لاله فروتن راد؛ عصمت مومنی
چکیده
مقدمه: مدیریت دانش به عنوان یکی از دستاوردهای عصر دانش و اطلاعات، با ورود به قلمرو علوم مختلف، جایگاه خود را مستحکم نموده است. امروزه سازمان‌های موفق با در اختیار گرفتن ابزارهای لازم با رویکرد مدیریت دانش، فرصت‌های مناسبی برای بهینه‌سازی منابع انسانی و سازمانی خود بوجود می‌آورند. دانشگاه‌ها و کتابخانه‌ها، از کانون‌های اصلی تولید ...
بیشتر
مقدمه: مدیریت دانش به عنوان یکی از دستاوردهای عصر دانش و اطلاعات، با ورود به قلمرو علوم مختلف، جایگاه خود را مستحکم نموده است. امروزه سازمان‌های موفق با در اختیار گرفتن ابزارهای لازم با رویکرد مدیریت دانش، فرصت‌های مناسبی برای بهینه‌سازی منابع انسانی و سازمانی خود بوجود می‌آورند. دانشگاه‌ها و کتابخانه‌ها، از کانون‌های اصلی تولید و ذخیره دانش محسوب می‌شوند، بنابراین هدف از مطالعه حاضر، مروری بر مفهوم مدیریت دانش و چگونگی پیاده سازی آن در سازمان‌ها (محیط‌های دانشگاهی و کتابخانه‌ای) است.روش مطالعه: این مطالعه، با مرور منابع و مقالات داخلی و خارجی با موضوع اصلی مدیریت دانش در محیط‌های آموزشی و کتابخانه‌ای انجام گردید. همچنین از موتورهای جستجوگر در اینترنت و سایت‌های علمی و بانک‌های اطلاعاتی نیز استفاده گردید. محدوده زمانی انتخاب مقالات، سالهای 1399-1384 بود.یافته‌ها: نتایج مطالعاتی که توسط پژوهشگران در ابعاد مختلف مدیریت دانش صورت گرفته است، تأثیر مثبت و معنادار به‌کارگیری مؤلفه‌های مدیریت دانش با متغیرهای مهم در دانشگاه‌ها و کتابخانه‌ها را نشان می‌دهد. در این تحقیقات، در مواردی نتایج مطلوبتر و در برخی نیز ضعیف گزارش گردیده، ولی بطور کلی همه آنها بر نقش مهم و کلیدی در استفاده از فرایند مدیریت دانش اتفاق نظردارند. نتیجه‌گیری: دانشگاه‌ها و به خصوص کتابخانه‌های دانشگاهی به عنوان مراکز اصلی و سازمان‌های تولید و ذخیره دانش باید به فرایند مدیریت دانش توجه بیشتری داشته باشند و در این زمینه زیرساخت‌های لازم برای پیاده‌سازی آن را فراهم نمایند.
عصمت مومنی؛ طاهره اعرابی؛ سحر زمانی
چکیده
پژوهش حاضر از نوع کاربردی و به روش پیمایشی و ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامهای استاندارد مدل هیسیک مدیریت دانش در چهار بعد است. برای توصیف و تحلیل داده‌ها از آمارهای توصیفی و استنباطی (آزمون یومن ویت-نی و آزمون تی ) استفاده شده است. جامعه ی پژوهش دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس و شهید بهشتی بودند، به عضویت کتابخانه مرکزی تربیت ...
