Climate, Empowering Leadership and Attitude towards Knowledge Sharing with Knowledge Sharing Behavior

نویسندگان [English]

  • Farkhondeh Ahmadi 1
  • Mohammad Ali Nadi 2

1 Master of educational management, azad university, Isfahan branch (khorasgan), Isfahan, Iran

2 Educational Management, Education and Psychology, IAU of Esfahan (Khorasgan), Esfahan, Iran

چکیده [English]

The purpose of this study was to investigate the structural relationship between team climate, empowering leadership and attitude towards knowledge sharing with knowledge sharing behavior. This research is cross-sectional as well as correlational and the population included those female teachers engaging in female pre-university classes in 6 districts of Isfahan education.  189 teachers were selected based on Krejcie and Morgan,s’ (1970) tabulation and through cluster sampling. For data collection, four questionnaires were used for measuring the team climate (Arnold et al., 2000), empowerment (Buck et al., 2005), knowledge sharing behavior (Hsu et al., 2007) and attitudes toward knowledge sharing (Buck et al., 2005). SPSS and partial least squares were used for data analysis. The results indicated that team climate affected knowledge sharing behavior directly but not by affecting their attitude. Also empowering leadership significantly influence individuals’knowledge-sharing behavior but not by affecting their attitude. In addition empowering leadership significantly influence attitude and knowledge-sharing behavior but not by affecting their attitude toward knowledge sharing..The structural model of relationship between team climate, empowering leadership, attitude with knowledge sharing behavior had high composite reliability.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Team Climate
  • Empowering Leadership
  • Attitude
  • Knowledge Sharing Behavior
  • Knowledge Sharing
ابوالقاسمی، محمود، رشید حاجی خواجه‌لو، صالح، احمدی، سیدمحمد. (1390). نقش مکانیزم‌های توانمندساز سازمانی در استقرار فرآیندهای مدیریت دانش، فصلنامه علمی پژوهشی راهبرد فرهنگ، 4(13-12)، 183-200.
الوانی، سید مهدی، لرستانی، احسان. (1394). بررسی تأثیر نگرش‌ شغلی بر تسهیم دانش و ارتباط آن با رفتار شهروندی سازمانی در بانک قوامین، فصلنامه مدیریت توسعه و تحول، 20، 1-10.
بیرانوند، علی، شعبانی، احمد، محمدی استانی، مرتضی. (1396). بررسی عوامل مؤثر بر تسهیم دانش کتابداران و ارائه مدل پیش‌بینی رفتار آن‌ها (مطالعه موردی: کتابخانه‌های عمومی استان فارس، مطالعات کتابداری و علم اطلاعات، 24(19)، 30-60.
پور، سمیرا، مرتضوی، سعید. (1393). تبیین عوامل مؤثر بر نگرش و رفتار مبتنی بر تسهیم دانش (موردمطالعه: پرستاران بیمارستان 17 شهریور)، مطالعات رفتار سازمانی، 2(3)، 43-70.
تقی زاده، هوشنگ، ضیائی حاجی پیرلو، مصطفی. (1392). ارائه مدل روابط مؤلفه‌های تسهیم دانش در مؤسسات آموزشی با رویکرد مدل‌سازی ساختاری تفسیری (مطالعه موردی)، پژوهشنامه مدیریت اجرایی، 5(10)، 3-3.
حسینی فاطمی، آذر، بارانی، قاسم. (1396). بررسی رابطه بین فرهنگ یادگیری سازمانی و قصد تسهیم دانش با تأکید بر نقش میانجی تعهد سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی در میان اساتید زبان انگلیسی و غیر زبان انگلیسی در دانشگاه‌های ایران، مطالعات زبان و ترجمه، 50(1)، 53-85.
خاتمیان فر، پریسا. (1386). بررسی وضعیت، شیوه‌ها و عوامل مؤثر بر اشتراک دانش در سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد.
رجائی آذرخوارانی، عباس، رجائی پور، سعید، هویدا، رضا. (۱۳۹۵). بررسی میزان رفتار تسهیم دانش اعضای هیئت‌علمی دانشگاه‌های منتخب اصفهان، مجله توسعه آموزش در علوم پزشکی، ۹ (۲۱)، ۳۷-۴۶.
رهنوردآهن، فرج اله، صدر، فاطمه. (1388). رابطه ادراک فرهنگ تسهیم دانش کارکنان با عوامل سازمانی در دستگاه‌های دولتی، مدیریت بهره‌وری (فراسوی مدیریت2(8)، 51-77.
