ارزیابی نظام‌های بازیابی اطلاعات و دانش
محسن نیازی؛ علی فرهادیان؛ محمد کارکنان نصرآبادی؛ محمد علائی آرانی؛ فاطمه سادات هاشمی علی آبادی
چکیده
کتابخانه‌های دانشگاهی سازمان‌های خدماتی هستند که رسالت اصلی آنها پیوند جامعة دانشگاهی با دانش و اطلاعات از طریق ارائۀ خدمات کارآمد است. کیفیت خدمات سازوکاری را فراهم می‌کند تا اطمینان حاصل کنیم که کتابخانه رسالت خود را به خوبی انجام داده است. با پیدایش خدمات الکترونیکی و دیجیتالی فناوری محور و ضرورت فراگیری مهارت‌های وابسته، ...
بیشتر
کتابخانه‌های دانشگاهی سازمان‌های خدماتی هستند که رسالت اصلی آنها پیوند جامعة دانشگاهی با دانش و اطلاعات از طریق ارائۀ خدمات کارآمد است. کیفیت خدمات سازوکاری را فراهم می‌کند تا اطمینان حاصل کنیم که کتابخانه رسالت خود را به خوبی انجام داده است. با پیدایش خدمات الکترونیکی و دیجیتالی فناوری محور و ضرورت فراگیری مهارت‌های وابسته، کیفیت خدمات و عملکرد کتابخانه‌های دانشگاهی شکل متفاوتی به خود گرفته‌اند. لذا برای درک صحیح‌تر از وضعیت کتابخانه‌های دانشگاهی، شناسایی و ارتقاء خدماتی که مستلزم توجه بیشتری است، به معیارهای جامع‌تری نیاز است. این پژوهش، با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر کیفیت خدمات و عملکرد کتابخانه‌های دانشگاهی، با استفاده از روش فراترکیب تعداد 311 مقالۀ نمایه شده در پایگاه‌های اطلاعات علمی داخلی و در بازه زمانی 1380 تا 1401 با موضوع کیفیت خدمات و عملکرد کتابخانه‌های دانشگاهی مورد بررسی قرار گرفته است. از بین 59 مقاله منتخب، پنج معیار مهم و مؤثر بر کیفیت، استخراج و در قالب الگویی نظام‌مند جمع‌بندی و ارائه شده است. نتایج این پژوهش عوامل نیروی انسانی، منابع و خدمات اطلاعاتی، تسهیلات، مدیریت اجرایی و منابع مالی را در ارتقاء کیفیت خدمات و اثربخشی عملکرد کتابخانه‌های دانشگاهی مؤثر می‌داند. همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد در زمینۀ تأثیر مؤلفه‌ها و توانایی‌های مدیریتی بر کیفیت و اثربخشی عملکرد و نیز تأثیر منابع مالی و تأمین اعتبار در ارتقاء عملکرد و موفقیت کتابخانه‌های دانشگاهی در تحقق اهداف و رسالتشان، پژوهش‌های چندانی انجام نشده است.
ارزیابی نظام‌های بازیابی اطلاعات و دانش
محمدحسن عظیمی؛ شهناز خادمی زاده؛ سمیه آورند
چکیده
هدف:هدف پژوهش حاضر بررسی میزان انطباق سامانه اطلاعات پژوهشی دانشگاه شهید چمران اهواز با معیارهای فنی و اطلاعاتی محیط وب می‌باشد. روش پژوهش: توصیفی-کاربردی و به‌صورت ترکیبی با روش‌های کمی و کیفی انجام‌شده است. در بخش مرور نظامند روش تحلیل مضمون برای استخراج معیارهای فنی و اطلاعاتی محیط وب به کار برده شده و در این راستا مضامین پایه، ...