بیشتر
پژوهش حاضر از نوع کاربردی و به روش پیمایشی و ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامهای استاندارد مدل هیسیک مدیریت دانش در چهار بعد است. برای توصیف و تحلیل داده‌ها از آمارهای توصیفی و استنباطی (آزمون یومن ویت-نی و آزمون تی ) استفاده شده است. جامعه ی پژوهش دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس و شهید بهشتی بودند، به عضویت کتابخانه مرکزی تربیت مدرس و شهید بهشتی تهران درامدهاند که جمعا 26893نفر و حجم نمونه از طریق فرمول کوکران محاسبه شد که 410 نفر به دست آمد. برای سنجش روایی صوری محتوایی و پایایی از آلفای کرونباخ استفاده شده است که از پایایی قابل قبولی(r=%89) برخوردار است. یافته‌های پژوهش نشان داد که مولفه های خلق دانش(با میانگین 62/3درصد) ، تسهیم دانش ( با میانگین 16/1درصد)و مولفه بکارگیری دانش( با میانگین36/3درصد) در دانشگاه شهید بهشتی نسبت به دانشگاه تربیت مدرس در وضعیت بهتری قرار دارد.و ذخیره دانش (در دانشگاه با میانگین96/1 درصد)تربیت مدرس نسبت به دانشگاه شهیدبهشتی در وضعیت بهتری قرار دارد. نتایج حاصل از آزمون سوالات نشان داد که مدیریت دانش در دانشگاه شهید بهشتی، با میانگین رتبه ای ۱۵/۲12 نسبت به دانشگاه تربیت مدرس با میانگین رتبه ای ۴۱/۱43 از دیدگاه دانشجویان ضرورت دارد.
ذخیره و بازیابی اطلاعات
ملیکا خرمشکوه؛ عصمت مومنی؛ سید مهدی طاهری
چکیده
پژوهش حاضر، با هدف تبیین رفتار اطلاعجویی اعضای هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی براساس مدل رویدادی بلکین برای استفاده در خدمات اشاعه گزینشی اطلاعات انجام شد. از لحاظ ماهیت و هدف، از نوع کاربردی بود و با روش پیمایشی- تحلیلی انجام گرفت. جامعه مورد مطالعه، اعضای هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی تشکیل شده از 562 نفر و نمونه پژوهش شامل ...
بیشتر
پژوهش حاضر، با هدف تبیین رفتار اطلاعجویی اعضای هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی براساس مدل رویدادی بلکین برای استفاده در خدمات اشاعه گزینشی اطلاعات انجام شد. از لحاظ ماهیت و هدف، از نوع کاربردی بود و با روش پیمایشی- تحلیلی انجام گرفت. جامعه مورد مطالعه، اعضای هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی تشکیل شده از 562 نفر و نمونه پژوهش شامل 226 نفر بود که با روش تصادفی طبقهای انتخاب شد. ابزار مورد استفاده برای گردآوری داده‌ها پرسشنامه نیمه‌ساختاریافته درنظر گرفته شد. روایی پرسشنامه توسط سه تن از متخصصان موضوعی موردتأیید قرار گرفت و پایایی پرسشنامه با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ، 90/0 برآورد گردید. پرسشنامه پژوهش در دو بخش طراحی شد. بخش اول، داده‌های مربوط به مشخصات جمعیت‌شناختی و بخش دوم با 25 گویه، داده‌هایی را درباره رفتار اطلاعجویی پاسخ‌دهندگان بر اساس مدل رویدادی بلکین و با مقیاس اندازه‌گیری لیکرت جمع‌آوری نمود. داده‌های جمع‌آوری شده به کمک نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه‌و‌تحلیل قرار گرفت. یافته‌های پژوهش نشان داد که رفتار اطلاع‌جوئی اعضای هیئت علمی در «سطح متوسط» است و با سطح مطلوب فاصله دارد. درنتیجه، به نظر می‌رسد طرح ظاهری پایگاه‌های اطلاعاتی، کلیدواژه‌ها و عبارات کلیدی پیشنهادی پایگاه‌های اطلاعاتی و قابلیت‌ها و امکانات نظام جست‌وجوی پایگاه‌های اطلاعاتی برای کاربران به منظور جست‌وجوهای مفهومی باید کاربرمحورتر طراحی گردد تا به حل نیاز اطلاعاتی و بهبود رفتار اطلاعجویی اعضای هیئت علمی کمک نمایند. افزون بر آن، استفاده اعضای هیئت علمی از اصطلاحنامه‌های موضوعی به‌منظور بهره‌گیری از اصطلاحات مصطلح تخصصی در راستای بازیابی منابع اطلاعاتی منطبق با نیاز اطلاعاتی خود نیز میتواند راهگشا باشد.
