مقاله پژوهشی
وب معنایی و هستان‌نگاری (آنتولوژی)
زینب صباغی بیدگلی؛ عاطفه شریف؛ فاطمه زندیان
چکیده
ظهور وب معنایی در جهت تحقق بازیابی معنایی اطلاعات است و در حال حاضر در دادههای پیوندی تجلی یافته‌است. کتابخانهها در تولید و مدیریت دادههای مستند و معتبر فراوانی نقش دارند و می‌توانند نقشی مؤثر در نظام‌های اطلاعاتی پیش‌رو ایفا کنند و می‌توانند با اجرایی کردن دادههای پیوندی گامی در این مسیر بردارند. هدف از انجام این پژوهش ...
بیشتر
ظهور وب معنایی در جهت تحقق بازیابی معنایی اطلاعات است و در حال حاضر در دادههای پیوندی تجلی یافته‌است. کتابخانهها در تولید و مدیریت دادههای مستند و معتبر فراوانی نقش دارند و می‌توانند نقشی مؤثر در نظام‌های اطلاعاتی پیش‌رو ایفا کنند و می‌توانند با اجرایی کردن دادههای پیوندی گامی در این مسیر بردارند. هدف از انجام این پژوهش ارائه چارچوبی برای انتشار و تبدیل سرعنوان‌های موضوعی فارسی مورداستفاده کتابخانه ملی ایران به‌صورت دادههای پیوندی و ایجاد پیوند با مجموعه داده‌ای مشابه است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی است؛ با استفاده از روش کتابخانه‌ای به طراحی چارچوبی برای انتشار سرعنوان‌های موضوعی پرداخته و برای اطمینان از امکان انتشار دادهها، روش موردنظر مورد پیاده‌سازی قرار گرفته‌است. بدین ترتیب ابتدا دادههای موضوعی فارسی مورد پاک‌سازی و ویرایش قرار گرفتند، سپس با نرمافزار اپن‌ریفاین به آر.دی.اف تبدیل شدند و با سرعنوان‌های موضوعی کتابخانه کنگره پیوند دریافت کردند. دادههای موردمطالعه پس از نگاشت به اسکاس به یک فایل آر.دی.اف در قالب ترتل تبدیل شدند. فایل تبدیل‌شده ابتدا وارد مخزن آر.دی.اف جینا فوسکی شد و سپس در رابط کاربری اسکاسموس در محیط وب نمایش داده شد. به‌طورکلی این چارچوب می‌تواند در فرایند انتشار دادههای مستند کتابخانه ملی در قالب دادههای پیوندی مورداستفاده قرار گیرد. در این چارچوب امکان برقراری پیوند با مجموعه دادههای مشابه نیز در نظر گرفته شدهاست و پیاده‌سازی نمونهای از دادهها با موفقیت انجام پذیرفت.
مقاله پژوهشی
ارزیابی نظام‌های بازیابی اطلاعات و دانش
مریم کرمی؛ گلنسا گلینی مقدم؛ فرهاد هادی نژاد
چکیده
پژوهش حاضر، با هدف ارزیابی و رتبه‌بندی مجلات علمی روان‌شناسی با استفاده از مدل تحلیل پوششی دادهها (DEA) انجام‌شده است. پژوهش حاضر رویکردی کمّی دارد و از نوع پژوهش‌های کاربردی است. روش پژوهش، علم‌سنجی و کتاب‌سنجی با استفاده از فنون تحقیق در عملیات است. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها، مدل اندرسون-پیترسون، ...
