وب معنایی و هستان‌نگاری (آنتولوژی)
محمدجواد اسماعیلی؛ سید علی اصغر رضوی؛ صفیه طهماسبی لیمونی
چکیده
هدف پژوهش شناخت رابطه بین دایره واژگانی آرشیویست‌های صداوسیما و توانایی‌های اطلاع‌رسانی آنان به همراه ارائه الگوی هستی‌شناسی آرشیو صداوسیما است. این پژوهش، کاربردی و ازنظر نوع پژوهش ترکیبی متوالی (کیفی-کمی)، ازنظر روش پژوهش، آمیخته[1] است. گردآوری اطلاعات از طریق مصاحبه و پرسشنامه بود. ابتدا در مطالعه دلفی از طریق مصاحبه ...
بیشتر
هدف پژوهش شناخت رابطه بین دایره واژگانی آرشیویست‌های صداوسیما و توانایی‌های اطلاع‌رسانی آنان به همراه ارائه الگوی هستی‌شناسی آرشیو صداوسیما است. این پژوهش، کاربردی و ازنظر نوع پژوهش ترکیبی متوالی (کیفی-کمی)، ازنظر روش پژوهش، آمیخته[1] است. گردآوری اطلاعات از طریق مصاحبه و پرسشنامه بود. ابتدا در مطالعه دلفی از طریق مصاحبه با خبرگان و صاحب‌نظران در حوزه آرشیو که تعداد افراد در مطالعه دلفی 10 نفر بود، مؤلفه‌های اصلی تهیه شد و پرسشنامه محقق‌ساخته بین آرشیویست‌های صداوسیما مستقر در تهران که تعداد آنها 120 نفر بود به‌صورت سرشماری توزیع شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های گردآوری‌شده از دو روش کیفی (مطالعه دلفی) و کمی (پرسشنامه) استفاده شده است. جهت آزمون فرضیه‌ها از آزمون کولموگراف اسمیرنوف، جهت نرمال بودن داده‌ها و تحلیل داده‌ها از آزمون t (همبستگی)، از نرمافزار لیزرل[2]، برای ارائه الگوی هستی‌شناسی از نرمافزار پورتژه[3] استفاده شده است. فرضیه‌های پژوهش نیز با استفاده از فن مدل‌یابی معادلات ساختاری آزمون شده است. KMO یا آزمون مشخصه کایزر- مایر- اولکین یک معیار ارزیابی است که در تحلیل عاملی و تحلیل مؤلفه‌ها برای ارزیابی مناسبی داده‌ها و استفاده از مدل‌های عاملی استفاده می‌شود. این آزمون به اندازه‌گیری این موضوع می‌پردازد که آیا داده‌ها مناسب هستند تا از روش‌های تحلیل عاملی استفاده شود یا خیر. KMO یک اندازه‌گیر از میزان مشابهت بین متغیرها در داده‌ها است. مقادیر KMO بین 0 و 1 قرار دارند. اگر مقدار KMO نزدیک به 1 باشد (به‌عنوان‌مثال 8/0 یا بالاتر)، این نشان‌دهنده این است که داده‌ها به‌خوبی برای تحلیل عاملی مناسب هستند. نتایج حاصل از پژوهش تائید‌کننده این نظر هست که آرشیویست با دایره واژگانی غنی میتواند در اطلاع‌رسانی به کمک هستی‌شناسی آرشیو، بهینه و مفید باشد. هستی‌شناسی پیشنهادی حاصل تبدیل مفاهیم حوزه برنامه‌های صداوسیما که در آرشیوهای آن موجود است در چهار مرحله: گردآوری مفاهیم، کشف و تعیین روابط میان مفاهیم، ایجاد کاربرگه برای هر مفهوم و پیاده‌سازی هستی‌شناسی در محیط پروتژه انجام پذیرفت. این الگوی پیشنهادی میتواند برای تولید هستی‌شناسی آرشیو صداوسیما مفید واقع شود. میانگین دایره واژگانی غنی در بین پاسخگویان برابر با 01/4 و حداقل و حداکثر آن 3 و 5 است بنابراین میانگین دایره واژگانی غنی در حد متوسط به بالا است که نشان‌دهنده این است که آرشیویست با دایره واژگانی غنی به کمک هستی‌شناسی آرشیو، میتواند منابع اطلاعاتی مرتبط با نیاز اطلاعاتی مراجعان به آرشیوهای صداوسیما را در اختیار آنان قرار دهد. همچنین میانگین متغیر کیفیت اطلاع‌رسانی آرشیویست‌های صداوسیما در بین پاسخگویان برابر با 89/3 و حداقل و حداکثر آن92/2 و 72/4 است؛ بنابراین میانگین