وب معنایی و هستاننگاری (آنتولوژی)
فرحناز افضلی قادی؛ فریبرز خسروی
چکیده
این پژوهش، بهمنظور توسعه هستینگاری راویان ضعیف در حوزه علوم حدیث و با هدف بررسی روابط معنایی بین واژگان مختلفی که سبب ضعیف شمردن راویان حدیث میشود، انجام شده است. روش پژوهش، تحلیل محتوای متن با استفاده از نرمافزار پروتژه (نسخه 0.5.5) بوده است. جامعه آماری تعداد 150 راوی ضعیف موجود در کتاب معرفه الحدیث اثر محمدرضا بهبودی است که ...
بیشتر
این پژوهش، بهمنظور توسعه هستینگاری راویان ضعیف در حوزه علوم حدیث و با هدف بررسی روابط معنایی بین واژگان مختلفی که سبب ضعیف شمردن راویان حدیث میشود، انجام شده است. روش پژوهش، تحلیل محتوای متن با استفاده از نرمافزار پروتژه (نسخه 0.5.5) بوده است. جامعه آماری تعداد 150 راوی ضعیف موجود در کتاب معرفه الحدیث اثر محمدرضا بهبودی است که در آن نظرات و دلایل رجالشناسان متقدم در مورد هر راوی نیز بیان شده است. این هستینگاری از دو کلاس «راویان ضعیف» و «الفاظ دلالتکننده بر تضعیف» تشکیل شده است. در پژوهش حاضر به تعداد 107 لفظ یا مفهوم تضعیفکننده راوی و تعداد 645 نمونه و شاهد مثال دست یافتیم؛ تجزیهوتحلیل آنها، دلایل گوناگونی را برای تضعیف راوی نشان داد که اغلب در میان راویان ضعیف مشترک است. برخی از آنها دلالت بر «ضعف راوی» داشت که در کلام علمای حدیث بهصورت فساد در عقیده، وجود صفات ناپسند، گرایش به فرقههای انحرافی و غیره بیان شد و برخی دیگر حاکی از «ضعف روایت» بود. استخراج این الفاظ و برقراری ارتباط بین آنها با اسامی راویان ضعیف، موجب ایجاد یک شبکه معنایی شد که امکان بازیابی اصطلاحات ضعیف را در کنار نام راوی فراهم میکند و با مهندسی دانش ایجادشده، دسترسی کارآمد به اطلاعات مربوط به نقاط ضعف راوی تسهیل میشود. برای ارزیابی کیفیت و اثربخشی هستینگاری و توانایی آن در پشتیبانی از بازنمایی دانش، نظر متخصصان در دو حوزه علم حدیث و هستینگاری اخذ شد.
وب معنایی و هستاننگاری (آنتولوژی)
سید مهدی طاهری؛ الهام هوشمند؛ عصمت مؤمنی؛ نگین شکرزاده هشترودی؛ مهدی علیپور حافظی
چکیده
هدف از انجام این پژوهش طراحی مدل هستیشناسی کسبوکار شرکت سنگ آهن بر مبنای مدلهای دادهای وب معنایی بود. پژوهش حاضر ازلحاظ ماهیت، توسعهای-کاربردی بوده و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی و طراحی انجام شد. جامعه آماری پژوهش، تمامی موجودیتهای شرکت سنگ آهن احیاء سپاهان یعنی منابع دادهای، نیروی انسانی، پستهای سازمانی، فرایندهای ...