بیشتر
هدف:هدف پژوهش حاضر بررسی میزان انطباق سامانه اطلاعات پژوهشی دانشگاه شهید چمران اهواز با معیارهای فنی و اطلاعاتی محیط وب می‌باشد. روش پژوهش: توصیفی-کاربردی و به‌صورت ترکیبی با روش‌های کمی و کیفی انجام‌شده است. در بخش مرور نظامند روش تحلیل مضمون برای استخراج معیارهای فنی و اطلاعاتی محیط وب به کار برده شده و در این راستا مضامین پایه، سازمان‌دهنده و فراگیر استخراج شده است. در بخش کمی از آزمون‌های آمار توصیفی (فراوانی و درصد) به منظور بررسی میزان مطابقت سامانه اطلاعات پژوهشی دانشگاه شهید چمران اهواز با معیارهای فنی و اطلاعاتی محیط وب استفاده شده است. یافته ها: نتایج پژوهش در زمینه انطباق سامانه اطلاعات پژوهشی دانشگاه شهید چمران اهواز با معیارهای فنی 46 مضمون پایه و 7 مضمون سازمان دهنده و در زمینه معیارهای اطلاعاتی یک سامانه پژوهشی شامل 51 مضمون پایه و 7 مضمون سازمان دهنده را نشان داد. همچنین با توجه به بررسی و مطابقت سامانه اطلاعات پژوهشی دانشگاه شهید چمران اهواز با معیارهای فنی در محیط وب مشخص شده است که در این سامانه مطالب از سازماندهی مناسب برخوردار نیستند و پشتیبانی از بخش های مختلف سامانه انجام نمی‌شود و در کنار آن راهنمای سامانه در بخش‌های مختلف وجود ندارد. نتیجه: سامانه اطلاعات پژوهشی دانشگاه شهید چمران اهواز 05/47 درصد با معیارهای اطلاعاتی محیط وب همخوانی و تطابق دارد و نیازمند بازنگری جدی در اصلاح ساختار فنی و اطلاعاتی آن می باشد.
ارزیابی نظام‌های بازیابی اطلاعات و دانش
محمدابراهیم سمیع؛ فرنوش براتی
چکیده
هدف: هدف از پژوهش حاضر مطالعه تأثیر مدیریت دانش بر عملکرد تجاری‌سازی فناوری با تاکید بر نقش میانجی نوآوری سازمانی در شرکت سپاهان باتری است. روش شناسی: پژوهش حاضر، پژوهشی پیمایشی است که در آن از ابزار پرسشنامه استاندارد برای گردآوری دادهها استفاده شده است. جامعه آماری این مقاله مربوط به واحد تجاری‌سازی شرکت سپاهان باتری با حدود ...
بیشتر
هدف: هدف از پژوهش حاضر مطالعه تأثیر مدیریت دانش بر عملکرد تجاری‌سازی فناوری با تاکید بر نقش میانجی نوآوری سازمانی در شرکت سپاهان باتری است. روش شناسی: پژوهش حاضر، پژوهشی پیمایشی است که در آن از ابزار پرسشنامه استاندارد برای گردآوری دادهها استفاده شده است. جامعه آماری این مقاله مربوط به واحد تجاری‌سازی شرکت سپاهان باتری با حدود 100 نفر نیروی انسانی است. با توزیع پرسشنامه در میان 80 نفر از ایشان، تعداد 70 پرسشنامه برای تحلیل عودت داده شد که مبنای تحلیل آماری قرار گرفته است. پرسشنامه شامل 32 سوال اصلی به تعداد شاخص‌های تبیین‌کننده سازه‌های پژوهش است. همچنین برای بررسی روایی (روایی همگرا و واگرا) از تکنیک معادلات ساختاری، به روش حداقل مربعات جزئی و برای بررسی پایایی پرسشنامه از سه معیار ضرایب بارهای عاملی، آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی استفاده شده است.یافته‌ها: بررسی نتایج پژوهش با استفاده از تکنیک مدل‌سازی معادلات ساختاری به روش حداقل مربعات جزئی نشان داد که مدیریت دانش بر نوآوری سازمانی تأثیر معناداری با مقدار 0.508 دارد. همچنین مدیریت دانش بر عملکرد تجاری‌سازی فناوری تأثیر معناداری با مقدار 0.345 دارد و میانجی‌گری نوآوری سازمانی در رابطه مدیریت‌دانش بر عملکرد تجاری‌سازی فناوری تأثیر معناداری با مقدار 0.373 دارد.نتیجه‌گیری: بقای شرکت سپاهان باتری و ایجاد مزیت رقابتی پایدار برای این شرکت، در گرو ارتقای پیوسته دانش سازمانی و مدیریت آن، فراهم کردن بستری جهت خلق و بکارگیری نوآوری‌های سازمانی و درنتیجه، بهبود عملکرد تجاری‌سازی فناوری است.