متغیر کیفیت اطلاع‌رسانی آرشیویست‌ها در حد متوسط به بالا است و با هستی‌شناسی آرشیو، کیفیت اطلاع‌رسانی بهتر خواهد شد. رابطه مثبت و معنی‌داری بین هستی‌شناسی و دایره واژگانی آرشیویست‌های صداوسیما برای اطلاع‌رسانی وجود دارد؛ به این معنا که با افزایش این متغیر میزان استفاده بهینه از دایره واژگانی و اطلاع‌رسانی بهینه آرشیویست‌های صداوسیما نیز افزایش می‌یابد. ارائه اطلاعات مفید در کمترین زمان، قابل‌توجه است و آرشیویست‌های صداوسیما توانایی ارائه اطلاعات متناسب با نیاز اطلاعاتی مراجعین را دارند. آموزش استفاده از ابزارهای بازیابی اطلاعات، هستی‌شناسی و به‌کارگیری تجربیات حرفهای آرشیویست‌ها، کیفیت اطلاع‌رسانی را بهتر میکند. [1]. Mix methode[2]. lisrer[3]. protege
ذخیره و بازیابی اطلاعات
مرضیه فلاح کردآبادی؛ سید علی اصغر رضوی؛ صفیه طهماسبی لیمونی
چکیده
هدف این پژوهش مطالعه اثربخشی آموزش بازیابی اطلاعات به‌صورت الکترونیکی بر مهارت کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان مازندران در بازیابی اطلاعات بود. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و آزمایشی است که با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان مازندران در سال 1400 بود که از بین آنها، 30 ...
بیشتر
هدف این پژوهش مطالعه اثربخشی آموزش بازیابی اطلاعات به‌صورت الکترونیکی بر مهارت کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان مازندران در بازیابی اطلاعات بود. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و آزمایشی است که با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه کتابداران کتابخانه‌های عمومی استان مازندران در سال 1400 بود که از بین آنها، 30 نفر به‌صورت هدفمند و با توجه به معیارهای ورود به‌عنوان نمونه انتخاب و به‌صورت تصادفی ساده دردوگروه کنترل (15 نفر) وگروه آزمایش (15 نفر) قرارگرفتند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسشنامه محقق‌ساخته مهارت بازیابی اطلاعات بود. روایی صوری پرسشنامه توسط اساتید تأیید شد. پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ، 89/0 محاسبه شد. جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از روش آمار توصیفی (فراوانی، درصد و میانگین) و استنباطی (آزمون تحلیل کوواریانس) استفاده گردید. یافتهها نشان داد که میانگین مهارت بازیابی اطلاعات در گروه آزمایش (07/47) در پس‌آزمون بیشتر از میانگین گروه کنترل (86/26) است؛ که بیانگر این است، آموزش بازیابی اطلاعات به‌صورت الکترونیکی بر مهارت کتابداران در بازیابی اطلاعات تأثیر دارد (p=0/000<0/05). آموزش بازیابی اطلاعات به‌صورت الکترونیکی میتواند یکی از گزینه‌های مؤثر در افزایش توانمندی و مهارت‍های کتابداران باشد. یافته‌های این مطالعه، مؤید قابل‌قبول بودن مباحث نظری ارائه‌شده در این حوزه است.
کبری گوران اوریمی؛ میترا قیاسی؛ صفیه طهماسبی لیمونی
چکیده
طراحی وب‌سایت‌های سبز با توجه به مؤلفه‌های رابط کاربر سبز، کارآمدی مصرف انرژی را در وب‌سایت‌ها بهبود می‌بخشد. ازاین‌رو پژوهش حاضر باهدف شناسایی نقاط قوت و ضعف وب‌سایت‌های کتابخانه‌های دیجیتال ایران بر اساس شاخص‌های رابط کاربری سبز انجام پذیرفت. پژوهش از نوع کاربردی بوده و به روش وب‌سنجی انجام گردید. جامعه آماری شامل 59 وب‌سایت ...
