مقاله پژوهشی
امیررضا اصنافی؛ مریم پاکدامن نایینی؛ سمانه برجی
چکیده
این پژوهش با هـدف اصلـی ارائۀ الگـــوی پیشنهـــادی برای نرمافزار استخـــــراج و آرشیــو داده از رسانههـایاجتماعـی تدوین شد. در پژوهش حاضر ضمن مطالعۀ کتابخانهای درخصوص استخراج داده و آرشیوسازی رسانههای اجتماعی به بررسی نرمافزارهای تولید شده در این زمینه پرداخته شده است؛ در نهایت براساس سیاههوارسی تهیه شده، یک الگوی ...
بیشتر
این پژوهش با هـدف اصلـی ارائۀ الگـــوی پیشنهـــادی برای نرمافزار استخـــــراج و آرشیــو داده از رسانههـایاجتماعـی تدوین شد. در پژوهش حاضر ضمن مطالعۀ کتابخانهای درخصوص استخراج داده و آرشیوسازی رسانههای اجتماعی به بررسی نرمافزارهای تولید شده در این زمینه پرداخته شده است؛ در نهایت براساس سیاههوارسی تهیه شده، یک الگوی پیشنهادی از این نوع نرمافزارها ارائه گردید. این روند با همراهی متخصصان رسانههایهای اجتماعی در علم اطلاعات و دانششناسی انجام گرفت. در این پژوهش، گردآوری اطلاعات، به روش مطالعة اسنادی و پیمایشی تحلیلی انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بود. با نمونهگیری هدفمند و رصد افراد مطلع، تعداد ۳۱ نفر از متخصصان رسانههایهای اجتماعی در علم اطلاعات و دانششناسی انتخاب شدند. قابلیتهای بهدست آمده از نرمافزارها در قالب طیف لیکرت در اختیار متخصصان قرار گرفت و از آنها خواسته شد که میزان موافقت خود را با ضرورت وجود هر یک از این قابلیتها مشخص نمایند. برای بررسی بودن یا نبودن هر یک از قابلیتهای نرمافزارها از روش سیویآر[1]، بار عاملی اکتشافی و بار عاملی تأییدی استفاده شد. میزان پذیرش هریک از قابلیتها، با میانه ارزیابی(معیار سنجش میانة 3) شد. سپس، هریک از گویهها بر اساس میانگین موجود در آزمون فریدمن رتبهبندی شدند. در مرحلۀ دوم سیویآر هر یک از قابلیتها، و در مرحلۀ آخر بار عاملی تأییدی و بار عاملی اکتشافی بررسی شد. پرسشهای پژوهش با استفاده از آزمون تیتک نمونهای بررسی شدند. قابلیتهای «امکان جستجوی پیشرفتۀ آرشیو»، «دستهبندی آرشیوها(مرورآسان)» و «ارائۀگزارشهای بصری» نمرۀ بالاتر از 50 و معیارهای «بازنشانی رکوردهای حذف شده»، «امکان ایجاد آرشیو باز برای دسترسی عام»، «اخذ گواهیهای اعتباری از نهادهای دولتی و خصوصی»، «دریافت نسخۀ کامل پس از پرداخت هزینه» و «نسخۀ دمو» نمرۀ کمتر از 50 را در سیویآر بهدست آوردند. تمامی قابلیتها بار عاملی تأییدی و اکتشافی بیشتر از 3/0 داشتند؛ بنابراین، در نظر گرفته شدند. اما با مقایسۀ بار عاملی قابلیتها با سیویآر امکان حذف قابلیتهایی با سیویآر کمتر از 50 وجود دارد. تمامی قابلیتهای تخصصی نرمافزارهای فعلی از دیدگاه متخصصان ضروری هستند. قابلیتهای «امکان جستجوی پیشرفتۀ آرشیو»، «دستهبندی آرشیوها (مرورآسان)» و «ارائۀگزارشهای بصری» مهمترین الزامات نرمافزارها ازدیدگاه متخصصان هستند. قابلیت «اخذ گواهیهای اعتباری از نهادهای دولتی و خصوصی» کمترین اهمیت را از دید متخصصان دارد. معیارهای «حذف خودکار آرشیوها در زمان تعریف شده»، «بازنشانی رکوردهای حذف شده»، «امکان ایجاد آرشیو باز برای دسترسی عام»، «اخذ گواهیهای اعتباری از نهادهای دولتی و خصوصی»، «حذف خودکار آرشیوها در زمان تعریف شده»، «دریافت نسخۀ کامل پس از پرداخت هزینه» و «نسخۀ دمو» میتوانند از قابلیتهای نرمافزار حذف شوند. البته در بررسی نرمافزارهای فعلی استخراج داده از رسانههای اجتماعی، مشاهده شد که برخی از این قابلیتها دارای اهمیت بالایی است. قابلیت «امکان ذخیره سازی محلی» توسط متخصصان به سیاههوارسی نهایی اضافه گردید. [1] CVR
مقاله پژوهشی
علی اصغر سعدآبادی؛ سعید رمضانی؛ کیارش فرتاش
چکیده
هدف از این پژوهش تحلیل و مصور سازی تولیدات علمی حوزه داراییهای نامشهود در پایگاه علمی اسکوپوس بود که به تجزیه و تحلیل شبکه مفاهیم و نویسندگان این حوزه پرداخته است. پژوهش حاضر از نوع پژوهشهای کاربردی علمسنجی بود و با استفاده از تحلیل هم واژگانی و همتألیفی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش کلیه تولیدات علمی حوزه داراییهای نامشهود ...
