مقاله پژوهشی
ارزیابی نظامهای بازیابی اطلاعات و دانش
محمد رضا فرهاد پور؛ مهسا دوبهری زاده
چکیده
چکیده:هدف: هدف پژوهش مطالعه تأثیر ابعاد سازمانی شامل فرهنگ اطلاعاتی، مالکیت سازمانی اطلاعات و استقلال شغلی؛ ابعاد فردی شامل گرایش به اشتراک اطلاعات و راحتی با کامپیوتر، وبعد اطلاعاتی ویژگیهای اطلاعات مبتنی بر کامپیوتر بر استفاده از سیستم اطلاعاتی بهداشتی بیمارستان امیرالمومنین اهواز است. روششناسی: پژوهش از نظر هدف کاربردی و ...
بیشتر
چکیده:هدف: هدف پژوهش مطالعه تأثیر ابعاد سازمانی شامل فرهنگ اطلاعاتی، مالکیت سازمانی اطلاعات و استقلال شغلی؛ ابعاد فردی شامل گرایش به اشتراک اطلاعات و راحتی با کامپیوتر، وبعد اطلاعاتی ویژگیهای اطلاعات مبتنی بر کامپیوتر بر استفاده از سیستم اطلاعاتی بهداشتی بیمارستان امیرالمومنین اهواز است. روششناسی: پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت توصیفی- علّی است. جامعه پژوهش کلیه کاربران سیستمهای اطلاعاتی بیمارستان به تعداد 250 نفر بودند که 151 نفر به صورت تصادفی ساده انتخاب گردیدند. دادههای از طریق پرسشنامه محققساخته مبتنی بر ابزار پژوهشهای پیشین گردآوری شد. روایی ابزار به صورت محتوایی و سپس تحلیل عامل تاییدی و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ (85/0=α) تایید شد. دادهها با نرمافزارهای اس. پی. اس. اس و ایموس تجزیه و تحلیل شد.یافتهها: یافتهها نشان داد که فرهنگ اطلاعاتی (20/0=β و 440/2=t-value)، مالکیت سازمانی اطلاعات (18/0=β و 165/2 =t-value)، گرایش به اشتراک اطلاعات (22/0=β و 708/2 =t-value)، استقلال شغلی(17/0=β و 119/2 =t-value)، راحتی با کامپیوتر(24/0=β و 929/2=t-value) و ویژگیهای اطلاعات مبتنی بر کامپیوتر(17/0 =β و 055/2=t-value) بر استفاده از سیستم اطلاعاتی بیمارستان امیرالمومنین اهواز تاثیر دارد.نتیجهگیری: نتیجه این که استفاده از سیستمهای اطلاعاتی بیمارستانی یک مساله پیچیده چندبعدی است و ویژگیهای مختلف فردی، فرهنگی، سازمانی و فناورانه در آن تاثیر دارند.
مقاله پژوهشی
مدیریت دانش
امیرعباس محبیان؛ منصور اسماعیل پور؛ بهروز بیات؛ مهرداد محمدزاده علمداری؛ علیرضا اسفندیاری مقدم
چکیده
دانش تولید شده در سازمانها در حال افزایش است و آنها را وادار به استفاده از استراتژیهای جدید برای ذخیرهسازی دانش میکند. بلاکچین یک فناوری غیرمتمرکز جدید است که به طور بالقوه می-تواند مدیریت دانش را بهبود بخشد. با عنایت به اینکه جهاددانشگاهی با قریب به 7200 نفر پرسنل هیئتعلمی و غیر هیئتعلمی یک سازمان دانشیست و باتوجه به ...
