مقاله پژوهشی
مدیریت دانش
محمد علی سیاه سرانی کجوری؛ محمودرضا چراغعلی
چکیده
در عصر اطلاعات، دانش مهمترین و با ارزشترین سرمایه هر سازمانی به شمار میرود. این پژوهش، بر اساس هدف از نوع پژوهشهای کاربردی است که با استفاده از روش پیمایشی و رویکرد تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری مدیران، اعضاء هیئت علمی و یاوران علمی دانشگاه گلستان در سال 1403 بودند که با توجه به محدود بودن جامعه پژوهش از جدول مورگان استفاده ...
بیشتر
در عصر اطلاعات، دانش مهمترین و با ارزشترین سرمایه هر سازمانی به شمار میرود. این پژوهش، بر اساس هدف از نوع پژوهشهای کاربردی است که با استفاده از روش پیمایشی و رویکرد تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری مدیران، اعضاء هیئت علمی و یاوران علمی دانشگاه گلستان در سال 1403 بودند که با توجه به محدود بودن جامعه پژوهش از جدول مورگان استفاده شد که حجم نمونه مورد نیاز برای تحقیق حاضر با توجه به جامعه آماری 365 نفری، 187 به دست آمد که بر همین مبنا تعداد 190 پرسشنامه و با استفاده از روش نمونهگیری طبقهای نسبی گردآوری شد. به منظور سنجش پایایی ابزار پژوهش از آلفای کرونباخ و به منظور بررسی روایی پرسشنامه نیز از تحلیل عاملی تأییدی مرتبه اول و دوم استفاده شد. یافتهها نشان داد در موانع نگهداشت و توسعه دانش منابع انسانی، سه عامل فرهنگ سازمانی، ساختار سازمانی و مدیریت وضعیت پایینتر از حد متوسط و دو عامل فناوری اطلاعات و منابع انسانی با اختلاف ناچیزی بالاتر از حد متوسط قرار دارند، همچنین به کارگیری شبکههای عصبی مصنوعی به منظور پیشبینی میزان نگهداشت و توسعه دانش منابع انسانی نشان داد مدل پژوهش حاضر با تعداد سه نورون در لایه پنهان، به بالاترین میزان دقت پیشبینی یعنی 893/0 خواهد رسید و ابعاد پاداش، پشتیبانی و تسهیم دانش به ترتیب بالاترین نقش را در میزان قدرت پیشبینی کنندگی مدل دارند. نتایج نشان داد شاخصهای زیرساختی مدیریت دانش در دانشگاه گلستان به ویژه در سه عامل فرهنگ سازمانی، ساختار سازمانی و مدیریت نیازمند توجه و اقدام فوری است.
مقاله پژوهشی
بازیابی نظامهای هوشمند
معصومه السادات ابطحی؛ پروانه فتحعلی بیگی
چکیده
هدف پژوهش حاضر تعیین و رتبه بندی عوامل موثر بر اجرای طرح شهر الکترونیک با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی است. روش پژوهش بر حسب ماهیت آن توصیفی و با توجه به هدف، کاربردی و شیوه ی انجام آن پیمایشی و مبنای نوع داده ها، کمی است. در این پژوهش جامعه آماری شامل 21 نفر از خبرگان می باشد،. در جامعه آماری به دلیل محدود بودن جامعه آماری (21 نفر)، ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر تعیین و رتبه بندی عوامل موثر بر اجرای طرح شهر الکترونیک با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی است. روش پژوهش بر حسب ماهیت آن توصیفی و با توجه به هدف، کاربردی و شیوه ی انجام آن پیمایشی و مبنای نوع داده ها، کمی است. در این پژوهش جامعه آماری شامل 21 نفر از خبرگان می باشد،. در جامعه آماری به دلیل محدود بودن جامعه آماری (21 نفر)، حجم نمونه با جامعه آماری یکسان در نظر گرفته میشود (نمونهگیری هدفمند در این پژوهش از دو شیوه روش کتابخانهای و پرسشنامه جهت جمعآوری دادهها استفاده گردیده است.در پژوهش حاضر برای سنجش روایی پرسشنامههای تحقیق از نظر خبرگان استفاده گردید. بر این اساس، پرسشنامهها به چند نفر از صاحب نظران و اساتید مدیریت داده شده و از آنها در مورد سوالات نظرخواهی گردید، نهایتاً روائی پرسشنامهها تایید گردید. برای تعیین پایایی پرسشنامه (مقایسات زوجی)، به ازای هر ماتریس مقایسه زوجی یک بار محاسبه نرخ ناسازگاری انجام پذیرفته است و به طور میانگین نرخ ناسازگاری کل 06/0 بوده که با مقیاس 1/0 قابل قبول و ماتریسها پایا محسوب میشوند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Choice Expert و تحلیل سلسه مراتبی (َAHP)بود. مطابق دیدگاه خبرگان، عوامل سازمانی دارای بیشترین اهمیت (وزن 29/0) و عوامل سیاسی دارای کمترین اهمیت (وزن 19/0) میباشد.