بیشتر
هدف از این پژوهش تحلیل و مصور سازی تولیدات علمی حوزه داراییهای نامشهود در پایگاه علمی اسکوپوس بود که به تجزیه و تحلیل شبکه مفاهیم و نویسندگان این حوزه پرداخته است. پژوهش حاضر از نوع پژوهشهای کاربردی علمسنجی بود و با استفاده از تحلیل هم واژگانی و همتألیفی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش کلیه تولیدات علمی حوزه داراییهای نامشهود را دربرمیگیرد که در بازه زمانی 1979 تا 2019 میلادی در پایگاه علمی اسکوپوس نمایه شده است. در این پژوهش از نرمافزارهای ویسویور، گفی، هیست سایت، پاپلیش یا پریش و نودایکس ال بهمنظور ترسیم و تحلیل نقشههای علمی 2998 سند علمی استفاده شده است. یافتههای پژوهش نشان داد که پرتکرارترین موضوعات و واژگان در این زمینه مدیریت دانش و سرمایه فکری هستند. همچنین براساس نقشههای ترسیم شده با استفاده از شاخص مرکزیت نزدیکی؛ خلق ارزش، زنجیره ارزش و مسئولیت اجتماعی ارزشمندترین زمینههای موضوعی شناخته شدند. با بررسی و تحلیل همتألیفی مشخص گردید که شبکه همتألیفی این حوزه گسسته و کم تراکم است و در مجموع 12472 استناد در کل مقالات انجام پذیرفته است. با توجه به خوشه اصلی حوزه میتوان گفت که سرمایههای فکری و دانشی به همراه مزیت رقابتی در مبحث داراییهای نامشهود از اهمیت ویژهای برخوردارند. فعالترین نویسندگان این حوزه نیز پژوهشگران اروپایی هستند. با استفاده از نقشه همواژگانی دارایی نامشهود، محققان و علی الخصوص سیاستگذاران میتوانند با آگاهی از وضعیت پژوهشی و موضوعی دارایی نامشهود به برنامهریزی مناسب در این حوزه بپردازند.
مقاله پژوهشی
اکرم فتحیان دستگردی؛ سید مهدی طاهری؛ اعظم صنعت جو؛ محسن کاهانی
چکیده
هدف پژوهش حاضر، ارائه الگویی به منظور پیادهسازی روش دادههای پیوندی در نظامهای کتابخانهای (مانند کتابخانههای دیجیتال و فهرستهای کتابخانهای)، و همچنین ارائه مؤلفههای مورد نیاز برای انجام این فرآیند بود. در این مرحله به منظور ارائه نمونهای کاربردی از تبدیل پیشینههای فرادادهای بر مبنای روش دادههای پیوندی، تعداد ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر، ارائه الگویی به منظور پیادهسازی روش دادههای پیوندی در نظامهای کتابخانهای (مانند کتابخانههای دیجیتال و فهرستهای کتابخانهای)، و همچنین ارائه مؤلفههای مورد نیاز برای انجام این فرآیند بود. در این مرحله به منظور ارائه نمونهای کاربردی از تبدیل پیشینههای فرادادهای بر مبنای روش دادههای پیوندی، تعداد 40 پیشینه فرادادهای از مجموع پیشینههای مربوط به خانواده کتابشناختی شاهنامه فردوسی، از فهرست کتابخانه ملی ایران به صورت هدفمند انتخاب و براساس روش دادههای پیوندی تبدیل گردید و در نهایت، گراف آردیاِف آن ترسیم شد. در این پژوهش، پس از بررسی ساختار زبان آردیاِف و نحوه پیوندیافتنِ دادهها در روش دادههای پیوندی، به تبیین مراحل پیادهسازی این روش در پیشینههای فراداده ای انتخابی پرداخته شد. این مراحل عبارتاند از: اختصاص یوآرآی؛ بازنمون آردیافِ موجودیتها و روابط کتابشناختی؛ تبدیل نمونههایی از