بیشتر
پژوهش حاضر، با هدف ارزیابی و رتبه‌بندی مجلات علمی روان‌شناسی با استفاده از مدل تحلیل پوششی دادهها (DEA) انجام‌شده است. پژوهش حاضر رویکردی کمّی دارد و از نوع پژوهش‌های کاربردی است. روش پژوهش، علم‌سنجی و کتاب‌سنجی با استفاده از فنون تحقیق در عملیات است. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل پوششی دادهها، مدل اندرسون-پیترسون، CRS و VRS خروجی محور، مجلات علمی روان‌شناسی 2018 در JCR بررسی شد. بر اساس یافته‌ها، با کمک شاخصهای JCR و با استفاده از مدل اندرسون-پیترسون CRS و VRS می‌توان به رتبههای دقیقتری از مجلات رسید. مقایسه مجلات علمی در دو مدل نشاندهندة تفاوت در رتبه‌بندی مدلهایCRS و VRS است. مجله علمی Psychological Science in the Public Interest هم در مدل CRS و هم در مدل VRS رتبة اول را به خود اختصاص داده است. مجلات علمی روان‌شناسی با استفاده از مدل اندرسون-پیترسون CRS و VRS ارزیابی و رتبه‌بندی شدند. همچنین شاخصهای ارزیابی مجلات علمی در پایگاه کلاریویت آنالیتیکس بررسی و سه مجله برتر در 11 رشتة روان‌شناسی و 30 مجله برتر این رشته شناسایی و معرفی شدند. 30 مجله برتر و تفاوت آن‌ها در دو مدل CRS و VRS مورد مقایسه و تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت.
مقاله پژوهشی
زویا آبام؛ محدثه افضلی
چکیده
این پژوهش با هدف شناسایی وضعیت خدمات دادههای پژوهشی در کتابخانههای مرکزی دانشگاه‌های دولتی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (عتف) و تعیین وضعیت و شناسایی اهمیت و ملزومات آن انجام شد. پژوهش از نظر هدف کاربردی است که به روش توصیفی-پیمایشی انجام شد. جهت گردآوری دادهها از پرسشنامه محقق‌ساخته با 49 گویه استفاده شد. نمونه پژوهش ...
بیشتر
این پژوهش با هدف شناسایی وضعیت خدمات دادههای پژوهشی در کتابخانههای مرکزی دانشگاه‌های دولتی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (عتف) و تعیین وضعیت و شناسایی اهمیت و ملزومات آن انجام شد. پژوهش از نظر هدف کاربردی است که به روش توصیفی-پیمایشی انجام شد. جهت گردآوری دادهها از پرسشنامه محقق‌ساخته با 49 گویه استفاده شد. نمونه پژوهش را 72 نفر از مدیران کتابخانههای مرکزی دانشگاه‌های دولتی وابسته به وزارت عتف تشکیل دادند. طبق یافته‌ها نگرش مدیران کتابخانهها نسبت به اهمیت انجام این خدمات توسط کتابخانه مثبت است و همه ملزومات ذکرشده، اهمیت دارند. وجود زیرساخت‌های فناوری مناسب، با میانگین 85/8؛ تهیه و توسعه نرمافزار مخزن سازمانی برای مدیریت دادههای پژوهشی، با میانگین 85/8؛ وجود برنامه‌ای مدون برای انجام این خدمات، با میانگین 76/8؛ توسعه دانش و مهارت کتابداران در زمینة خدمات دادههای پژوهشی، با میانگین 42/8 و تمایل کتابداران به توسعه دانش خود مهم‌ترین ملزومات انجام خدمات دادههای پژوهشی، با میانگین 33/8 هستند. تعداد زیادی از کتابخانهها قصد انجام خدمات دادههای پژوهشی بین یک تا سه سال آینده و یا بیش از سه سال آینده را دارند، تعدادی از آن‌ها هیچ برنامه‌ای برای انجام این خدمات ندارند، تعداد اندکی این خدمات را تا حدودی انجام می‌دهند. شمار خیلی کمی این خدمات را به‌طور کامل انجام می‌دهند. از دید مدیران کتابخانهها میانگین میزان مهارت کتابداران کتابخانههای موردمطالعه در حد متوسط است. با توجه به اهمیت انجام خدمات دادههای پژوهشی توسط کتابخانههای دانشگاهی، تمهید کردن ملزومات انجام این خدمات می‌تواند در بهبود وضعیت انجام این خدمات در کتابخانههای دانشگاهی مؤثر واقع شود.