بیشتر
هدف از انجام این پژوهش طراحی مدل هستیشناسی کسبوکار شرکت سنگ آهن بر مبنای مدلهای دادهای وب معنایی بود. پژوهش حاضر ازلحاظ ماهیت، توسعهای-کاربردی بوده و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی و طراحی انجام شد. جامعه آماری پژوهش، تمامی موجودیتهای شرکت سنگ آهن احیاء سپاهان یعنی منابع دادهای، نیروی انسانی، پستهای سازمانی، فرایندهای موردنظر و بخشهای گوناگون سازمان مذکور و نیز کلاسها و صفات هستیشناسی سازمانی بود. در این پژوهش از روش اسنادی و مشاهده ساختارمند و از ابزار سیاهه وارسی برای گردآوری دادهها استفاده شد. یافتهها نشان داد، موجودیتهای شرکت سنگ آهن احیاء سپاهان در دو گروه موجودیتهای درونسازمانی و برونسازمانی قرار میگیرند. از سوی دیگر، یافتهها نشان داد بیشتر صفات مدنظر برای موجودیتهای شرکت، صفات مناسبی در فرانمای تولید دادههای ساختارمند (اسکیماداتاُرگ) دارند. بررسی هستیشناسی سازمانی نشان داد این هستیشناسی دارای 9 موجودیت بوده و همه این موجودیتها برای طراحی هستیشناسی شرکت سنگ آهن احیاء سپاهان مورداستفاده قرار گرفتند. سپس، برای طراحی هستیشناسی سازمانی شرکت با استفاده از مدل دادهای وب معنایی، میان موجودیتها و صفات آنها در هستیشناسی سازمانی با موجودیتها و صفات آنها در اسکیماداتاُرگ انطباق حاصل شد و درنتیجه هستیشناسی مناسب برای شرکت در نرمافزار کشف و بازنمود دانش (KDR) پیادهسازی شد. درمجموع میتوان بیان داشت، توصیف مناسب موجودیتهای درون و برونسازمانی با بهرهگیری از هستیشناسیهای سازمانی موجب کشف دانش از دادههای تولیدشده در سازمان، ثبت یکدست و منسجم ارزشهای مرتبط با انواع دادهها و نیز جلوگیری از افزونگی دادههای ناشی از ثبت دادهها در سامانههای گوناگون خواهد شد.
خدیجه مرادی
چکیده
وب معنایی بهعنوان سومین نسل وب، در پی تعامل بیشتر بین انسان و رایانه بوده و سعی در قابلفهم نمودن پردازش اطلاعات برای ماشین را دارد تا بتواند روابط بین صفحات وب را بهگونهای برقرار سازد که معنا را بازنمایی کند. بسیاری از پژوهشها و کاربردهای وب معنایی نشان میدهد که وب معنایی کنونی، معنایی نیست. هدف از انجام پژوهش حاضر؛ بررسی ...
بیشتر
وب معنایی بهعنوان سومین نسل وب، در پی تعامل بیشتر بین انسان و رایانه بوده و سعی در قابلفهم نمودن پردازش اطلاعات برای ماشین را دارد تا بتواند روابط بین صفحات وب را بهگونهای برقرار سازد که معنا را بازنمایی کند. بسیاری از پژوهشها و کاربردهای وب معنایی نشان میدهد که وب معنایی کنونی، معنایی نیست. هدف از انجام پژوهش حاضر؛ بررسی معنا بخشی به بافت از طریق کاربرد نظریههایی همچون نظریه فضاهای مفهومی است. پژوهش حاضر کاربردی و روش انجام آن تحلیلی بوده است. نتایج پژوهش نشان داد که وب معنایی بهعنوان بستری برای بازنمون دانش، باید محور شناخت را در ساختار کنونی خود تبیین کند و به کاربر، بافت و شرایط شناختی آن، ابزارهای کسب شناخت، چگونگی ساختاربندی واژگان در بافت و چگونگی تشکیل معنا توسط انسان توجه داشته و آن را در ساختار خود به کار برد. نظریه فضاهای مفهومی بهواسطه داشتن ساختار هندسی میتواند مفاهیم و روابط بین آنها را در بافتهای مختلف قرار داده و تشکیل معانی را در بافتهای مختلف با توجه زمینههای شناختی کاربر امکانپذیر کرده و بازیابی مرتبط با آنچه در ذهن کاربر است را ایجاد کند. پژوهش حاضر از معدود پژوهشهای انجام شده در زمینه تأکید بر بافت مفهومی در وب معنایی است. در این پژوهش به بافت و رابطه آن بامعنا توجه شده و نظریه فضاهای مفهومی بهعنوان یکی از راهکارها معرفی گردیده است.
سید مهدی طاهری؛ ناهید گویلی؛ مریم شکفته؛ مریم کازرانی
چکیده
هدف: مقاله حاضر با هدف جنبهی بافتمدارانه در طراحی و ایجاد پروفایل کاربردی فرادادهای متناسب با نیازهای بومی محیط اطلاعاتی مرتبط و تأثیر آن بر توسعهی وب معنایی تدوین شده است. روششناسی: به منظور نیل به هدف مقاله، از رویکرد تحلیلی برای کشف رابطه میان نگرش مبنای طراحی پروفایل کاربردی فرادادهای با فرایند تولید معنا که زمینه ...