پیشینههای فرادادهای براساس روش دادههای پیوندی؛ ارائه کد «آردیاف/ایکسامال» حاصل از تبدیل یکی از پیشینههای فرادادهای براساس روش دادههای پیوندی؛ و در نهایت، ایجاد گراف آردیاِف. پیوندهای برقرار شده در قالب نحوی «آردیاف/ایکسامال»، در مقایسه با قالبهای کنونی، غنیتر، دقیقتر، جامعتر و ساختارمندتر هستند و با استفاده از روش دادههای پیوندی، امکان پوشش انواع روابط کتابشناختی میان آثار وابسته فراهم میگردد. بنابراین به نظر میرسد کاربرد روش دادههای پیوندی، میتواند تأثیرات قابل توجهی بر فرآیند توصیف و نمایش روابط و پیوندهای میان فرادادههای کتابشناختی در نظامهای کتابخانهای داشته باشد.
مقاله پژوهشی
محمود صفری؛ محمدرضا پاشایی؛ گلناز بخشی
چکیده
هدف از این پژوهش شناسایی عوامل مؤثر در پیادهسازی و استقرار مدیریت دانش در سازمان آموزشوپرورش شهر تهران بود. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه جمعآوری اطلاعات کیفی و کمی (آمیخته) بود. جامعه آماری پژوهش در دو بخش شامل صاحبنظران حوزه آموزشوپرورش وکلیه معلمان شاغل در آموزشوپرورش شهر تهران در سالتحصیلی 1396-1397 به تعداد ...
بیشتر
هدف از این پژوهش شناسایی عوامل مؤثر در پیادهسازی و استقرار مدیریت دانش در سازمان آموزشوپرورش شهر تهران بود. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه جمعآوری اطلاعات کیفی و کمی (آمیخته) بود. جامعه آماری پژوهش در دو بخش شامل صاحبنظران حوزه آموزشوپرورش وکلیه معلمان شاغل در آموزشوپرورش شهر تهران در سالتحصیلی 1396-1397 به تعداد 45525 نفر بود. نمونه آماری پژوهش در بخش کیفی 25 نفر بودند که بطور هدفمند انتخاب شدند و در بخش کمی براساس فرمول کوکران 380 نفر (134 زن و 246 مرد) بودند که به روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای و تصادفی ساده انتخاب شدند. به منظور گردآوری دادهها از مصاحبه نیمهساختاریافته و پرسشنامه محققساخته بر مبنای طیف لیکرت پنج گزینهای استفاده گردید. علاوه بر اینکه روایی صوری و محتوایی پرسشنامه توسط ده نفر از متخصصان تأیید شد؛ با استفاده از تحلیل عاملی گویه نیز محاسبه گردید که تمامی مؤلفهها در بازه 69/0 تا 78/0 قرار دارند که نشان از روایی بالای ابزار داشت. همچنین ضریب پایایی این پرسشنامه بر اساس آلفای کرونباخ 89/0 محاسبه گردید. به منظور تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزار NVivo برای کدگذاری (باز، محوری و گزینشی) و از آزمون تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی با بهرهگیری از نرم افزارهای SPSS، Lisrel و Smart-PLS استفاده شد. عمدهترین نتایج پژوهش نشان داد که وضعیت مدیریت دانش در آموزشوپرورش شهر تهران پایینتر از حد متوسط است. همچنین عوامل مؤثر در پیادهسازی و استقرار مدیریت دانش در آموزشوپرورش شهر تهران به ترتیب عبارتاند از: عوامل «فرهنگی»، «سازمانی»، «انسانی»، «اقتصادی»، «سیاسی» و «فناوری». بنابراین، زمانی مدیریت دانش در آموزشوپرورش استقرار مییابد که عوامل مذکور بطور همزمان مورد توجه قرار گیرند.