مقاله پژوهشی
مدیریت دانش
حسن خودروان؛ علی بیرانوند؛ آرمین رجب زاده؛ مهرنوش دارابی
چکیده
نوع پژوهش بر اساس هدف بنیادی و ازنظر روش گردآوری اطلاعات، توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کارکنان کتابخانههای عمومی استان خوزستان در سال 1399(378 نفر) بودند که با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و با کمک جدول کوکران 191 نفر به‌عنوان نمونه آماری پژوهش انتخاب شدند. جهت گردآوری دادهها از پرسشنامه محمودی و باقری (۱۳۹۲) ...
بیشتر
نوع پژوهش بر اساس هدف بنیادی و ازنظر روش گردآوری اطلاعات، توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه کارکنان کتابخانههای عمومی استان خوزستان در سال 1399(378 نفر) بودند که با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و با کمک جدول کوکران 191 نفر به‌عنوان نمونه آماری پژوهش انتخاب شدند. جهت گردآوری دادهها از پرسشنامه محمودی و باقری (۱۳۹۲) در بعد مدیریت دانش شخصی و پرسشنامه هرسی و گلداسمیت (۱۹۸۰) در بعد بهره‌وری نیروی انسانی استفاده شدهاست. در این پژوهش از آزمون t تک نمونهای برای تعیین معنی‌داری اختلاف بین متغیرها، آزمون همبستگی پیرسون برای بررسی وجود یا عدم وجود رابطه بین دو متغیر و آزمون t مستقل دو نمونهای و آزمون واریانس در نرمافزار اس‌پی‌اساس 24 استفاده شدهاست. نتایج حاصل از یافتههای پژوهش نشان داد که کارکنان کتابخانههای عمومی با کسب نمره 18/3 در سطح مطلوب در مدیریت دانش شخصی قرار دارند. بین مهارتهای مدیریت دانش شخصی، در مهارت توانایی از متوسط بالاتری برخوردار بوده و این نشان داد که از اعتمادبه‌نفس لازم جهت فراگیری سایر ابعاد مدیریت دانش لازم برخوردارند. برخلاف انتظار، افزایش تجربه و دانش ناشی از بالا رفتن مدرک تحصیلی و سابقه خدمت بر مهارت مدیریت دانش شخصی کارکنان مؤثر واقع نشد و تنها متغیر شخصی سن با مهارتهای مدیریت دانش شخصی ارتباط دارد. متغیر سن به لحاظ برخورداری از تجربه و اعتمادبه‌نفس بالاتر در این سطح از میانگین نسبت به سایر متغیرها قرار گرفته‌است. مدیریت دانش شخصی نقش بسزایی در موفقیت مدیریت دانش سازمانی دارد. کتابداران کتابخانههای عمومی نیز مانند کارکنان سایر سازمانها نیازمند برخورداری از مهارتهای مدیریت دانش شخصی هستند تا بتوانند عملکرد شخصی و سازمانی را بهبود بخشیده و درنهایت بهره‌وری سازمان خود را افزایش دهند. مدیریت دانش شخصی نقش مهمی در فرایند مدیریت دانش برای فرد و سازمان ایفا میکند. مدیریت دانش شخصی به بحث خود کارآمدی و ارزشمندتر ساختن افراد برای سازمان و درنتیجه ایجاد ارزش بیشتر برای تک‌تک کارکنان می‌پردازد. بر این اساس پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین مدیریت دانش شخصی کتابداران کتابخانههای عمومی با بهره‌وری نیروی انسانی در این کتابخانهها پرداخته‌است.
مقاله پژوهشی
فائقه محمدی؛ رحیم پوری
چکیده
پژوهش کیفی حاضر، ﺑﺮرﺳﻲ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در ﺧﻼﻗﻴﺖ و ﻧﻮآوری در کتابخانههای دانشگاهی از دﻳﺪﮔﺎه ﻛﺘﺎﺑﺪاران داﻧﺸﮕاه تبریز هست. جامعه آماری این پژوهش، شامل کلیه کتابداران شاغل در کتابخانه مرکزی و کتابخانههای وابسته به دانشگاه تبریز هستند که نمونه موردپژوهش، از بین این افراد، به روش هدفمند از نوع گلوله برفی به‌دست‌آمده و ...