بیشتر
دانش تولید شده در سازمانها در حال افزایش است و آنها را وادار به استفاده از استراتژیهای جدید برای ذخیرهسازی دانش میکند. بلاکچین یک فناوری غیرمتمرکز جدید است که به طور بالقوه می-تواند مدیریت دانش را بهبود بخشد. با عنایت به اینکه جهاددانشگاهی با قریب به 7200 نفر پرسنل هیئتعلمی و غیر هیئتعلمی یک سازمان دانشیست و باتوجه به ماهیت آن شاید بیش از سازمانهای دیگر حفظ و نگهداری دانش در آن اهمیت داشته باشد به همین منظور طرحی پیشنهادی به مدیران ارشد این نهاد ارائه گردید تا با استفاده از بهروزترین فناوریها این مهم را پیادهسازی نمایند به همین جهت هدف از این پژوهش ارزیابی وضعیت جهاددانشگاهی برای استقرار مدیریت دانش و سپس ارائه طرحی پیشنهادی جهت پیادهسازی آن با استفاده از فناوری بلاکچین است. در مطالعه حاضر، با استفاده از جدول مورگان 367 نفر بهعنوان جامعه نمونه که ترکیبی از مدیران و کارشناسان هیئتعلمی و غیر هیئتعلمی انتخاب و با مدل توصیفی به بررسی وضعیت جهاددانشگاهی در زمینه فرهنگسازمانی، فناوری اطلاعات، ساختار سازمانی و منابع انسانی میپردازد تا الگویی مناسب برای مدیریت دانش ایجاد کند. برای تجزیهوتحلیل دادهها از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شده است. با عنایت به نتایج آزمون t با درجه آزادی 319 و فاصله اطمینان 0/05و میانگین نظری 3/5یافتههای پژوهش حاکی از آن است که وضعیت منابع انسانی مناسب، و وضعیت ساختار و فرهنگسازمانی و فناوری اطلاعات متوسط برای کاربرد مدیریت دانش است. در نهایت بر اساس نتایج پژوهش، طرحی پیشنهادی جهت پیادهسازی مدیریت دانش با استفاده از فناوری بلاکچین ارائه شد.
مقاله پژوهشی
مدیریت دانش
صالح طالبی کلیشمی؛ قدرت الله محمدی؛ محمد رزاقی
چکیده
هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر فرهنگ بیننسلی سازمان بر نوآوری با نقش واسطهای تسهیم دانش در بین کارکنان دانشگاه شیراز بود. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان دانشگاه شیراز به تعداد 700 نفر بود که با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی ساده، 248 نفر انتخاب شدند. ابزارهای این پژوهش شامل پرسشنامه فرهنگ ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر فرهنگ بیننسلی سازمان بر نوآوری با نقش واسطهای تسهیم دانش در بین کارکنان دانشگاه شیراز بود. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان دانشگاه شیراز به تعداد 700 نفر بود که با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی ساده، 248 نفر انتخاب شدند. ابزارهای این پژوهش شامل پرسشنامه فرهنگ بیننسلی کینگ و برانت (2017)، تسهیم دانش ون دن هوف و دی رایدر (2004) و رفتار نوآورانه هولمن و همکاران (2012) بود. روایی محتوایی پرسشنامهها مورد تایید صاحبنظران قرار گرفت و پایایی پرسشنامهها با روش آلفای کرونباخ به ترتیب 91/0، 81/0 و 84/0 برآورد شد. تجزیه و تحلیل دادهها در دو سطح توصیفی و استنباطی مشتمل بر ضریب همبستگی پیرسون و مدل معادلات ساختاری انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که وجود فرهنگ سازنده بیننسلی، تاثیر مثبت و معناداری بر رشد رفتار تسهیم دانش دارد. به علاوه، رفتار تسهیم دانش نیز تاثیر مثبت و معناداری بر رشد نوآوری کارکنان دارد. همچنین، فرهنگ بین نسلی در دانشگاه تاثیر مثبت اما غیرمعنادار بر نوآوری کارکنان دارد. بنابراین، فرهنگ بین-نسلی در دانشگاه به واسطه رفتار تسهیم دانش، میتواند نوآوری کارکنان را تحت تاثیر قرار دهد.