ارزیابی نظام‌های بازیابی اطلاعات و دانش
محمد رضا فرهاد پور؛ مهسا دوبهری زاده
چکیده
چکیده:هدف: هدف پژوهش مطالعه تأثیر ابعاد سازمانی شامل فرهنگ اطلاعاتی، مالکیت سازمانی اطلاعات و استقلال شغلی؛ ابعاد فردی شامل گرایش به اشتراک اطلاعات و راحتی با کامپیوتر، وبعد اطلاعاتی ویژگی‌های اطلاعات مبتنی بر کامپیوتر بر استفاده از سیستم اطلاعاتی بهداشتی بیمارستان امیرالمومنین اهواز است. روش‌شناسی: پژوهش از نظر هدف کاربردی و ...
بیشتر
چکیده:هدف: هدف پژوهش مطالعه تأثیر ابعاد سازمانی شامل فرهنگ اطلاعاتی، مالکیت سازمانی اطلاعات و استقلال شغلی؛ ابعاد فردی شامل گرایش به اشتراک اطلاعات و راحتی با کامپیوتر، وبعد اطلاعاتی ویژگی‌های اطلاعات مبتنی بر کامپیوتر بر استفاده از سیستم اطلاعاتی بهداشتی بیمارستان امیرالمومنین اهواز است. روش‌شناسی: پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت توصیفی- علّی است. جامعه پژوهش کلیه کاربران سیستم‌های اطلاعاتی بیمارستان به تعداد 250 نفر بودند که 151 نفر به صورت تصادفی ساده انتخاب گردیدند. داده‌های از طریق پرسشنامه محقق‌ساخته مبتنی بر ابزار پژوهش‌های پیشین گردآوری شد. روایی ابزار به صورت محتوایی و سپس تحلیل عامل تاییدی و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ (85/0=α) تایید شد. دادهها با نرم‌افزارهای اس. پی. اس. اس و ایموس تجزیه و تحلیل شد.یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که فرهنگ اطلاعاتی (20/0=β و 440/2=t-value)، مالکیت سازمانی اطلاعات (18/0=β و 165/2 =t-value)، گرایش به اشتراک اطلاعات (22/0=β و 708/2 =t-value)، استقلال شغلی(17/0=β و 119/2 =t-value)، راحتی با کامپیوتر(24/0=β و 929/2=t-value) و ویژگی‌های اطلاعات مبتنی بر کامپیوتر(17/0 =β و 055/2=t-value) بر استفاده از سیستم اطلاعاتی بیمارستان امیرالمومنین اهواز تاثیر دارد.نتیجه‌گیری: نتیجه این که استفاده از سیستم‌های اطلاعاتی بیمارستانی یک مساله پیچیده چندبعدی است و ویژگی‌های مختلف فردی، فرهنگی، سازمانی و فناورانه در آن تاثیر دارند.
ارزیابی نظام‌های بازیابی اطلاعات و دانش
محمد رضا فرهاد پور؛ محسن سنگری
چکیده
هدف: هدف پژوهش مطالعه تأثیر رضایت کاربر بر رابطه بین کیفیت اطلاعات و استفاده ابتکاری از سیستم اطلاعات در شرکت ملی حفاری ایران انجام شد. روش: پژوهش از لحاظ نوع کاربردی و از نظر روش اجرا پیمایشی تحلیلی بود. جامعه پژوهش کاربران سیستم‌های اطلاعاتی در شرکت ملی حفاری ایران به تعداد 3700 نفر بودند که 348 نفر از آنها به صورت تصادفی ساده و بر اساس ...