مقاله پژوهشی
مدیریت اطلاعات و دانش
زهره شرعی؛ مرضیه دهقانی زاده؛ محمد حسن زاده اودرجی
چکیده
هدف پژوهش حاضر کاوش انگیزه برای مشارکت در به اشتراکگذاری دانش درونسازمانی بود که بر اساس پارادایم تفسیری و با رویکرد کاربردی توسعهای بهصورت کیفی انجام شد و برای جمعآوری دادهها از مصاحبههای نیمه ساختار یافته استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش، اعضا هیئتعلمی دانشگاه پیامنور بودند که 16 نفر بهصورت هدفمند بر اساس معیارهایی ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر کاوش انگیزه برای مشارکت در به اشتراکگذاری دانش درونسازمانی بود که بر اساس پارادایم تفسیری و با رویکرد کاربردی توسعهای بهصورت کیفی انجام شد و برای جمعآوری دادهها از مصاحبههای نیمه ساختار یافته استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش، اعضا هیئتعلمی دانشگاه پیامنور بودند که 16 نفر بهصورت هدفمند بر اساس معیارهایی انتخاب شدند. روایی و پایایی دادههای بهدستآمده از مصاحبهها با استفاده از معیارهای مقبولیت و قابلیت تایید و باز آزمون بررسی شد. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از روش دادهبنیاد و فرایند کدگذاری در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد. کدگذاریها در هر سه مرحله تشریح و مدل انگیزه به اشتراکگذاری دانش درونسازمانی برای اعضا هیئتعلمی دانشگاه پیامنور بر اساس روش دادهبنیاد ترسیم شد. نتایج پژوهش نشان داد که چهار مقوله همراستایی استراتژیک اشتراک دانش؛ عوامل مدیریتی؛ عوامل فردی؛ و ایجاد محتوا عوامل تأثیرگذار در انگیزهی اشتراکگذاری دانش بوده؛ همچنین، محیط اشتراک؛ جنبههای آموزشی؛ ارزیابی؛ مسائل فنی؛ زیر ساخت؛ و مسائل اطلاعاتی؛ عوامل اصلی زمینهای هستند و دو مقوله عوامل شخصیتی اعضا و بی ثباتی فرهنگ سازمانی بهعنوان مقولههای مداخلهگر شناسایی شدند و راهبردهای این پژوهش شامی چهار عامل تحول؛ رشدگرایی؛ بافت سازمانی؛ و راهبردهای سازمانی میباشد و بخش آخر مدل پژوهش، شامل پویایی سازمانی؛ پیامدهای اجتماعی؛ توسعه عوامل ساختاری؛ و ایجاد سازمان یادگیرنده بهعنوان پیامدهای ارتقا انگیزهی اشتراکگذاری دانش در میان اعضای هیئت علمی دانشگاه پیامنور شناسایی شدند.