مقاله پژوهشی
مدیریت دانش
رضا کریمی؛ راحیل کریمیان
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر ارائه چارچوب برای شناسایی تحلیل عوامل مؤثر بر موفقیتهای کسبوکارهای دانش بنیان با تمرکز بر فرایندهای مدیریت دانش است.روششناسی: پژوهش حاضر از نظر روش کمّی، و به لحاظ هدف کاربردی است. در پژوهش حاضر از روش دلفی فازی و مارکوس برای تحلیل دادهها، استفاده شد. جامعه پژوهش حاضر متشکل از متخصصان در زمینه مدیریت دانش، ...
بیشتر
هدف: هدف پژوهش حاضر ارائه چارچوب برای شناسایی تحلیل عوامل مؤثر بر موفقیتهای کسبوکارهای دانش بنیان با تمرکز بر فرایندهای مدیریت دانش است.روششناسی: پژوهش حاضر از نظر روش کمّی، و به لحاظ هدف کاربردی است. در پژوهش حاضر از روش دلفی فازی و مارکوس برای تحلیل دادهها، استفاده شد. جامعه پژوهش حاضر متشکل از متخصصان در زمینه مدیریت دانش، اقتصاد و حوزه کسب و کار دانشبنیان است. و 13 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری داده در این مطالعه، مصاحبه و پرسشنامه (پرسشنامه خبرهسنجی و پرسشنامه روش مارکوس) هستند.یافتهها: عوامل از طریق مرور پیشینه و مصاحبه با خبرگان مدیریت دانش، 43عامل شناسایی شد که بعد از غربال دلفی فازی به 27 مؤلفه نهایی رسید. و غربال شاخصهای استخراجی با توزیع پرسشنامههای خبرهسنجی و برای غربال عوامل از روش دلفی فازی استفاده شد. نتیجهگیری: نتایج نشان داد که هدفگذاری و برنامهریزی مشخص، نه تنها مسیر و جهتگیری کسبوکارها را تعیین بلکه به ایجاد تمرکز و انگیزه در تیمها مؤثر است و سیاستگذاری و حکمرانی تعریف ساختارها و فرآیندهای لازم برای مدیریت دانش سبب بهبود ارتباطات داخلی و تعامل با ذینفعان میشود. علاوه بر این، فرهنگ سازمانی مثبت و حمایتی، زمینهساز اشتراک و تبادل دانش است و اعضای تیم در محیطی امن و خلاقانه به فعالیت میپردازند. فرهنگ نوآوری و خلاقیت نیز به تحریک ایدههای جدید و ایجاد فضای مناسب برای آزمون و خطا است و همافزایی بین این عوامل به ایجاد یک اکوسیستم دانشبنیان تبدیل میشود که در آن نوآوری، همکاری و یادگیری مداوم محور فعالیتها است.
مقاله پژوهشی
مدیریت اطلاعات و دانش
علیرضا کوشکی جهرمی؛ شبنم زرجو؛ زهرا غفوری
چکیده
پژوهش حاضر از فلسفه پژوهشی تحصلگرایی تبعیت میکند، از نوع قیاسی و کمی است و از نظر هدف در زمره پژوهشهای کاربردی و توسعه است، استراتژی پژوهش حاضر پیمایشی است که درصدد تبیین روابط و میزان تاثیر متغیرها است، جامعه آماری پژوهش شامل اعضای هیات علمی دانشکده پردیس علوم دانشگاه تهران است که تعداد آنان 151 نفر برآورد شده است که با استفاده ...