سلیمانی، نادر. (1387). مطالعه شاخص‌های فعالیت تیمی در گروه‌های آموزشی دانشگاه، فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی، (4)2، ص 74-53.
سلیمی، قاسم، حیدری، الهام، کشاورزی، فهیمه. (1392). تبیین رابطة التزام دانشجویان و رفتار تسهیم دانش در دانشگاه: سهم متغیر نگرش به تسهیم دانش، تحقیقاتکتابداریواطلاع‌رسانیدانشگاهی، 47(4)، 351-374.
سلیمی، قاسم، کشاورزی، فهیمه، حیدری، الهام. (1393). مطالعه تجربی رابطه توانمندسازی روان‌شناختی و بلوغ رفتار تسهیم دانش دانشجویان دکتری دانشگاه شیراز، رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 5(3)، 1-22.
سنجقی، محمدابراهیم، فرهی بوزنجانی، برزو، ظهوریان نادعلی، ایمان. (1390). بررسی تأثیر توانمندسازی تیمی بر رابطه بین رهبری تحول‌آفرین و عملکرد سازمانی (مطالعه موردی در واحدهای تحقیق و توسعه صنعت نفت مستقر در تهران)، نشریه بهبود مدیریت، 5(2)، 124-137.
ضیایی، محمدصادق، نرگسیان، ﻋﺒﺎس، آیباغی اصفهانی، ﺳﻌﻴﺪ. (1387). نقش رهبری معنوی در توانمندسازی کارکنان دانشگاه تهران، نشریهمدیریتدولتی، 1(1)، 86- 67.
علیپور درویشی، زهرا. (1391). ارائه مدل عوامل مؤثر بر تسهیم دانش گروه‌های آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی (پیمایشی پیرامون واحد تهران شمال و علوم و تحقیقات، مدیریت فناوری اطلاعات، 4(10)، 91-116.
علیپور درویشی، زهرا، دولت‌آبادی، رقیه. (۱۳۹۱). ارائه مدل عوامل مؤثر بر قصد تسهیم دانش پزشکان بر اساس تئوری رفتار برنامه‌ریزی‌شده در بیمارستان‌های آموزشی تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران، فصلنامه بیمارستان، ۱۱ (۴)، ۳۵-۴۴.
فرخ، بتول، شاه طالبی، بدری. (1397). رابطة بین یادگیری خود راهبر، خودکارآمدی و سواد اطلاعاتی با رفتار تسهیم دانش. پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، 15(56)، 148-161.
کارگر شورکی، محمدحسین، حاجی محمدعلی جهرمی، مقداد، ناظری، علی، رشیدی، محمدمهدی. (1395). بررسی اثر ویژگی‌های شخصیتی بر روی تسهیم دانش و رفتار کاری نوآورانه کارکنان (موردمطالعه: پژوهشگاه صنعت نفت). مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت، ۷ (۲۸)، ۲۹-53.
کشاورزی، علی حسین، صفری، سعید، حمیدی راد، جواد. (1394). بررسی تأثیر تسهیم دانش بر یادگیری، نوآوری و عملکرد سازمانی، چشم‌انداز مدیریت دولتی، 00167r #22، 103-128.
مرتضوی، مهدی، منیریان، فرزانه. (۱۳۹۴). بررسی تأثیر مدیریت دانش بر خلاقیت سازمانی (مطالعه موردی: کارکنان شرکت مخابرات استان همدان)، فصلنامه مدیریت توسعه و تحول، (20)، https://www.civilica.com/Paper-JR_JDEM-JR_JDEM-1394-20_003.html
مرزوقی، رحمت اله، حیدری، الهام. (1395). سنجش روابط علّی تخطّی نظارتی، ادراک از عدالت سازمانی و رفتار تسهیم دانش (مطالعه موردی کارکنان دانشگاه علوم پزشکی شیراز، فصلنامه مدیریت سلامت، ۱۹ (۶۴)، ۱۹-۳۰.
مظفری، مصیب، عابد سعیدی، ژﯾﻼ، پازارگادی، ﻣﻬﺮﻧﻮش، علوی­مجد، حمید. (1390). ابعاد رضایتمندی بیماران از خدمات مراکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی ایران، مجله تحقیقات علوم پزشکی زاهدان، 13(10)، 61-61.