بیشتر
هدف: هدف پژوهش مطالعه تأثیر رضایت کاربر بر رابطه بین کیفیت اطلاعات و استفاده ابتکاری از سیستم اطلاعات در شرکت ملی حفاری ایران انجام شد. روش: پژوهش از لحاظ نوع کاربردی و از نظر روش اجرا پیمایشی تحلیلی بود. جامعه پژوهش کاربران سیستم‌های اطلاعاتی در شرکت ملی حفاری ایران به تعداد 3700 نفر بودند که 348 نفر از آنها به صورت تصادفی ساده و بر اساس فرمول کوکران انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامه استاندارد 8 سؤالی کیفیت اطلاعات گورلا، سامرز و وونگ (2010)، پرسشنامه 12 سؤالی استفاده ابتکاری از سیستم اطلاعات کواک، اه و ریو (2018) و پرسشنامه رضایت کاربر 9 سؤالی شهابی، سعیدین و ایذر (2016) بود. روایی پرسشنامه با تحلیل عاملی تأییدی و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ (7/0≤α) تایید؛ و دادهها با نرمافزار اس.پی.اس.اس و ایموس تحلیل شد. یافته‌ها: بر اساس نتایج ادراک کاربران از کیفیت اطلاعات بر رضایت آنان از سیستم اطلاعات به میزان 87/0 تأثیر دارد. ادراک کاربران از کیفیت اطلاعات بر استفاده ابتکاری آنان از سیستم اطلاعات به میزان 31/0 اثرگذار است. ضمن این که، رضایت کاربر بر رابطه بین ادراک کاربران از کیفیت اطلاعات و استفاده ابتکاری آنان از سیستم اطلاعات در شرکت ملی حفاری ایران (283/0=β) تاثیر معنی‌داری دارد.نتیجه‌گیری: کیفیت اطلاعات و خدمات سیستم اطلاعاتی علاوه بر بهبود رضایت کاربران بر استفاده ابتکاری از آن نیز منجر می-شود.
ارزیابی نظام‌های بازیابی اطلاعات و دانش
سعید غفاری؛ مسعود بختیاری
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه‌ای نوآوری در رابطه بین خرد سازمانی و مدیریت دانش در کتابخانه‌های عمومی استان قم است.روش: پژوهش کاربردی حاضر با روشی توصیفی و به شیوه همبستگی انجام شده است. در پژوهش حاضر، داده ها از طریق سه پرسشنامه استاندارد ( پرسشنامه مدیریت دانش لاوسون، خرد سازمانی ...
بیشتر
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه‌ای نوآوری در رابطه بین خرد سازمانی و مدیریت دانش در کتابخانه‌های عمومی استان قم است.روش: پژوهش کاربردی حاضر با روشی توصیفی و به شیوه همبستگی انجام شده است. در پژوهش حاضر، داده ها از طریق سه پرسشنامه استاندارد ( پرسشنامه مدیریت دانش لاوسون، خرد سازمانی آلبرخت و نوآوری شغلی جزنی) گردآوری گردید. جامعه آماری شامل ١١٢ کتابدار کتابخانه های عمومی استان قم بود که تعداد ٨٦ نفر از آنها به شیوه نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب گردید. پایایی ابزار پژوهش با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ تعیین شد.یافته‌ها/نتایج: نتایج نشان داد که نمره شرکت کنندگان مطالعه در سه متغیر مدیریت دانش، خرد سازمانی و نوآوری به صورت معناداری متفاوت و بیشتراز حد متوسط است. نتایج حاکی از آن است خرد سازمانی و نوآوری به صورت مجزا به صورت معناداری پیش‌بینی کننده مدیریت دانش بودند. نتایج نشان داد که همبستگی مثبت معناداری بین خرد سازمانی و نوآوری وجود دارد. نتایج حاکی از آن بود که خرد سازمانی به صورت معناداری پیش‌بینی کننده مدیریت دانش و نوآوری است درحالیکه نوآوری نقش واسطه ای در ارتباط بین خرد سازمانی و مدیریت دانش نداشت. دیگر یافته ها نشان داد که جنسیت، مدرک تحصیلی و رشته تحصیلی تأثیری بر میانگین نمرات مدیریت دانش، خرد سازمانی و نوآوری نداشت.