جمیله ناطقی فر؛ ثریا ضیایی؛ عصمت مومنی؛ فائزه دلقندی
چکیده
زمینه و هدف: یکی از مهم‌ترین چالش‌های نظام‌های اطلاعاتی مبتنی بر بافت با تأکید بر ساختارهای شناختی، فرموله کردن دریافت و نمایش دانش بازیگران شناختی به‌طور تجربی در فرایند تعامل بازیابی اطلاعات است. پژوهش حاضر باهدف شناسایی متغیرهای ابعاد بافت بازیابی اطلاعات در فرایند تعامل با استفاده از چهارچوب نظام اطلاعات و بازیابی اینگورسن ...
بیشتر
زمینه و هدف: یکی از مهم‌ترین چالش‌های نظام‌های اطلاعاتی مبتنی بر بافت با تأکید بر ساختارهای شناختی، فرموله کردن دریافت و نمایش دانش بازیگران شناختی به‌طور تجربی در فرایند تعامل بازیابی اطلاعات است. پژوهش حاضر باهدف شناسایی متغیرهای ابعاد بافت بازیابی اطلاعات در فرایند تعامل با استفاده از چهارچوب نظام اطلاعات و بازیابی اینگورسن و یارولین است. روش: پژوهش حاضر، از نوع بنیادی و توسعه‌ای و به روش پدیدارشناسی کلایزی (1978) در 7 مرحله انجام شده است. ابزار جمع‌آوری اطلاعات با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته عمیق با 7 نفر از متخصصین حوزه بازیابی اطلاعات و دانش برای شناسایی متغیرها در فرایند تعامل بافت بازیابی اطلاعات بوده است. روایی ابزار گردآوری اطلاعات روایی محتوایی با استفاده از تجربه متخصصان بوده و پایایی بر اساس معیارهای لینکلن و گوبا (1988) بر مبنای قابلیت اعتبار، قابلیت اعتماد، تأیید پذیری است. توصیف و تحلیل اطلاعات با بهره‌گیری از نتایج مرور سیستماتیک و تجارب متخصصان در حوزه بازیابی اطلاعات، مقایسه شده است. یافته‌ها: تعداد 12 متغیر در بعد جامعیت؛ 4 متغیر در بعد مانعیت؛ 7 متغیر در بعد اثربخشی؛ 12 متغیر در بعد کیفیت اطلاعات/ فرایند به‌منظور تثبیت فرایند عبارت جستجو، بازیابی و دسترسی اطلاعات شناسایی شد که بازیگران شناختی به‌عنوان طراحان نظام بازیابی اطلاعات می‌توانند در نظر بگیرند. نتیجه‌گیری: درنتیجه با جستجوی معانی و جوهره‌های کنشگران شناختی در طول زمان برحسب تجربه، برای رسیدن به فهم مشترک در شناسایی، کشف و ایجاد درک عمیق‌تر منجر به توصیف و تحلیل ساختارهای شناختی چهارچوب نظام اطلاعات و بازیابی اینگورسن و یارولین شده و درنهایت طراحی و دسترسی اطلاعات به‌صورت شبکه‌ای و نظام‌مند را فراهم می‌کند.
عصمت مومنی؛ سیروان باباآغائی؛ سعید اسدی
چکیده
روان‌شناسی از علومی است گستردگی و زیرشاخه‌های زیادی دارد و بررسی ارتباط این بخش‌ها و نیز ابعاد و ساختار هریک از زیرشاخه‌های آن میتواند به درک ساختار این دانش کمک کند. به همین دلیل، این پژوهش با هدف کشف ساختار درونی مطالعات روان‌شناسی مثبت صورت گرفته است. تحقیق حاضر ازنظر هدف کاربردی است و در آن از فنون علم‌سنجی و به‌طور خاص از ...