بیشتر
طراحی وب‌سایت‌های سبز با توجه به مؤلفه‌های رابط کاربر سبز، کارآمدی مصرف انرژی را در وب‌سایت‌ها بهبود می‌بخشد. ازاین‌رو پژوهش حاضر باهدف شناسایی نقاط قوت و ضعف وب‌سایت‌های کتابخانه‌های دیجیتال ایران بر اساس شاخص‌های رابط کاربری سبز انجام پذیرفت. پژوهش از نوع کاربردی بوده و به روش وب‌سنجی انجام گردید. جامعه آماری شامل 59 وب‌سایت کتابخانه دیجیتالی بود. ابزار، سیاهه وارسی محقق ساخته بود که روایی آن توسط متخصصان تأیید شد و پایایی آن توسط آزمون آلفای کرونباخ (785/0) تأیید گردید. ارزیابی وب‌سایت‌ها با استفاده از 2 ابزار آنلاین و نظر مشاوران و طراحان وب‌سایت انجام شد. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی - (آزمونهای دوجمله‌ای و کای اسکور) انجام شد. بر اساس یافته‌های پژوهش وب‌سایت‌های موردبررسی ازنظر طراحی رابط کاربری (030/0=P) با یکدیگر تفاوت معنی‌دار دارند و بیشترین تعداد (8/28%) در سطح متوسط قرار دارند. کتابخانه‌های دیجیتال دانشگاهی (8/25%) و نیز کتابخانه‌های دیجیتال غیردانشگاهی (6/28%) در سطح خوب قرار دارند. اولویت‌بندی وب‌سایت‌های کتابخانه‌های دیجیتال ایران نشان داد که: کتابخانه دیجیتالی دانشگاه پیام نور (محصول شرکت مهندسی ارتباطات پیام مشرق)، کتابخانه دیجیتال آستانه مقدس حضرت معصومه (محصول پارس آذرخش) و کتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی (محصول آستان قدس رضوی حرم مطهر) همگی با امتیاز کامل 25 در سطح عالی و دو وب‌سایت‌های کتابخانه دیجیتالی دانشگاه علوم پزشکی ایران (محصول یکتا وب‌افزار شرق) و کتابخانه دیجیتال دانشگاه علوم پزشکی مشهد (محصول شرکت پارس آذرخش) با امتیاز 7 در رتبه آخر ازنظر رعایت مؤلفه‌های موردنظر قرار دارند. وضعیت رابط کاربری سبز در وب‌سایت‌های کتابخانه‌های دیجیتالی ایران متوسط به بالا است. همچنین وضعیت مؤلفه‌های رابط کاربری سبز وب‌سایت‌های کتابخانه‌های دیجیتال دانشگاهی و غیردانشگاهی در سطح خوبی قرار دارد.
سیدسعید موسوی فر؛ صفیه طهماسبی لیمونی؛ عذرا دائی
چکیده
هدف از پژوهش حاضر ارزیابی عملکرد کتابداران کتابخانه های عمومی استان مازندران، با استفاده از بازخورد 360 درجه بود. پژوهش از نوع کاربردی و به روش پیمایشی-تحلیلی بوده است. ابزار پژوهش پرسشنامه پیشساخته مدل 360 درجه است که روایی آن قبلا اخذ شده و پایایی آن براساس آلفای کرونباخ در تمامی موارد بزرگتر از 75/0 است. جامعه ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر ارزیابی عملکرد کتابداران کتابخانه های عمومی استان مازندران، با استفاده از بازخورد 360 درجه بود. پژوهش از نوع کاربردی و به روش پیمایشی-تحلیلی بوده است. ابزار پژوهش پرسشنامه پیشساخته مدل 360 درجه است که روایی آن قبلا اخذ شده و پایایی آن براساس آلفای کرونباخ در تمامی موارد بزرگتر از 75/0 است. جامعه آماری پژوهش شامل جامعه اول95 نفر کتابدار، جامعه دوم95 نفر همکار و جامعه سوم 32 نفر مدیر کتابخانه است که با توجه به محدود بودن از نمونه گیری به روش سرشماری استفاده شد، جامعه چهارم هم شامل 95 نفر مراجعهکننده است که به روش نمونهگیری اتفاقی انتخاب شدند. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرمافزار SPSS 22 و PLS و آمار توصیفی و آزمونهای کلموگروف-اسمیرنوف، آنالیز واریانس و دانکن استفاده شد. یافتهها نشان دادوضعیت عملکرد کتابداران به طور کلی ( 35/4 ) و وضعیت عملکرد آنها در هر کدام از شاخص های مهارت اخلاقی –ارزشی (44/4)، مهارت عملکردی(32/4) و مهارت فرآیندی(33/4)بالاتر از سطح متوسط بوده؛ همچنین بین نتایج ارزیابی 4 گروه بهطور کلی و درتمامی شاخص ها بجز شاخص اخلاقی-ارزشی(097/0) تفاوت معناداری وجود داشت، مقایسه نمرات عملکرد کتابدارن هم نشان ازوجود تفاوت معنادار در نمرات این شاخصها در بین 32 کتابخانه دارد. نتایج نشان دادارزیابی کارمندان و کارکنان سازمانها از عوامل اصلی رشد مجموعه یک سازمان به شمار می رود. بنابراین ارزیابی کتابداران و شناخت آنها از خود به ارتقای کتابخانهها خواهد انجامید. ارزیابی کارکنان و تجزیه و تحلیل آنها به روش 360 درجه یا ارزیابی گروهی میتواند روشی نو و تعیینکننده برای مجموعه مورد بررسی باشد.