ارزیابی نظام‌های بازیابی اطلاعات و دانش
فرناز تقی زاده کورایم؛ محمدرضا کاباران زاد قدیم؛ سیدعبداله امین موسوی
چکیده
امروزه دادهها به‌عنوان یکی از دارایی‌های ارزشمند سازمان‌ها و صنایع مختلف، نقش مهمی را در توسعه و پیشرفت کسب‌وکارها ایفا می‌کنند. درواقع هر سازمانی برای جمع‌آوری داده‌های خود از منابع مختلفی استفاده می‌کند که یکی از این منابع بستر وب است که در آن روزانه داده‌های زیادی توسط کاربران مختلف و یا حتی ربات‌ها در سراسر جهان تولید ...
بیشتر
امروزه دادهها به‌عنوان یکی از دارایی‌های ارزشمند سازمان‌ها و صنایع مختلف، نقش مهمی را در توسعه و پیشرفت کسب‌وکارها ایفا می‌کنند. درواقع هر سازمانی برای جمع‌آوری داده‌های خود از منابع مختلفی استفاده می‌کند که یکی از این منابع بستر وب است که در آن روزانه داده‌های زیادی توسط کاربران مختلف و یا حتی ربات‌ها در سراسر جهان تولید و منتشر می‌شود. جمع‌آوری و تحلیل چنین داده‌هایی، می‌تواند اطلاعات مفیدی را برای سازمان فراهم نماید. به همین منظور طی دهه‌های گذشته ابزارهای مختلفی توسعه یافته‌اند که به برداشت اطلاعات از بستر وب کمک شایانی نموده‌اند که ازجمله آنها می‌توان به کتابخانه‌های ریکوئست، سلنیوم، اسکرپی، سوپ زیبا و ... در زبان برنامه‌نویسی پایتون اشاره نمود. بااین‌حال، هر یک از این کتابخانه‌ها با چالش‌هایی مواجه هستند. ما در این مقاله با مطالعه کتابخانه سلنیوم و با توجه به وجود چالش‌های متعدد در آن، راه‌حلی را برای مدیریت زمان و بهبود چالش نامتقارن بودن آن ارائه نموده‌ایم. آزمایش‌های ما نشان می‌دهد که استفاده از راه‌حل پیشنهادی، دقت اطلاعات برداشت‌شده از بستر وب را افزایش و درنتیجه چالش نامتقارن بودن را بهبود می‌دهد و همچنین زمان برداشت اطلاعات از بستر وب را نیز کاهش می‌دهد.
ارزیابی نظام‌های بازیابی اطلاعات و دانش
محمدحسن عظیمی؛ هادی الهایی
چکیده
لایه‌های وب معنایی در حوزه‌های مختلف همچون تلفیق دادهها، مهارت‌یابی، اتاق فکر برخط، سرویس‌گذاری مجموعه‌های چندرسانه‌ای، خرید برخط و تعامل بین سامانه‌ها به‌کار می‌رود. به نظر می‌رسد به‌کارگیری وب معنایی در نرم‌افزارهای مدیریت دانش مسلماً در ارائه اطلاعات مفید مؤثر واقع خواهد شد؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی میزان ...