مقاله پژوهشی
اقتصاد اطلاعات و دانش
احسان پروین؛ محسن نظرزاده زارع
چکیده
هدف پژوهش حاضر شناسایی چالشهای جهتدهی پژوهشهای دانشگاهی به سمت نقشآفرینی در حل مسائل و نیازهای کشور بود. برای دستیابی به این هدف، از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شد. جامعه هدف در پژوهش حاضر شامل 16 خبره دانشگاهی و پژوهشگاهی بودند که با استفاده از روش نمونهگیری هدفمند از نوع معیاری انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها مصاحبه ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر شناسایی چالشهای جهتدهی پژوهشهای دانشگاهی به سمت نقشآفرینی در حل مسائل و نیازهای کشور بود. برای دستیابی به این هدف، از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شد. جامعه هدف در پژوهش حاضر شامل 16 خبره دانشگاهی و پژوهشگاهی بودند که با استفاده از روش نمونهگیری هدفمند از نوع معیاری انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. برای تحلیل دادهها نیز از روش تحلیل محتوای استقرایی استفاده شد. برای بررسی اعتبار یافتههای حاصل از پژوهش از سه روش بازبینی توسط مشارکتکننده، بهمتنیدگی و بازبینی توسط همکار استفاده شد. تجزیهوتحلیل دادهها نشان داد که چالشهای جهتدهی پژوهشهای دانشگاهی به سمت نقشآفرینی در حل مسائل و نیازهای کشور را میتوان در چهار مقوله اصلی و هشت مقوله فرعی شامل چالشهای نهادی (خلأ آییننامه ارتقاء در عدم اختصاص امتیاز ویژه به انجام پژوهشهای کاربردی و مسئله محور، نبود نظام نظارت و اعتبارسنجی مناسب)، چالشهای سازمانی (توزیع نامناسب نسبت اعضای هیئتعلمی به دانشجو، عدم اختصاص بودجه عملیاتی و مسئله محور در دانشگاهها، عدم توجه به مقوله مأموریت گرایی در جذب اساتید و دانشجویان)، چالشهای محیطی (کامل نبودن چرخه علم، فناوری و نوآوری، تقاضای کم از سوی نهادها و سازمانهای برای انجام پژوهشهای کاربردی) و چالشهای فردی (عدم توانایی و تمایل اندک اساتید در حل مسائل و مشکلات جامعه) طبقهبندی کرد.
مقاله پژوهشی
مدیریت اطلاعات و دانش
سیف اله اندایش؛ زهرا کیان راد
چکیده
مقدمه: هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه بین هوش مصنوعی و عملکرد کتابداران پزشکی : نقش میانجی تسهیم دانش میباشد.روشبررسی: روش پژوهش حاضر، توصیفی و از نوع پیمایشی بوده و براساس هدف، کاربردی است. جامعه آماری مدیران، کارکنان اداری، رؤسای کتابخانه های علوم پزشکی تابعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مستقر در شهر تهران بوده و به دلیل ...