بیشتر
هدف: مقاله حاضر با هدف جنبهی بافتمدارانه در طراحی و ایجاد پروفایل کاربردی فرادادهای متناسب با نیازهای بومی محیط اطلاعاتی مرتبط و تأثیر آن بر توسعهی وب معنایی تدوین شده است. روششناسی: به منظور نیل به هدف مقاله، از رویکرد تحلیلی برای کشف رابطه میان نگرش مبنای طراحی پروفایل کاربردی فرادادهای با فرایند تولید معنا که زمینه را برای تحقق وب معنایی فراهم میسازد، استفاده شده است. بدین منظور، تبیین مفهوم بافت و چگونگی شکلگیری آن، توصیف تولید معنا به دلیل ارتباط میان مفاهیم در بافتهای اطلاعاتی خاص با تاکید بر وب معنایی، جایگاه پروفایل کاربردی فرادادهای در نسل جدید وب، و نقش آنها در تولید معنا به دلیل توجه به بافتهای اطلاعاتی و ایجاد دادههای ساختارمند (فراداده) برای توصیف و مدیریت نظاممند اشیای محتوایی وب تحلیل میگردد. یافتهها: هر بافت اطلاعاتی دارای ویژگیهای خاصی است که باید در طراحی ابزارها، استانداردها، و سیستمهای اطلاعاتی مرتبط با آن بافت مد نظر قرار گیرد. طراحی پروفایل کاربردی فرادادهای بر اساس نیازها و اهدافی که بافت اطلاعاتی هدف برای بهرهمندی از فراداده دنبال میکند، و همخوانی انتخاب و تعریف (یا بازتعریف) عناصر فرادادهای و روابط میان آنها از جنبه معناشناختی با ویژگیهای بومی بافت اطلاعاتی مرتبط، بازنمون معانی بافت مورد نظر را در پی خواهد داشت. این مهم افزون بر افزایش کاربردپذیری فراداده در آن بافت، دسترسی معنادار به دادهها را در بستر محیطهای اطلاعاتی فراهم مینماید. به عبارت دیگر، پیوند میان دادهها از طریق فرادادهها آن هم بر پایه ویژگیهای بومی یک بافت اطلاعاتی، موجب بازنمون دانش خواهد شد. نتیجهگیری: در پایان، مقاله نتیجه میگیرد، همراستایی و همخوانی نگرش مبنای گسترش پروفایلهای کاربردی فرادادهای و وب معنایی با یکدیگر، و تاکید هر دو بر ارائه دادههای ساختارمند و ارتباط میان دادهها به منظور تولید معنا، بیانگر کارآمدی و تاثیر پروفایلهای کاربردی فرادادهای در تحقق و توسعه وب معنایی است.
آناهیتا باواخانی
دوره 2، شماره 3 ، مرداد 1394، ، صفحه 101-116
چکیده
چکیدههدف: هدف این مقاله بررسی رابطه متقابل هستی شناسی ها، به منزله ابزاری پیشرفته در بازنمون اطلاعات و مدیریت دانش، بعنوان بستری مناسب برای بکارگیری هستی شناسی ها می باشد.روش/ رویکرد پژوهش: این پژوهش با استفاده از روش کتابخانه ای انجام شده و اطلاعات آن از طریق جستجوی مقالات و منابع اطلاعاتی چاپی و الکترونیکی فراهم آمده است.این مقاله ...
بیشتر
چکیدههدف: هدف این مقاله بررسی رابطه متقابل هستی شناسی ها، به منزله ابزاری پیشرفته در بازنمون اطلاعات و مدیریت دانش، بعنوان بستری مناسب برای بکارگیری هستی شناسی ها می باشد.روش/ رویکرد پژوهش: این پژوهش با استفاده از روش کتابخانه ای انجام شده و اطلاعات آن از طریق جستجوی مقالات و منابع اطلاعاتی چاپی و الکترونیکی فراهم آمده است.این مقاله با استفاده از روش کتابخانهای به بررسی مفهوم هستی شناسی و مدیریت دانش و نیز روابط میان آنها پرداخته است.یافته ها: در سازمان های امروزی، لزوم بکارگیری و استفاده از هستی شناسی ها در فرایندهای مرتبط با دانش موجود، بیش از پیش مطرح است. چرا که هستی شناسی بعنوان ابزاری قدرتمند، توان بازنمون دانش مفهومی در سازمان ها را بخوبی داشته و کمک شایانی به پویایی دانش سازمانی می نمایند.نتیجه گیری: هستی شناسی با فراهم کردن مجموعهای از تعاریف رسمی برای مفاهیم یک حوزه و تعیین روابط میان آنها، زمینه تشکیل یک پایگاه دانش را برای آن حوزه موضوعی فراهم می آورد. این امر بویژه در سازمان های تخصصی به منزله ارزش افزوده در پیاده سازی مدیریت دانش سازمانی به شمار می آید.