بیشتر
پژوهش کیفی حاضر، ﺑﺮرﺳﻲ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در ﺧﻼﻗﻴﺖ و ﻧﻮآوری در کتابخانههای دانشگاهی از دﻳﺪﮔﺎه ﻛﺘﺎﺑﺪاران داﻧﺸﮕاه تبریز هست. جامعه آماری این پژوهش، شامل کلیه کتابداران شاغل در کتابخانه مرکزی و کتابخانههای وابسته به دانشگاه تبریز هستند که نمونه موردپژوهش، از بین این افراد، به روش هدفمند از نوع گلوله برفی به‌دست‌آمده و شامل 14 کتابدار است. ابزار گردآوری دادههای این پژوهش، مصاحبه نیمه‌ساختاریافته است. جهت تجزیه‌وتحلیل دادهها از شیوه کدگذاری گلاسر و استراوس استفاده شدهاست. بر اساس یافته‌ها، عوامل کلیدی مؤثر در ایجاد خلاقیت و نوآوری در کتابخانههای دانشگاهی از دیدگاه کتابداران دانشگاه تبریز به سه دسته عوامل فردی، عوامل سازمانی و ویژگی‌های ایده تقسیم می‌شود. عوامل فردی شامل مواردی از قبیل داشتن روحیه نوآوری و خلاقیت، داشتن انگیزه ارائه ایده خلاق، داشتن تحصیلات مرتبط با شغل توسط کارکنان و مدیران، داشتن روحیه ریسک‌پذیری است. عوامل سازمانی دربرگیرنده دو عامل پشتیبانی از ایده‌های کتابداران و تخصیص بودجه است. همچنین عامل ویژگی‌های ایده شامل عواملی چون مقرون‌به‌صرفه بودن، هماهنگی با اهداف کتابخانه، قابلیت دیده شدن توسط سایر افراد و سازمانها، قابلیت اجرایی ایده در محیط کتابخانه است. از نتایج این پژوهش، چنین برمی‌آید که استقبال مدیران کتابخانهها از ایده‌های کتابداران، باعث ایجاد انگیزه در کتابداران خلاق می‌گردد، لذا پیشنهاد می‌شود جهت پویایی هرچه بیشتر کتابخانهها، مدیران کتابخانه از ایده‌های خلاقانه کارکنانشان استقبال نموده و سعی در اجرایی کردن آن‌ها نمایند. همچنین ازآنجاکه عملی کردن ایده‌ها نیازمند حمایت مالی سازمان مادر است، لذا لازم است مدیران کتابخانه جهت تخصیص بودجه کافی به کتابخانهها در راستای اجرایی نمودن ایده‌ها با رایزنی با مدیران مافوق و توجیه نمودن آنان بتوانند بودجه کافی برای کتابخانه دریافت کنند تا بتوانند با عملی ساختن ایده‌های خلاقانه، بهره‌وری از کتابخانه را بالا ببرند.
مقاله پژوهشی
مریم سلیمی؛ منصور ترکیان تبار
چکیده
این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین اعتمادبه‌نفس با سواد رسانه‌ای در استفاده از شبکه اجتماعی دانش آموزان (شاد) از دیدگاه معلمان زن مقطع ابتدایی شهر دورود به انجام رسیده است. روش پژوهش توصیفی- پیمایشی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل 398 نفر از معلمان زن مقطع ابتدایی شهر دورود است که حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی - مورگان 196 نفر تعیین ...