بیشتر
لایه‌های وب معنایی در حوزه‌های مختلف همچون تلفیق دادهها، مهارت‌یابی، اتاق فکر برخط، سرویس‌گذاری مجموعه‌های چندرسانه‌ای، خرید برخط و تعامل بین سامانه‌ها به‌کار می‌رود. به نظر می‌رسد به‌کارگیری وب معنایی در نرم‌افزارهای مدیریت دانش مسلماً در ارائه اطلاعات مفید مؤثر واقع خواهد شد؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی میزان پیاده‌سازی فناوری وب معنایی در نرم‌افزارهای مدیریت دانش است. جامعه آماری پژوهش حاضر سه نرمافزار مدیریت دانش که شامل نرمافزار مدیریت دانش دانا، سامانه جامع مدیریت دانش نداک و نرمافزار MTA share است. دادهها از طریق تدوین سیاهه وارسی بر مبنای مقیاس بله/ خیر، گردآوری شدند و تجزیه‌وتحلیل دادهها نیز با کمک نرمافزار اکسل انجام شد. یافته‌ها نشان داد معماری فناوری معنایی در هر شش لایه (یو‌آر‌ال، ایکس‌ام‌ال، آردی‌اف، هستی‌شناسی، فراداده و منطق) در نرم‌افزارهای مذکور، مورداستفاده و در سطح مطلوبی قرار دارد. ولی ابزارهای معنایی برای جستجو و بازیابی اطلاعات در هر سه لایه (هستی‌شناسی، آردی‌اف، فراداده) کاربرد چندانی در این نرم‌افزارها نداشته و موردتوجه قرار نگرفته است. لذا نتایج پژوهش حاضر نشانگر آن است که نیاز است کاربرد معماری فناوری معنایی در نرم‌افزارهای سامانه جامع مدیریت دانش نداک و MTA share بیشتر موردتوجه قرار گیرد و از آنها در تمامی لایه‌های مذکور استفاده شود. همچنین نیاز است که از ابزارهای معنایی برای جستجو و بازیابی اطلاعات در تمامی لایه‌ها (هستی‌شناسی، آردی‌اف و فراداده) در نرمافزار مدیریت دانش دانا و سامانه جامع مدیریت دانش نداک استفاده بیشتری شود. با توجه به نتایج در به‌کارگیری حوزه کاربرد معماری فناوری وب، در نرمافزار مدیریت دانش دانا نسبت به دو نرمافزار دیگر توجه بیشتری شده است.
ارزیابی نظام‌های بازیابی اطلاعات و دانش
مریم کرمی؛ گلنسا گلینی مقدم؛ فرهاد هادی نژاد
چکیده
پژوهش حاضر، با هدف ارزیابی و رتبه‌بندی مجلات علمی روان‌شناسی با استفاده از مدل تحلیل پوششی دادهها (DEA) انجام‌شده است. پژوهش حاضر رویکردی کمّی دارد و از نوع پژوهش‌های کاربردی است. روش پژوهش، علم‌سنجی و کتاب‌سنجی با استفاده از فنون تحقیق در عملیات است. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها، مدل اندرسون-پیترسون، ...
بیشتر
پژوهش حاضر، با هدف ارزیابی و رتبه‌بندی مجلات علمی روان‌شناسی با استفاده از مدل تحلیل پوششی دادهها (DEA) انجام‌شده است. پژوهش حاضر رویکردی کمّی دارد و از نوع پژوهش‌های کاربردی است. روش پژوهش، علم‌سنجی و کتاب‌سنجی با استفاده از فنون تحقیق در عملیات است. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها، مدل اندرسون-پیترسون، CRS و VRS خروجی محور، مجلات علمی روان‌شناسی 2018 در JCR بررسی شد. بر اساس یافته‌ها، با کمک شاخص‌های JCR و با استفاده از مدل اندرسون-پیترسون CRS و VRS می‌توان به رتبههای دقیقتری از مجلات رسید. مقایسه مجلات علمی در دو مدل نشاندهندة تفاوت در رتبه‌بندی مدلهایCRS و VRS است. مجله علمی Psychological Science in the Public Interest هم در مدل CRS و هم در مدل VRS رتبة اول را به خود اختصاص داده است. مجلات علمی روان‌شناسی با استفاده از مدل اندرسون-پیترسون CRS و VRS ارزیابی و رتبه‌بندی شدند. همچنین شاخص‌های ارزیابی مجلات علمی در پایگاه کلاریویت آنالیتیکس بررسی و سه مجله برتر در 11 رشتة روان‌شناسی و 30 مجله برتر این رشته شناسایی و معرفی شدند. 30 مجله برتر و تفاوت آنها در دو مدل CRS و VRS مورد مقایسه و تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت.