بیشتر
مقدمه: هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه بین هوش مصنوعی و عملکرد کتابداران پزشکی : نقش میانجی تسهیم دانش میباشد.روشبررسی: روش پژوهش حاضر، توصیفی و از نوع پیمایشی بوده و براساس هدف، کاربردی است. جامعه آماری مدیران، کارکنان اداری، رؤسای کتابخانه های علوم پزشکی تابعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مستقر در شهر تهران بوده و به دلیل محدود بودن حجم جامعه آماری، همه جامعه با استفاده از روش سرشماری لحاظ گردیده است. که 176 نفر به کار گرفته شد. ابزار گردآوری اطلاعات این پژوهش برای جهت سنجش هوش مصنوعی از پرسشنامه چن و همکاران (۲۰22)که حاوی 22 گویهای که طیف گستردهای از ابعاد هوش مصنوعی را در بر بگیرند، استفاده شد. جهت سنجش عملکرد کارکنان از پرسشنامه استیفن (2005)که حاوی 12 گویه، همچنین جهت سنجش تسهیم دانش از پرسشنامه داماج و همکاران(2016)، که حاوی 12 گویه، استفاده شد. که پایایی آن از طریق آزمون آلفای کرونباخ و روایی آن از طریق روایی همگرا و روایی واگرا مورد تأیید قرار گرفت. تحلیل دادهها با استفاده از شاخصهای آمار توصیفی همچون توزیع فراوانی و آمار استباطی و روش مدلسازی معادلات ساختاری با Smart PLS انجام شد.یافتهها: یافتهها نشان داد هوش مصنوعی بر عملکرد کارکنان تاثیر مثبت و معنی داری دارد و همچنین هوش مصنوعی بر تسهیم دانش تاثیر مثبت دارد. تسهیم دانش بر عملکرد کارکنان تأثیر مثبت و معنی داری دارد.نتیجهگیری: نتایج نشان داد تسهیم دانش به عنوان یک میانجی کامل در رابطه بین هوش مصنوعی و عملکرد کارکنان عمل میکند.
مقاله پژوهشی
زینب مندعلی زاده؛ صدف نقش جواهری
چکیده
هدف مقاله حاضر، تأثیر فراموشی سازمانی هدفمند بر ظرفیت جذب دانش با نقش میانجی سرمایه انسانی در وزارت ورزش و جوانان بود. روش تحقیق، توصیفی تحلیلی از نوع کاربردی بود. جامعه آماری، کلیه کارکنان وزارت ورزش و جوانان (450 نفر) بود که 213 نفر بهعنوان نمونه آماری در نظر گرفته شدند. روش نمونهگیری، تصادفی ساده بود. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامه ...
بیشتر
هدف مقاله حاضر، تأثیر فراموشی سازمانی هدفمند بر ظرفیت جذب دانش با نقش میانجی سرمایه انسانی در وزارت ورزش و جوانان بود. روش تحقیق، توصیفی تحلیلی از نوع کاربردی بود. جامعه آماری، کلیه کارکنان وزارت ورزش و جوانان (450 نفر) بود که 213 نفر بهعنوان نمونه آماری در نظر گرفته شدند. روش نمونهگیری، تصادفی ساده بود. ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامه ظرفیت جذب دانش منبیوا و همکاران (2003) پرسشنامه فراموشی سازمانی هدفمند مشبکی و همکاران (2013) و پرسشنامه سرمایه انسانی پیکه و همکاران (2002) بود. روایی پرسشنامهها مجدداً مورد تأیید متخصصان قرار گرفت و ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامهها بالاتر از 7/0 بود. برای مدلسازی معادلات ساختاری از نرمافزار لیزرل نسخه 8/8 استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که فراموش سازمانی هدفمند بر سرمایه انسانی و نیز ظرفیت جذب دانش تأثیر مثبت و معناداری دارد و سرمایه انسانی بر ظرفیت جذب دانش تأثیر معناداری دارد. علاوه بر این، فراموش سازمانی هدفمند بر ظرفیت جذب دانش با نقش میانجی سرمایه انسانی تأثیر معناداری دارد. جذب دانش، تحت تأثیر رهایی از دانش غیرمفید سازمانی و ایجاد تغییر و تحول بهواسطه افزایش تواناییها و مهارتهای فردی کارکنان صورت میپذیرد. در واقع بهمنظور جذب دانش جدید و بهکارگیری دانش جدید در زمینه ورزش و یا سازمانهای ورزشی، لازم است تغییر و تحولاتی در سازمان صورت گیرد که این مهم با کمک توانمندسازی کارکنان توسط فراموشی سازمانی هدفمند میتواند اتفاق بیافتد.