مقاله پژوهشی
میترا صمیعی؛ عصمت مومنی؛ شیرین فکری
چکیده
پژوهش حاضر با هدف شناسایی، تحلیل و ترسیم ممیزی اطلاعات مرکز اسناد فنی و سیستمی شرکت ایرانخودرو بر اساس مدل هنزل انجام شده است. پژوهش حاضر به لحاظ ماهیت از نوع کاربردی و با روش پیمایشی - توصیفی انجام شده است. شیوه گرداوری اطلاعات، پرسشنامه نیمه ساختاریافته مبتنی بر مدل ممیزی اطلاعات هنزل است. جامعه آماری پژوهش 28 نفر از کارکنان ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف شناسایی، تحلیل و ترسیم ممیزی اطلاعات مرکز اسناد فنی و سیستمی شرکت ایرانخودرو بر اساس مدل هنزل انجام شده است. پژوهش حاضر به لحاظ ماهیت از نوع کاربردی و با روش پیمایشی - توصیفی انجام شده است. شیوه گرداوری اطلاعات، پرسشنامه نیمه ساختاریافته مبتنی بر مدل ممیزی اطلاعات هنزل است. جامعه آماری پژوهش 28 نفر از کارکنان کتابخانه مرکزی، بخش آرشیو فنی و بخش کنترل مدارک است که از این تعداد 22 نفر پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل یافته ها با نرم افزار آماری spss براساس شاخصهای آماری مرکزی (میانگین)، شاخصهای پراکندگی (انحراف معیار، واریانس، کمینه و بیشینه) براساس دو معیار« بلی» ، «خیر»، و سنجش 1 تا 10 انجام شده است. پایایی پرسشنامههای مذکور در این پژوهش با ضریب 976/0 آلفای کرونباخ محاسبه گردید. یافتهها نشان میدهد در مرحله برنامهریزی ممیزی اطلاعات مدل هنزل، «درک شفافی از ماموریت سازمان توسط کارکنان شرکت» در گام اول، «تخصیص منابع فنی اعم ازسخت افزار، اسکنرها،چاپگرهاو...» در گام دوم، «ارائه پیشنهادات در اجرای نتایج » در گام سوم، «توسعه یک راهبرد ارتباطی با استفاده از بازخورد ذینفعان و مشارکت گنندگان» در گام چهارم و«جلب حمایت مدیریت با پشتیبانی از طرح فرایند» درگام پنجم)؛ مرحله گردآوری داده، «ایجاد بانک منابع اطلاعاتی برای گردآوری دادهها» ؛ مرحله تحلیل داده ها،« برنامهای برای ترسیم جریان اطلاعات»؛ مرحله ارزیابی دادهها، «برنامهای در ارزیابی دادهها برای بیان مشکلات و شناسایی فرصتها»؛ مرحله ارائه پیشنهادات «اعلام نتایج و ارائه پیشنهادات همراه با بازخورد فردی ذینفعان و شرکتکنندگان» ؛ مرحله اجرای پیشنهادات، «تشریح اهداف برای توسعه یک برنامه اجرایی»؛ مرحله ممیزی اطلاعات به عنوان فرایند مستمر، «برنامهریزی برای انطباق ممیزی فرایند کاری به صورت مستمر»، در ممیزی اطلاعات اداره مرکزی اسناد فنی و سیستمی ایران خودرو از نظر کارکنان دارای اهمیت است و در فرآیند ممیزی اطلاعات در مرکز اثر گذاری بیشتری دارند. ممیزی اطلاعات فرایندهای کاری و جریان اطلاعات در اداره مرکزی اسناد فنی و سیستمی شرکت ایرانخودرو بر اساس مراحل هفت گانه مدل هنزل در حد مطلوب نیست.
مقاله پژوهشی
آزاده نامداری؛ عبدالحسین فرج پهلو؛ منصور کوهی رستمی
چکیده
هدف مقاله، بررسی وضعیت مدیریت اطلاعات شخصی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز از سه جنبه دانش، مهارت و هفت فعالیت مدیریت اطلاعات شخصی (شامل یافتن و دوبارهیابی، ذخیرهسازی، سازماندهی، نگهداشت، امنیت و مدیریت جریان اطلاعات، ارزشیابی و ارزشگذاری، تدبیر و مفهومسازی بر اساس مدل جونز بود. این پژوهش به روش پیمایشی، توصیفی–تحلیلی ...