نادی، محمدعلی، شاه‌حسینی، سکینه. (1397). الگوی ساختاری رابطه بین اعتماد سازمانی و تعهد سازمانی با رفتار تسهیم دانش: تبیین سهم واسطه‌گری فرهنگ‌سازمانی و سلامت سازمانی دبیران، رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 9(35)، 291-310.
نصیریان ثمرین، کریم، ستاری، صدرالدین (۱۳۹۴). تسهیم دانش، توانمندسازی کارکنان آموزش‌وپرورش، اولین کنفرانس بین‌المللی مدیریت، اقتصاد، حسابداری و علوم تربیتی، ساری، شرکت علمی پژوهشی و مشاوره‌ای آینده‌ساز، دانشگاه پیام نور نکا، https://www.civilica.com/Paper-MEAE01-MEAE01_1529.html
هادیزاده، اکرم، زنگنه، محسن و رامین مهر، حمید. (1393). بررسی اثر جو تیمی و رهبری توانمندساز در رفتار تسهیم دانش اعضای تیم، چشم‌انداز مدیریت دولتی، 5(17)، 161-178.
Arnold, J. A., Arad, S., Rhoades, J. A. & Drasgow, F. (2000). The empowering leadership questionnaire: the construction and validation of a new scale for measuring leader behaviors. Journal of Organizational Behavior, 21(3), 249-69.
Arpaci, I. (2017). Antecedents and consequences of cloud computing adoption in education to achieve knowledge management. Computers in Human Behavior, 70, 382-390.
Asrar-ul-Haq, M., & Anwar, S. (2016). A systematic review of knowledge management and knowledge sharing: Trends, issues, and challenges. Cogent Business & Management, 3(1), 1127744. https://doi.org/10.1080/23311975.2015.1127744.
Ayuso-Mateos, J. L., Miret, M., Lopez-Garcia, P., Alem, A., Chisholm, D., Gureje, O., & Petersen, I. (2019). Effective methods for knowledge transfer to strengthen mental health systems in low-and middle-income countries. BJPsych open, 5, e72, 1–6. doi: 10.1192/bjo
Behnke, T. M. (2010). Knowledge sharing at work: An examination of organizationalantecedents: Ambrose University.
Bennis, W.G. and Townsend, R. (1997). Reinventing Leadership: Strategies to Empower theOrganization, Morrow/Avon, New York, NY.
Bock, G. W., & Kim, Y. (2002). Breaking the myths of rewards: an exploratory study of attitudes about knowledge sharing. Information Resources ManagementJournal, 15(2), 14-21.
Bock, G.W., Zmud, R.W., Kim, Y.G. and Lee, J.N. (2005). Behavioral intention formation in knowledge sharing: examing the roles of extrinsic motivators, social-psychological forces, and organizationalclimate, MIS Quarterly, 29(1), 87-111.
Chen, SH., Chuang, Y., and Chen, P. (2012). Behavioral intention formation in knowledge sharing: Examining the roles of KMS quality, KMS self-efficacy, and organizational climate. Knowledge-Based System, 31, 106-118.
Conger J.A., & Kanungo., R. (1998). The empowerment process: integrating theory and practice. Academy of Management Review, 13(3), 471-82.
Cyril Eze, U., Guan Gan Goh, G., Yih Goh, C. and Ling Tan, T. (2013). Perspectives of SMEs on knowledge sharing. VINE, 42, 210-236. https://doi.org/10.1108/03055721311329963
Ellis J.R., & Hartley C.L. (2000). Managing and coordinating nursing care. 3rd ed. Philadelphia: Lippincott.
Fullwood, R., Rowley, J. and Delbridge. D. (2013). Knowledge sharing amongst academics in UK universities. Journal of Knowledge Management, 17 (1), 123-136.
Gumus, M. (2007). The Effect of Communication on Knowledge Sharing In Organizations. Journal of Knowledge Management Practice, (8)2.
Han, S. H., Seo, G., Yoon, S. W., & Yoon, D.Y. (2016). Transformational leadership and knowledge sharing: Mediating roles of employee’s empowerment, commitment, and citizenship behaviours. Journal of Workplace Learning, 28(3), 130–149. https://doi.org/10.1108/JWL-09-2015-0066.
Hansen, M. T. (2002). Knowledge networks: Explaining effective knowledge sharing in multiunit companies. Organization science, 13(3), 232-248.
Holopainen, J., Mattila, O., Parviainen, P., Pöyry, E., & Tuunanen, T. (2019). Enabling Sociability When Using Virtual Reality Applications: A Design Science Research Approach. In Proceedings of the Annual Hawaii International Conference on System Sciences. University of Hawai'i at Manoa.