بیشتر
پژوهش حاضر از فلسفه پژوهشی تحصلگرایی تبعیت میکند، از نوع قیاسی و کمی است و از نظر هدف در زمره پژوهشهای کاربردی و توسعه است، استراتژی پژوهش حاضر پیمایشی است که درصدد تبیین روابط و میزان تاثیر متغیرها است، جامعه آماری پژوهش شامل اعضای هیات علمی دانشکده پردیس علوم دانشگاه تهران است که تعداد آنان 151 نفر برآورد شده است که با استفاده از نرمافزار سمپل پاور حجم نمونه برابر با 130 نفر تخمین زده شد، تجزیه و تحلیل دادههای به دست آمده با اسـتفاده از روش معـادلات سـاختاری از طریق نرم افزار ایموس انجام شد. دستاورد پژوهش حاضر حاکی از آن بود که طردگرایی سازمانی بر پنهانسازی دانش تأثیرگذار بوده است و 46 درصد واریانس متغیر پنهانسازی دانش توسط متغیر طردگرایی سازمانی تبیین شده است. تفکر ابزاری بر پنهانسازی دانش تأثیرگذار بوده است و 18 درصد واریانس متغیر پنهانسازی دانش توسط متغیر تفکر ابزاری تبیین شده است و در رابطه بین تفکر ابزاری و طردگرایی سازمانی بر پنهانسازی دانش رهبری فداکارانه نقش واسطهای جزئی دارد. با توجه به یافتههای پژوهش میتوان دریافت عارضه پنهان سازی دانش در میان استادان دانشگاه از دو عامل طردگرایی و تفکرابزاری متاثر است و عدم توجه به رشد این دو مولفه میتواند در دراز مدت چرخه بهبود و اشتراک دانش را به خطر اندازد ازینرو توجه به مولفه رهبری فداکارانه و کمک به بهبود آن میتواند در تفکر ابزاری و طردگرایی نقش بااهمیتی ایفا کند.
مقاله پژوهشی
مدیریت اطلاعات و دانش
رحیم شهبازی؛ فاطمه بهشت دوست
چکیده
پژوهش حاضر با هدف مدلیابی معادلات ساختاری رابطه هوشهیجانی، مهارتهای ارتباطی، سواد رسانههای اجتماعی، و تسهیم دانش در بین کتابداران کتابخانههای عمومی استان آذربایجان شرقی انجام گرفته است. این تحقیق بر اساس ماهیت و ویژگی کلی، یک پژوهش کمی؛ بر اساس هدف، کاربردی و بر اساس روش تحقیق و جمعآوری دادهها، توصیفی از نوع همبستگی ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف مدلیابی معادلات ساختاری رابطه هوشهیجانی، مهارتهای ارتباطی، سواد رسانههای اجتماعی، و تسهیم دانش در بین کتابداران کتابخانههای عمومی استان آذربایجان شرقی انجام گرفته است. این تحقیق بر اساس ماهیت و ویژگی کلی، یک پژوهش کمی؛ بر اساس هدف، کاربردی و بر اساس روش تحقیق و جمعآوری دادهها، توصیفی از نوع همبستگی مبتنی بر مدلیابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری پژوهش کتابداران کتابخانههای عمومی استان آذربایجان شرقی در سال 1401 (تعداد 401 نفر) بودند. نمونه آماری تحقیق 310 نفر است که به روش تصادفی ساده انتخاب شده بودند. جهت جمعآوری دادهها پرسشنامه استاندارد هوش هیجانی شات (1998)، مهارتهای ارتباطی زادبود (1401)، رسانههای اجتماعی مجردی (1393)، و تسهیم دانش آجزن (2006) استفاده شد. پایایی پرسشنامهها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ تایید شد. دادههای جمعآوری شده با استفاده از روشهای آمار توصیفی و آمار استنباطی تجزیه و تحلیل گردید. یافتههای پژوهش میانگین هوشهیجانی، مهارتهای ارتباطی، سواد رسانههای اجتماعی و تسهیم دانش کتابداران کتابخانههای عمومی استان آذربایجان شرقی را به ترتیب 09/3، 21/3، 16/3، و 24/3 نشان دادند. همچنین نتایج آزمون مدلیابی معادلات ساختاری حاکی از برازش مدل مفهومی ارایه شده (78/0RMSEA=، 94CFI=، 98/0GFI=) و تایید رابطه بین هوشهیجانی و تسهیم دانش با نقش واسطهای مهارتهای ارتباطی و سواد رسانههای اجتماعی بود. پیشنهاد میشود در نظام آموزشی علم اطلاعات ایران و نیز توسط نهاد کتابخانههای عمومی کشور برنامهریزیهای لازم برای تقویت متغیرهای مذکور (به خصوص هوشهیجانی) انجام پذیرد.