بیشتر
روان‌شناسی از علومی است گستردگی و زیرشاخه‌های زیادی دارد و بررسی ارتباط این بخش‌ها و نیز ابعاد و ساختار هریک از زیرشاخه‌های آن میتواند به درک ساختار این دانش کمک کند. به همین دلیل، این پژوهش با هدف کشف ساختار درونی مطالعات روان‌شناسی مثبت صورت گرفته است. تحقیق حاضر ازنظر هدف کاربردی است و در آن از فنون علم‌سنجی و به‌طور خاص از روش هم رخدادی واژگان و به روش متن‌کاوی، برای کشف ساختار درونی و روابط موضوعی مطالعات روان‌شناسی مثبت استفاده شده است. جامعه این پژوهش، مقالات حوزه روان‌شناسی مثبت نمایه شده در پایگاه اسکوپوس بوده است. تعداد کل این مقالات در بازه زمانی 2000 تا 2012 برابر 1086 مقاله بوده است. با استخراج واژه‌های مرتبط موضوعی از عنوان، چکیده و کلیدواژه‌های مقالات و اعمال روش‌های متن‌کاوی و ریشه‌یابی، یک ماتریس هم رخدادی با ابعاد 43 × 43 ایجاد شد. نتایج این پژوهش نشان داد که از بین 7 خوشه بهینه تولیدشده، خوشه 2 با 10 واژه و خوشه 4 با 9 واژه، به‌عنوان خوشه‌های اصلی شناخته می‌شوند. خوشه 5 بیشترین تعداد موضوع‌های اصلی از بین مفاهیم منتخب را داراست و خوشه‌های 2 و 1 کمترین فاصله را دارند که نشان می‌دهد ارتباط بین موضوع‌های اصلی و جزئی در این خوشه‌ها بیشتر است. در مقابل خوشه 7، بیشترین فاصله را از اغلب خوشه‌ها دارد که نشان‌دهنده حداقل شباهت موضوع‌های خوشه با موضوعات دیگر خوشه‌ها است. بر همین مبنا بیشترین ارتباط در ساختار درونی روان‌شناسی مثبت بین مفاهیم adult، construct، individu، positivepsycholog و strength در خوشه 1 با مفاهیم affect، chang، develop، educ، emot، model، optim، posit، role و support در خوشه 2 برقرار است. در همین خصوص پیش‌بینی می‌شود که خوشه 7 با مفاهیم قرار گرفته در آن، در آینده تبدیل به یک حوزه مطالعاتی مستقل گردد.
کیوان برنا؛ فرهاد فتحی؛ عصمت مومنی
چکیده
اینترنت اشیاء، به طور چشمگیری زندگی ما را در آینده‌ای نزدیک تغییر خواهد داد و بسیاری از ناممکن‌ها را ممکن خواهد ساخت. حجم عظیم داده‌ی تولید شده یا گرفته شده توسط تجهیزات اینترنت اشیاء ، حاوی اطلاعات ارزشمند و قابل استفاده است. با رواج دستگاه‌های توسعه یافته فناوری بی‌سیم مانند بلوتوث، شناسایی با فرکانس رادیویی (RFID)، Wi-Fi، و خدمات ...