مقاله پژوهشی
امید علی پور؛ فرامرز سهیلی؛ ثریا ضیایی؛ علی اکبر خاصه
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر تحلیل شبکه هم نویسندگی مقالات فارسی در پایگاه علوم استنادی جهان اسلام است.روششناسی: این پژوهش از نوع کاربردی است که با رویکرد علمسنجی و تحلیل شبکههای اجتماعی انجامگرفته است. دادههای پژوهش را 106 کلیدواژه های منتخب سازماندهیدانش در فیلد عنوان که پس از مشورت با متخصصین موضوعی این حوزه انتخاب گردید؛ به همراه ...
بیشتر
هدف: هدف پژوهش حاضر تحلیل شبکه هم نویسندگی مقالات فارسی در پایگاه علوم استنادی جهان اسلام است.روششناسی: این پژوهش از نوع کاربردی است که با رویکرد علمسنجی و تحلیل شبکههای اجتماعی انجامگرفته است. دادههای پژوهش را 106 کلیدواژه های منتخب سازماندهیدانش در فیلد عنوان که پس از مشورت با متخصصین موضوعی این حوزه انتخاب گردید؛ به همراه مقالههای منتخب منتشرشده در مجلات منتخب علم اطلاعات و دانش شناسی نمایه شده در پایگاه علوم استنادی جهان اسلام در سال های 1378 تا 1398تشکیل میدهند. سپس از بین 1482 نویسنده که در چاپ 1410 مقاله نقش داشتند، تعداد 168 نفر که دست کم 4 مقاله داشتند با استفاده از نرمافزار یوسی آی نت مورد تحلیل قرار گرفتند. پس از آن ماتریس مربعی در ابعاد 168 در 168 تشکیل شد و درنهایت شبکه همنویسندگی بر اساس شاخصهای مرکزیت ترسیم شد. یافتهها: در پژوهش حاضر، متوسط تعداد نویسنده برای هر مقاله 1.05 است. الگوی دو نویسندگی(35.17 درصد) و سه نویسندگی ( 26.80 درصد)، رایج ترین رویکردها در مطالعات سازماندهیدانش به شمار میروند. دکتر رحمت الله فتاحی( 56 مقاله)، دکتر مرتضی کوکبی( 44مقاله) و دکتر یعقوب نوروزی( 39مقاله) به ترتیب دارای بیشترین تعداد مقالات در سازماندهی دانش می باشند. نتیجهگیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر به نظر می رسد پژوهشگران مطرح حوزه سازماندهی دانش، علیرغم پرتولید بودن نتوانسته اند نقش برجسته ای در شکل گیری شبکه هم نویسندگی این حوزه ایفا نمایند.
مقاله پژوهشی
وب معنایی و هستاننگاری (آنتولوژی)
سمیرا اسماعیلی؛ محمدحسن عظیمی
چکیده
هدف از انجام پژوهش حاضر ترسیم و تحلیل ساختار فکری و تکامل دانش در حوزه آر دی اف با روش همواژگانی و خوشهبندی مفاهیم و رویدادهای این عرصه است. این پژوهش از نوع کاربردی است که با رویکرد علمسنجی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل تمام پژوهشهای انجام شده در حوزه RDF در پایگاه وب آو ساینس از سال 1998-2021 است. همچنین ابزار گردآوری دادهها ...