مقاله پژوهشی
نظامهای هوشمند بازیابی
فرشاد پرهامنیا؛ مجید فرهیان
چکیده
مقدمه: تفکر تأملی بر رفتار اطلاع یابی دانشجویان موثر می باشد. این پژوهش با هدف پیشبینی رفتار اطلاعیابی بر اساس تفکر تأملی دانشجویان حوزه علوم پزشکی در درس زبان انگلیسی تخصصی بود. روش: روش پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش شامل 377 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی و دانشکده علوم پزشکی دانشگاه آزاد ...
بیشتر
مقدمه: تفکر تأملی بر رفتار اطلاع یابی دانشجویان موثر می باشد. این پژوهش با هدف پیشبینی رفتار اطلاعیابی بر اساس تفکر تأملی دانشجویان حوزه علوم پزشکی در درس زبان انگلیسی تخصصی بود. روش: روش پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش شامل 377 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی و دانشکده علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه بودند. جهت گردآوری دادهها از دو پرسشنامه شامل تفکر تأملی و پرسشنامه محققساخته رفتار اطلاعیابی استفاده شد. مقدار پایایی پرسشنامه تفکر تأملی برابر 864/0 و پایایی پرسشنامه رفتار اطلاعیابی 623/0 بود. تحلیل دادهها با استفاده آزمون نشانه و رگرسیون چندگانه به کمک نرم افزار SPSS نسخه 23 انجام شد. یافتهها: یافتهها نشان داد که میانگین کلی تفکر تأملی و رفتار اطلاعیابی پایینتری از میانگین نظری (3) بود. این وضعیت حاکی از آن داشت که دانشجویان در وضعیت نامناسبی از تفکر تأملی و رفتار اطلاعیابی قرار داشتند. نتایج رگرسیون نشان داد که متغیرهای پیشبین تفکر تأملی توانستند واریانس رفتار اطلاعیابی را به صورت معناداری تبیین کنند. نتیجهگیری: توجه به سطوح عالی تفکر در دانشجویان از اهمیت زیادی برخوردار است. این اهمیت در درس زبان تخصصی با توجه به ضرورت فراگیری زبانهای خارجی دو چندان خواهد بود. از طرف، رفتار اطلاعیابی در درس زبان تخصصی در صورتی سودبخش خواهد بود که از تفکر تأملی بهره گیرد. با این رویکرد، ضروری به نظر میرسد که برنامهریزان درسی و آموزشی به ارتقاء تفکر نقادانه و نقش آن در رفتار اطلاعیابی دانشجویان در درس زبان تخصصی توجه ویژهای داشته باشند.
مقاله پژوهشی
فاطمه دکامینی؛ فریبا صلاحی؛ حسین نظری فرخی؛ ابراهیم نظری فرخی
چکیده
هدف: گسترش کسبوکارهای الکترونیک و نیاز به جلب رضایت مشتریان، درک مسائل اخلاقی مربوط به تجارت الکترونیک را دوچندان کرده است. هدف پژوهش حاضر، استخراج معیارهای اخلاقی در کسب و کارهای الکترونیک و اولویت بندی آنها با استفاده از یک رویکرد آمیخته است. روششناسی: روش پژوهش، در مرحلهی اول، کیفی و از نوع تئوری دادهبنیاد است و در ادامه ...