بیشتر
این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین اعتمادبه‌نفس با سواد رسانه‌ای در استفاده از شبکه اجتماعی دانش آموزان (شاد) از دیدگاه معلمان زن مقطع ابتدایی شهر دورود به انجام رسیده است. روش پژوهش توصیفی- پیمایشی از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل 398 نفر از معلمان زن مقطع ابتدایی شهر دورود است که حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی - مورگان 196 نفر تعیین و به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. برای گردآوری دادههای موردنیاز پژوهش از پرسشنامه استاندارد اعتمادبه‌نفس کوپر اسمیت (1967) با ضریب پایایی 88/0 و برای سنجش میزان سواد رسانه‌ای معلمان در استفاده از شبکه اجتماعی شاد از پرسشنامه محقق ساخته با ضریب پایایی 81/0 استفاده شدهاست. دادههای گردآوری‌شده با استفاده از نرمافزار آماری SPSS24 تجزیه‌وتحلیل شدند. برای تعیین نرمال بودن توزیع دادهها از آزمون کلموگروف- اسمیرنف استفاده شد که نتیجه این آزمون نشان از توزیع نرمال دادههای گردآوری‌شده داشت و به همین جهت نیز آزمون پیرسون برای بررسی فرضیه‌های پژوهش مورداستفاده قرار گرفت. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که از دیدگاه معلمان زن شهر دورود بین اعتمادبه‌نفس و هریک از ابعاد آن (اعتمادبه‌نفس عمومی، اعتمادبه‌نفس شغلی، اعتمادبه‌نفس اجتماعی و اعتمادبه‌نفس خانوادگی) با سواد رسانه‌ای در استفاده از شبکه اجتماعی دانش‌آموزان رابطه مثبت و معنی‌دار دارند. بر اساس یافتههای این پژوهش و پژوهش‌های مشابه می‌توان گفت داشتن اعتمادبه‌نفس و تقویت و ارتقاء سطح سواد رسانه‌ای می‌تواند باعث افزایش توانایی گروه‌های مختلف جامعه در استفاده از انواع فناوری‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطی شود و این مهم در حوزه آموزش‌وپرورش بر توانمندی معلمان در بهره‌گیری و استفاده بهینه از شبکه اجتماعی دانش‌آموزان (شاد) بسیار مؤثر خواهد بود.
مقاله مروری
شبکه‌های معنایی
عبدالحمید قوچانی غروی؛ محسن ایمانی نائینی؛ علیرضا محمودنیا؛ حمیدرضا رضازاده بهادران
چکیده
هدف این پژوهش واکاوی انسان‌شناسی استاد مطهری و ترسیم شبکه معنایی الزامات تربیتی آن است. روش به‌کاررفته در این پژوهش توصیفی-تحلیلی و استنباطی است که از طریق مراجعه مستقیم به آثار و اسناد دست‌اول به انجام رسیده است. این پژوهش نشان می‌دهد شهید مطهری در آثار خود ابتدا با بیان تمایزهای موجود میان انسان و سایر حیوانات، نتیجه می‌گیرد ...
بیشتر
هدف این پژوهش واکاوی انسان‌شناسی استاد مطهری و ترسیم شبکه معنایی الزامات تربیتی آن است. روش به‌کاررفته در این پژوهش توصیفی-تحلیلی و استنباطی است که از طریق مراجعه مستقیم به آثار و اسناد دست‌اول به انجام رسیده است. این پژوهش نشان می‌دهد شهید مطهری در آثار خود ابتدا با بیان تمایزهای موجود میان انسان و سایر حیوانات، نتیجه می‌گیرد که امتیاز انسان بر حیوان در گرایشهای ویژه انسانی است که در سرشت و طبیعت انسان نهاده شده است. سپس در مرحله بعد با تمایز نهادن میان افراد نیک و بد تاریخ و نشان دادن علت امتیاز گروه اول بر گروه دوم، ملاک انسانیت انسان را ارزشهای انسانی معرفی میکند و درنهایت استدلال میکند که ارزشهای انسانی همان گرایشهای ویژه انسانی است که ریشه در سرشت و فطرت انسانی او دارد. این ارزشها که به‌صورت بالقوه در نوع انسان هست همان استعدادهای ویژه انسان است که شهید مطهری آن‌ها را فطریات انسان مینامد. شهید مطهری اعتقاد دارد در تربیت، شناخت انسان، استعدادهای انسان، شناخت دقایق ذهن و عواطف و مشاعر انسان و حتی ریشه ماوراءالطبیعه وجود انسان لازم و ضروری است.