بیشتر
هدف از انجام پژوهش حاضر ترسیم و تحلیل ساختار فکری و تکامل دانش در حوزه آر دی اف با روش همواژگانی و خوشهبندی مفاهیم و رویدادهای این عرصه است. این پژوهش از نوع کاربردی است که با رویکرد علمسنجی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل تمام پژوهشهای انجام شده در حوزه RDF در پایگاه وب آو ساینس از سال 1998-2021 است. همچنین ابزار گردآوری دادهها در این پژوهش یادداشتبرداری و ابزار تجزیه و تحلیل دادهها، تحلیل همواژگانی و تحلیل شبکه رهیافتی با استفاده از نرمافزارهای Vosviewer، Netdrow، Spss و Bibexecl است. یافتههای پژوهش نشان داد که کلیدواژههای RDF، Semantic web، Ontoloty، linked data و SPARQL پر بسامدترین واژهها و کلیدواژههایRDF*semantic Web ، RDF*Academic Ontology و RDF* SPARQLیشترین زوجهای واژگان هستند. همچنین شبکه همواژگانی شامل شش خوشه با نامهای «مقیاسپذیری مدل داده»، «بازنمونRDF موجودیتها و روابط کتابشناختی»، «همترازی هستانشناسی»، «وب معنایی و دادههای پیوندی»، «مدیریت و انتشارداده» و «دادهکاوی» است. خوشههای «مقیاسپذیری مدل داده»، «همترازی هستانشناسی»، «مدیریت و انتشارداده» و «دادهکاوی» هنوز به بلوغ کافی نرسیدهاند و نیازمند تحقیق و پژوهش بیشتری است. همچنین نتایج نشان داد که تولیدات علمی حوزه RDF علیرغم روند صعودی خود، از پراکندگی موضوعی بیشتری برخوردار است و بیشتر به سمت وب معنایی گرایش داشته و تحلیل شبکه همرخدادی واژگان این حوزه نیز پراکندگی موضوعی بیشتری دارد.
مقاله پژوهشی
لاله فروتن راد؛ عصمت مومنی
چکیده
مقدمه: مدیریت دانش به عنوان یکی از دستاوردهای عصر دانش و اطلاعات، با ورود به قلمرو علوم مختلف، جایگاه خود را مستحکم نموده است. امروزه سازمانهای موفق با در اختیار گرفتن ابزارهای لازم با رویکرد مدیریت دانش، فرصتهای مناسبی برای بهینهسازی منابع انسانی و سازمانی خود بوجود میآورند. دانشگاهها و کتابخانهها، از کانونهای اصلی تولید ...
بیشتر
مقدمه: مدیریت دانش به عنوان یکی از دستاوردهای عصر دانش و اطلاعات، با ورود به قلمرو علوم مختلف، جایگاه خود را مستحکم نموده است. امروزه سازمانهای موفق با در اختیار گرفتن ابزارهای لازم با رویکرد مدیریت دانش، فرصتهای مناسبی برای بهینهسازی منابع انسانی و سازمانی خود بوجود میآورند. دانشگاهها و کتابخانهها، از کانونهای اصلی تولید و ذخیره دانش محسوب میشوند، بنابراین هدف از مطالعه حاضر، مروری بر مفهوم مدیریت دانش و چگونگی پیاده سازی آن در سازمانها (محیطهای دانشگاهی و کتابخانهای) است.روش مطالعه: این مطالعه، با مرور منابع و مقالات داخلی و خارجی با موضوع اصلی مدیریت دانش در محیطهای آموزشی و کتابخانهای انجام گردید. همچنین از موتورهای جستجوگر در اینترنت و سایتهای علمی و بانکهای اطلاعاتی نیز استفاده گردید. محدوده زمانی انتخاب مقالات، سالهای 1399-1384 بود.یافتهها: نتایج مطالعاتی که توسط پژوهشگران در ابعاد مختلف مدیریت دانش صورت گرفته است، تأثیر مثبت و معنادار بهکارگیری مؤلفههای مدیریت دانش با متغیرهای مهم در دانشگاهها و کتابخانهها را نشان میدهد. در این تحقیقات، در مواردی نتایج مطلوبتر و در برخی نیز ضعیف گزارش گردیده، ولی بطور کلی همه آنها بر نقش مهم و کلیدی در استفاده از فرایند مدیریت دانش اتفاق نظردارند. نتیجهگیری: دانشگاهها و به خصوص کتابخانههای دانشگاهی به عنوان مراکز اصلی و سازمانهای تولید و ذخیره دانش باید به فرایند مدیریت دانش توجه بیشتری داشته باشند و در این زمینه زیرساختهای لازم برای پیادهسازی آن را فراهم نمایند.