بیشتر
هدف: گسترش کسبوکارهای الکترونیک و نیاز به جلب رضایت مشتریان، درک مسائل اخلاقی مربوط به تجارت الکترونیک را دوچندان کرده است. هدف پژوهش حاضر، استخراج معیارهای اخلاقی در کسب و کارهای الکترونیک و اولویت بندی آنها با استفاده از یک رویکرد آمیخته است. روششناسی: روش پژوهش، در مرحلهی اول، کیفی و از نوع تئوری دادهبنیاد است و در ادامه نیز از روشهای مدلسازی معادلات ساختاری و تحلیل سلسلهمراتبی(AHP) استفاده می گردد. در مرحلهی اول با 23 نفر از مدیران کسب و کارهای الکترونیک در سطح شهر تهران مصاحبه شد. همچنین پرسشنامهای بین 209 نفر از پرسنل شاغل در کسب و کارهای الکترونیک توزیع شد و جهت اولویتبندی معیارها نیز، پرسشنامهی مقایسات زوجی میان 15 تن از همان 23 خبرهی پیشین، توزیع گردید.یافتهها: 5 مؤلفهی امنیت اطلاعات مشتریان، حفظ حریم خصوصی مشتریان، کسب اعتماد مشتری، انجام تعهدات و بروزرسانی خدمات بهعنوان معیارهای اخلاقی مدیران کسب و کارهای الکترونیک استخراج گردید. تأثیر همهی مؤلفهها به جز، انجام تعهدات بر رشد بانکداری الکترونیک تأیید شد.نتیجهگیری: نهایتاً این نتیجه حاصل شد که رعایت معیارهای اخلاقی از جانب کسب و کارهای الکترونیک، تأثیر بالایی در پذیرش این کسب و کارها از جانب مشتریان و رشد کسب و کارها دارد.
مقاله پژوهشی
عزیز هدایتی خوشمهر؛ مریم صمدی؛ رحیم شهبازی؛ ابوالفضل قاسم زاده علیشاهی
چکیده
هدف: پژوهش حاضر، با هدف شناسایی رابطه بین سواد اطلاعاتی با اخلاق حرفهای، میزان تسهیم دانش و سرمایه اجتماعی کتابداران کتابخانههای عمومی استان آذربایجان شرقی انجام شده است.روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است. روش پژوهش توصیفی- همبستگی و بطور مشخص مبتنی بر مدلیابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری شامل، کلیه کارکنان کتابخانههای ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر، با هدف شناسایی رابطه بین سواد اطلاعاتی با اخلاق حرفهای، میزان تسهیم دانش و سرمایه اجتماعی کتابداران کتابخانههای عمومی استان آذربایجان شرقی انجام شده است.روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است. روش پژوهش توصیفی- همبستگی و بطور مشخص مبتنی بر مدلیابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری شامل، کلیه کارکنان کتابخانههای عمومی استان آذربایجان شرقی به تعداد370 نفر میباشد. که 250نفر از آنان به روش نمونهگیری تصادفی ساده، انتخاب شدند. برای جمعآوری اطلاعات در این پژوهش از 4 پرسشنامه استاندارد استفاده شد.یافته ها: یافتههای پژوهش نشان داد که سواد اطلاعاتی، اخلاق حرفهای و تسهیم دانش در کتابداران در حد بالا، و سرمایه اجتماعی در حد متوسط است. همچنین بین سواد اطلاعاتی با اخلاق حرفهای، تسهیم دانش و سرمایه اجتماعی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و این بدان معنی است که سواد اطلاعاتی بر اخلاق حرفهای، تسهیم دانش و سرمایه اجتماعی اثر مستقیم دارد.نتیجهگیری: تقویت سطح سواد اطلاعاتی موجب ارتقای سطح اخلاق حرفهای، تسهیم دانش و سرمایه اجتماعی کتابداران کتابخانههای عمومی میشود. بنابراین مدیران کتابخانههای عمومی باید برای تقویت میزان اخلاق حرفهای، تسهیم دانش و سرمایه اجتماعی کتابداران سعی در افزایش سواد اطلاعاتی آنان داشته باشند.