بیشتر
اینترنت اشیاء، به طور چشمگیری زندگی ما را در آینده‌ای نزدیک تغییر خواهد داد و بسیاری از ناممکن‌ها را ممکن خواهد ساخت. حجم عظیم داده‌ی تولید شده یا گرفته شده توسط تجهیزات اینترنت اشیاء ، حاوی اطلاعات ارزشمند و قابل استفاده است. با رواج دستگاه‌های توسعه یافته فناوری بی‌سیم مانند بلوتوث، شناسایی با فرکانس رادیویی (RFID)، Wi-Fi، و خدمات داده برروی تلفن و همچنین سنسور و محرک و نودهای تعبیه شده در وسایل، شبکه های حسگر بی سیم، اینترنت اشیاء مراحل ابتدایی خود را پشت سر گذاشته و در آستانه تبدیل اینترنت ایستای کنونی، به اینترنت کاملاً یکپارچه در آینده است. کشف دانش از طریق داده کاوی و متن کاوی نیز بدون شک نقش زیادی در زمینه هوشمندسازی سیستم ها و در نتیجه ارائه خدمات و محیط مناسب برای ارائه خدمات خواهد داشت. همچنین از روش های داده کاوی برای خوشه بندی تجهیزات در شبکه های حسگر بی سیم و تعیین سرخوشه استفاده بسیاری می‌شود. در این مقاله به معرفی اینترنت اشیاء، معماری، کشف دانش ، نقش وکاربرد داده کاوی و متن کاوی در این حوزه پرداخته شده است.
سمیه فرزادی؛ عصمت مومنی
چکیده
پیشبرد فعالیت‌ها، عملکردها و ساختار هر سازمانی به اطلاعات وابسته است. از طرفی، در عصر نوآوری، تبادل اطلاعات با محیط پیرامون، موجب تغییر، تحول و حتی تکامل می‌شود. ترسیم جریان اطلاعات بارگذاری منابع استانداردها در شبکه داخلی کتابخانه مرکز پژوهش متالورژی رازی و نیز اعتبار سنجی آن، با میزان استفاده از منابع استانداردها انجام شده است. ...
بیشتر
پیشبرد فعالیت‌ها، عملکردها و ساختار هر سازمانی به اطلاعات وابسته است. از طرفی، در عصر نوآوری، تبادل اطلاعات با محیط پیرامون، موجب تغییر، تحول و حتی تکامل می‌شود. ترسیم جریان اطلاعات بارگذاری منابع استانداردها در شبکه داخلی کتابخانه مرکز پژوهش متالورژی رازی و نیز اعتبار سنجی آن، با میزان استفاده از منابع استانداردها انجام شده است. از نوع کاربردی و به روش تحلیل سیستمی با رویکرد ترکیبی بود؛ و نیز، با رعایت معیار قابلیت اعتماد، دقت علمی پژوهش را تضمین کرده و به‌عنوان معیاری برای روایی و پایایی پژوهش است. جامعه آماری شامل استانداردهای ملی و بین‌المللی مورداستفاده در آزمایشگاه و نمونه برابر با هر یک از اجزاء یا عناصر جامعه آماری بود. گردآوری اطلاعات با مشاهده فرایند کاری، سپس، با مطالعات اسنادی و نیز، مصاحبه با کارشناسان انجام شده است و درنهایت، با استفاده از نرم‌افزار ویزیو، نمودارهای جریان اطلاعات ترسیم، سپس، با میزان استفاده از منابع استانداردها در شبکه کتابخانه مرکز پژوهش متالورژی رازی، اعتبار سنجی شده است. فرایند جریان اطلاعات و میزان استفاده از بارگذاری منابع استانداردها را نشان داد. فرایند و نحوه‌ی تبادل اطلاعات با اجزای درونی و بیرونی سازمان، در سه مرحله تحلیل فرایندهای موجود، کدگذاری فرایندها و سپس اعتبار سنجی فرایندهای برنامه‌نویسی شده نسبت به درخواست استاندارد؛ تشخیص نیاز درخواست‌کننده؛ قرار دادن استاندارد در پوشه استاندار معتبر؛ خرید استاندارد موردنیاز؛ به‌صورت فرایند سیستمی ترسیم و در شبکه کتابخانه مرکز پژوهش متالوژی رازی طراحی‌شده، سپس طی مدت یک سال، میزان استفاده از بارگذاری منابع استاندارد از طریق شبکه ایجادشده، گزارش‌گیری انجام شده است. پس از فرایند سیسستمی در شبکه داخلی کتابخانه مرکز پژوهش متالوژی رازی، کارکنان آزمایشگاه‌ها در صورت نیاز به استاندارد، درخواست خود را برای بخش اطلاع‌رسانی ارسال نموده، سپس، به‌منظور دسترسی سریع و به‌موقع نسبت به قرار دادن استاندارد در شبکه داخلی مرکز اقدام شد.