Hooff, B. V. D., Alexander, S. and Stojan. S. (2012). What one feels and what one knows: the influence of emotions on attitudes and intentions towards knowledge sharing. Journal of Knowledge Management, 16 (1), 148- 158.
Hsu, M., Ju, T., Yen, G. and Chang, C. (2007). Knowledge-sharing behavior in virtual communities: the relationship between trust, self-efficacy, and outcome expectations. International Journal ofHuman-Computer Studies, 65(2), 153-69.
Hulsheger, U.R., Anderson, N. and Salgado, J.F. (2009). Team-level predictors of innovation at work: a comprehensive meta-analysis spaning three decades of research, Journal of Applied Psychology, 94. (5), 1128-45.
Kim, S. and Ju, B. (2008). An analysis of faculty perceptions: Attitudes toward knowledge sharing and collaboration in an academic institution. Library &Information ScienceResearch, 30 (4), 282–290.
Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement, 30, 607-610.
Langfred, C. W. (2004). Too much of a good thing? Negative effects of high trust and individual autonomy in self-managing teams. Academy of management journal, 47(3), 385 399.
Liang, H., Xue, Y., Ke, W. and Wei, K.K. (2010). Understanding the influence of team climate on IT use. Journal of the Association for Information Systems, 11(8), 414-32.
Lindsey, K. L., (2006). “Knowledge Sharing Barriers.” Proccesses of Knowledge Management, Idea Group Reference, Hershey, PA, 499-506.
McDermott, R. (1999), "Why information technology inspired but cannot deliver knowledge management", California Management Review, 41(4), 103-17.
Nazira,.T, Shahb,.S ZamanK.)2014 (,mediating effect of knowledge sharing between participative decision making, transformational leadership and organization performance، Journal of Management Info, 1(1), 1-12.
Riege, A. (2005). Three-dozen Knowledge-Sharing Barriers Managers must consider. Journalof Knowledge Management, 9, 18 – 35.
Robbins, Stephen P., (1986). Organization theory: structure, design and applications, second edition, prentice-hall international editions.
Salunke, S., Weerawardena, J., & McColl-Kennedy, J. R. (2019). The central role of knowledge integration capability in service innovation-based competitive strategy. IndustrialMarketing Management, 76, 144-156.
Savage S. Empowerment. [Online] 2001 Feb 28. [Cited 2009 Apr 14]; [7screens].Available from: URL: http://faculty.valencia.cc us.
Seibert, S.E., Silver, S.R. and Randolph, W.A. (2004). Taking empowerment to the next level: a multiple-level model of empowerment, performance, and satisfaction. Academy ofManagementJournal, 47(3), 332-49.
Seung-hyun Han, Gaeun Seo, Jessica Li & Seung Won Yoon. (2016). The mediating effect of organizational commitment and employee empowerment: how transformational leadership impacts employee knowledge sharing intention. Human Resource Development International, 19(2), 98-115, DOI: 10.1080/13678868.2015.1099357.
Sheng T. F. (2005). Composite Diversity, Social Capital, and Group Knowledge Sharing: A Case Narration. Knowledge Management Research & Practice, 3,218.
Shu-Mei, T. (2012). Correlations between External Knowledge and the Knowledge Chain as Impacting Servicequality. Journal of Retailing and Consumer Services, 4, 429-437.
Srivastava, A. and Bartol, K.M. (2006). Empowering leadership in management teams: effects on knowledge sharing, efficacy, and performance. Academy of Management Journal, 49(6), 1239-51.
Thanos, P., Teta, S. and Pawit. N. (2013). Exploring the determinants of knowledge sharing via employee weblogs. International Journal of Information Management, 33 (1), 133- 146.
Xue, A., Bradley, J. & Liang, H. (2011). Team climate, empowering leadership, and knowledge sharing. Journal of Knowledge Management, 15(2), 299-312.
Yang, J. T. (2008). Individual attitudes and organizational knowledge sharing. TourismManagemen, 29 (2), 345- 353.
Zhen Shao, Yuqiang Feng & Tienan Wang. (2017). Charismatic leadership and tacit knowledge sharing in the context of enterprise systems learning: the mediating effect of psychological safety climate and intrinsic motivation. Behaviour & Information Technology, 36(2), 194-208, DOI: 10.1080/0144929X.2016.1221461.