رضا کریمی؛ مرتضی محمدی استانی؛ لیلا احمدی
چکیده
هدف پژوهش حاضر طراحی پروفایل کاربردی فرادادهای برای توصیف و سازمان‌دهی (پردازش) اشیای محتوایی کتابخانه، موزه و مرکز اسناد آستان مقدسه حضرت معصومه (س) بود. روش پژوهش ازلحاظ هدف، کاربردی بود که با رویکرد تحلیلی انجام شد. جامعه پژوهش مشتمل بر کارمندان بخش سازمان‌دهی و مدیران کتابخانه، موزه و مرکز اسناد آستان مقدسه و عناصر، خصائص و ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر طراحی پروفایل کاربردی فرادادهای برای توصیف و سازمان‌دهی (پردازش) اشیای محتوایی کتابخانه، موزه و مرکز اسناد آستان مقدسه حضرت معصومه (س) بود. روش پژوهش ازلحاظ هدف، کاربردی بود که با رویکرد تحلیلی انجام شد. جامعه پژوهش مشتمل بر کارمندان بخش سازمان‌دهی و مدیران کتابخانه، موزه و مرکز اسناد آستان مقدسه و عناصر، خصائص و ویژگی‌های استانداردهای فرادادهای بافت میراث فرهنگی بود که با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شد. روش گردآوری داده‌ها، مشاهده ساختارمند و ابزار آن مصاحبه، پرسشنامه و سیاهه‌وارسی بود. نتایج نشان داد که به‌منظور توصیف و سازمان‌دهی (پردازش) اشیای محتوایی کتابخانه، موزه و مرکز اسناد آستان مقدسه نیازمند سه پروفایل کاربردی فرادادهای مجزا برای کتابخانه، موزه و مرکز اسناد است. پروفایل کاربردی فرادادهای طراحی‌شده برای اشیای محتوایی کتابخانه، موزه و مرکز اسناد به ترتیب دارای 53، 83 و 27 عنصر اصلی و فرعی بود. استاندارد فرادادهای توصیف شی (مُدس)، استاندارد مدیریت مجموعه موزه‌های بریتانیا (اسپکتروم) و استاندارد بین‌المللی توصیف آرشیوی (ایساد) دارای بیشترین سهم در پروفایل کاربردی فرادادهای به ترتیب در بافت‌های کتابخانه، موزه و مرکز اسناد بود. طراحی پروفایل کاربردی فرادادهای موجب توصیف و پردازش مناسب اشیای محتوایی، همگرایی هرچه بیشتر بافت میراث فرهنگی و همچنین مدیریت بهتر فراداده‌ها خواهد شد. این امر با توجه به بافت و نیازهای بومی انجام می‌شود و درعین‌حال موجب افزایش نقاط دسترسی، بازیابی و میانکنش‌پذیری بیشتر با سایر سامانه‌های مدیریت اطلاعات و کتابخانه‌ها خواهد شد.
سید مهدی طاهری؛ ناهید گویلی؛ مریم شکفته؛ مریم کازرانی
چکیده
هدف: مقاله حاضر با هدف جنبهی بافتمدارانه در طراحی و ایجاد پروفایل کاربردی فرادادهای متناسب با نیازهای بومی محیط اطلاعاتی مرتبط و تأثیر آن بر توسعهی وب معنایی تدوین شده است. روش‌شناسی: به منظور نیل به هدف مقاله، از رویکرد تحلیلی برای کشف رابطه میان نگرش مبنای طراحی پروفایل کاربردی فرادادهای با فرایند تولید معنا که زمینه ...
بیشتر
هدف: مقاله حاضر با هدف جنبهی بافتمدارانه در طراحی و ایجاد پروفایل کاربردی فرادادهای متناسب با نیازهای بومی محیط اطلاعاتی مرتبط و تأثیر آن بر توسعهی وب معنایی تدوین شده است. روش‌شناسی: به منظور نیل به هدف مقاله، از رویکرد تحلیلی برای کشف رابطه میان نگرش مبنای طراحی پروفایل کاربردی فرادادهای با فرایند تولید معنا که زمینه را برای تحقق وب معنایی فراهم می‌سازد، استفاده شده است. بدین منظور، تبیین مفهوم بافت و چگونگی شکل‌گیری آن، توصیف تولید معنا به دلیل ارتباط میان مفاهیم در بافت‌های اطلاعاتی خاص با تاکید بر وب معنایی، جایگاه پروفایل کاربردی فرادادهای در نسل جدید وب، و نقش آنها در تولید معنا به دلیل توجه به بافت‌های اطلاعاتی و ایجاد داده‌های ساختارمند (فراداده) برای توصیف و مدیریت نظام‌مند اشیای محتوایی وب تحلیل می‌گردد. یافته‌ها: هر بافت اطلاعاتی دارای ویژگی‌های خاصی است که باید در طراحی ابزارها، استانداردها، و سیستم‌های اطلاعاتی مرتبط با آن بافت مد نظر قرار گیرد. طراحی پروفایل کاربردی فرادادهای بر اساس نیازها و اهدافی که بافت اطلاعاتی هدف برای بهره‌مندی از فراداده دنبال می‌کند، و همخوانی انتخاب و تعریف (یا بازتعریف) عناصر فرادادهای و روابط میان آنها از جنبه معناشناختی با ویژگی‌های بومی بافت اطلاعاتی مرتبط، بازنمون معانی بافت مورد نظر را در پی خواهد داشت. این مهم افزون بر افزایش کاربردپذیری فراداده در آن بافت، دسترسی معنادار به داده‌ها را در بستر محیط‌های اطلاعاتی فراهم می‌نماید. به عبارت دیگر، پیوند میان داده‌ها از طریق فراداده‌ها آن هم بر پایه ویژگی‌های بومی یک بافت اطلاعاتی، موجب بازنمون دانش خواهد شد. نتیجه‌گیری: در پایان، مقاله نتیجه می‌گیرد، همراستایی و همخوانی نگرش مبنای گسترش پروفایل‌های کاربردی فرادادهای و وب معنایی با یکدیگر، و تاکید هر دو بر ارائه داده‌های ساختارمند و ارتباط میان داده‌ها به منظور تولید معنا، بیانگر کارآمدی و تاثیر پروفایل‌های کاربردی فرادادهای در تحقق و توسعه وب معنایی است.