لیلا سادات سیادتی؛ عصمت مومنی؛ مهدی علیپور حافظی
چکیده
هدف: هدف پژوهش حاضر، تطابق مدل ارزیابی دیجی کوال با چارچوب نظری پنج- اس در مفاهیم کتابخانه ی دیجیتالی است. روش: پژوهش از نوع کاربردی و به روش تحلیل محتوای کیفی به ارزیابی مدل دیجی کوال و چارچوب نظری پنج- اس پرداخته است. داده ها با تفسیر ذهنی محتوایی داده های متنی، از طریق فرآیندهای طبقه بندی نظام مند گرد آوری شده است. روایی پژوهش از نوع ...
بیشتر
هدف: هدف پژوهش حاضر، تطابق مدل ارزیابی دیجی کوال با چارچوب نظری پنج- اس در مفاهیم کتابخانه ی دیجیتالی است. روش: پژوهش از نوع کاربردی و به روش تحلیل محتوای کیفی به ارزیابی مدل دیجی کوال و چارچوب نظری پنج- اس پرداخته است. داده ها با تفسیر ذهنی محتوایی داده های متنی، از طریق فرآیندهای طبقه بندی نظام مند گرد آوری شده است. روایی پژوهش از نوع منطقی است که بیشتر بر مبنای قضاوت شخصی پایه گذاری شده است. پایایی پژوهش از نوع اعتبار پذیری و مشورت با متخصصین حوزه کتابخانه دیجیتالی است که به واقعی بودن توصیفات و یافته های پژوهش و اعتبار آنها اشاره دارد. یافته ها: یافته های به دست آمده از پژوهش حاکی از آن است که در الگوی دیجی کوال فرآیند بررسی محتوا (اطلاعات)؛ و فرآیند جامعه (کاربر) کتابخانه دیجیتالی، عمدتا منوط به پیش نیازهای دو جزء مهم در محیط کتابخانه دیجیتالی محیط فنی و تعامل کاربر/ سیستم است. در نتیجه، از آنجایی که هر مدل ارزیابی، مجموعه ای از مقیاس ها و روش های گردآوری داده ها را دارد؛ عامل و متغیر جوامع (کنشگران) در ابعاد مفاهیم موثر پنج- اس در کتابخانه ی دیجیتالی اعم از قابلیت دسترس پذیری، ارتباط شیء دیجیتالی؛ قابلیت ایجاد، اثر بخشی، قابلیت توسعه پذیری، قابلیت استفاده مجدد، قابلیت اطمینان خدمات وجود دارد و با مدل دیجی کوال قابل ارزیابی است. در ابعاد مفاهیم موثر پنج- اس در کتابخانه ی دیجیتالی اعم از قابلیت دسترس پذیری، ارتباط شیء دیجیتالی؛ قابلیت ایجاد، اثر بخشی، قابلیت توسعه پذیری، قابلیت استفاده مجدد
عصمت مومنی؛ محمد رضائی
چکیده
هدف پژوهش، تبیین مدل هوش گیلفورد به عنوان پردازشگر نظام اطلاعات مدیریت با موجودیت ها ی کتابخانه و موزه، در سطح محتوا، عملیات پردازش و فرآورده است. روش پژوهش، از نوع اکتشافی و تحلیل محتوا است. یافته ها نشان می دهد، در سطح محتوا، شنیداری با اشیای محتوایی صوتی، دیداری با اشیای محتوایی تصویری، معنایی با دانش تخصصی اشیای محتوایی صوتی و ...