بیشتر
هدف مقاله، بررسی وضعیت مدیریت اطلاعات شخصی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز از سه جنبه دانش، مهارت و هفت فعالیت مدیریت اطلاعات شخصی (شامل یافتن و دوبارهیابی، ذخیرهسازی، سازماندهی، نگهداشت، امنیت و مدیریت جریان اطلاعات، ارزشیابی و ارزشگذاری، تدبیر و مفهومسازی بر اساس مدل جونز بود. این پژوهش به روش پیمایشی، توصیفی–تحلیلی انجام گرفته و از پرسشنامه تصحیح شده «مجاور» (1392) استفاده شد. با تعیین تعداد کل دانشجویان ( 1300 نفر) و با استفاده از جدول کرجسی– مورگان، تعداد تقریبی نمونه 297 نفر تعیین گردید. از میان 297 پرسش نامه توزیع شده، 297 پرسش نامه برگردانده (نرخ پاسخ 100درصد) و کار تحلیل دادهها از آمار توصیفی (فراوانی، درصد فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد) و برای تعیین معناداری رابطه از آمار استنباطی (آزمون همبستگی اسپیرمن و پیرسون، رگرسیون خطی) استفاده شد. یافتههای توصیفی منتج از پژوهش نشان داد میانگینهای دانش، مهارت و مجموع هفت فعالیت دانشجویان به ترتیب برابر با 22/1، 05/2 ، 50/2 و در سطح نامطلوب و نسبتاً نامطلوب است. در این پژوهش به نقش سه متغیر مقطع تحصیلی، سن، دانشکدهی محل تحصیل در مدیریت اطلاعات شخصی دانشجویان پرداخته و مشخص شد که از میان این عوامل«مدیریت اطلاعات شخصی» در بین دانشکدههای مختلف و مقطع تحصیلی با توجه به سطح معناداری 05/0رابطهی معناداری وجود دارد و میان دانشجویان با بازههای سنی مختلف رابطهی معناداری نیز وجود دارد. وضعیت مدیریت اطلاعات شخصی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در سطح نسبتاً نامطلوب قرار دارد که بایستی دورهها و کارگاههایی در جهت آگاهی بهتر نسبت به ابزارهای مدیریت اطلاعات شخصی و ارتقا مهارتهای دانشجویان برگزار شود.
مقاله پژوهشی
امین زارع؛ سارا بهرامی نیا؛ ثریا زنگنه
چکیده
هدف این پژوهش، تحلیل رفتار استنادی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی در پایاننامهها از سال1393 تا 1398 بود. پژوهش حاضر از نوع پژوهشهای تحلیل استنادی و مقطعی و براساس شیوه گردآوری دادهها از نوع کتابخانهای است. جامعه پژوهش کلیۀ پایاننامههای دفاع شده دانشجویان دانشگاه رازی در سالهای 1393 تا 1398 که جمعاً 3854 پایاننامه ...
بیشتر
هدف این پژوهش، تحلیل رفتار استنادی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی در پایاننامهها از سال1393 تا 1398 بود. پژوهش حاضر از نوع پژوهشهای تحلیل استنادی و مقطعی و براساس شیوه گردآوری دادهها از نوع کتابخانهای است. جامعه پژوهش کلیۀ پایاننامههای دفاع شده دانشجویان دانشگاه رازی در سالهای 1393 تا 1398 که جمعاً 3854 پایاننامه بود. حجم نمونه براساس فرمول نمونهگیری کوکران 349 پایاننامه محاسبه شد. برای جمعآوری دادهها از روش طبقهای- تصادفی استفاده شد و دادهها با کمک نرمافزار اکسل و اس. پی. اس. اس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. هر پایان نامه در دانشگاه رازی به طور متوسط دارای 58/93 منبع کتابشناختی (استناد) بود. بیشترین استناد مربوط به مقالات با میانگین 92/67 و کمترین استناد مربوط به وب سایتها با میانگین77/1 است. در بین مقالات بیشترین استناد به مقالات انگلیسی با میانگین 56/55 و کمترین استناد به مقالات عربی بود. همچنین بین دانشکده و استناد به مقالات علمی رابطه معناداری وجود داشت. نتیجهگیری: استفاده از منابع جدید و غنی در پایان نامههای رشتههای مختلف امری ضروری به نظر میرسد و از آنجا که منابع انگلیسی در این زمینهها غنیتر هستند، استفاده از این منابع در پژوهشهای دانشگاهی نیز افزایش یافته است. لذا توجه به رشتههای مختلف دانشگاهی بر اساس نیاز اطلاعاتی آنان در زمان مجموعهسازی منابع کتابخانهای و هم چنین اشتراک گرفتن از پایگاههای اطلاعاتی معتبر برای دسترسی سریع و آسان به منابع انگلیسی امری ضروری و حائز اهمیت است.