بیشتر
هدف پژوهش، تبیین مدل هوش گیلفورد به عنوان پردازشگر نظام اطلاعات مدیریت با موجودیت ها ی کتابخانه و موزه، در سطح محتوا، عملیات پردازش و فرآورده است. روش پژوهش، از نوع اکتشافی و تحلیل محتوا است. یافته ها نشان می دهد، در سطح محتوا، شنیداری با اشیای محتوایی صوتی، دیداری با اشیای محتوایی تصویری، معنایی با دانش تخصصی اشیای محتوایی صوتی و تصویری ، نمادی با شناسه ISSN و ISBN و فنخا، رفتاری با پاسخ کاربران براساس دانش معادل است. در سطح عملیات پردازش، شناخت با فرایند شناخت اشیای محتوایی، حافظه با فرایند ذخیره سازی و بازیابی، تفکر واگرا با فرایند ایجاد ارزش افزوده اطلاعات و دانش، تفکرهمگرا با فرایند دسته بندی اطلاعات عینی و ذهنی و دانش صریح و ضمنی اشیای محتوایی، ارزشیابی با فرایند ارزیابی عملکرد معادل است. درسطح فرآورده، واحد با عناصر اشیای محتوایی، ارتباط واحدها با رابطه عناصر اشیای محتوایی، طبقه یک گروه با طبقه بندی اشیای محتوایی، نظام شناسایی ارتباطات ساختاری با ایجاد نظام معنایی اشیای محتوایی، تحول حاصل از فراوری با استخراج، کشف، و استدلال از داده های موجود، کاربرد حاصل از کاربست محتوا با پایگاه های اطلاعاتی، سیستم های خبره، و نگاشت دانش معادل است. در نتیجه، نظام اطلاعات مدیریت موجودیت های عملکرد کتابخانه و موزه بر اساس ساختار مدل مفهومی هوش گیلفورد امکان پذیر است.
رقیه نجفی خواه؛ علی جلالی دیزجی؛ عصمت مومنی
چکیده
هدف: پژوهش حاضر به امکان سنجی ارائه خدمات مرجع مجازی کتابخانه های عمومی استان گیلان وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی کشور پرداخته است. روش: این پژوهش از نظر نوع، کاربردی و از نظر روش، پیمایشی است. ابزار گردآوری اطلاعات، دو پرسشنامه مبتنی بر پرسشنامه اربیس و ابزار ارزیابی انجمن کتابداران آمریکا است که یکی مخصوص سرپرستان کتابخانه ها ...
بیشتر
هدف: پژوهش حاضر به امکان سنجی ارائه خدمات مرجع مجازی کتابخانه های عمومی استان گیلان وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی کشور پرداخته است. روش: این پژوهش از نظر نوع، کاربردی و از نظر روش، پیمایشی است. ابزار گردآوری اطلاعات، دو پرسشنامه مبتنی بر پرسشنامه اربیس و ابزار ارزیابی انجمن کتابداران آمریکا است که یکی مخصوص سرپرستان کتابخانه ها و دیگری مخصوص کتابداران و مسئولان کتابخانه ها است. جامعه پژوهش، تعداد 65 کتابخانه فعال مستقر در استان گیلان بوده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از شاخص های آمار توصیفی و نرم افزار اس. پی. اس. اس. صورت گرفته است. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد که بیش از دو سوم کتابداران در جامعه آماری پژوهش مهارت های لازم را در این زمینه دارند و در این زمینه امکان لازم فراهم است. اکثریت کتابخانه های مورد بررسی از نظر تجهیزات مورد نیاز برای راه اندازی خدمات مرجع مجازی با توجه به نرم افزار منتخب در پژوهش مشکلی ندارند. اما در خصوص منابع و پایگاه های اطلاعاتی الکترونیکی لازم برای تامین نیازهای اطلاعاتی کاربران با مشکل مواجه هستند. در حال حاضر برای راه اندازی و ارائه اینگونه خدمات هیچ گونه بودجه اختصاصی وجود ندارد و این فقدان، مشکل اصلی کتابخانه ها در ارائه خدمات مرجع مجازی به شمار می رود .نتیجه گیری: به طور کلی می توان نتیجه گرفت کتابخانه های عمومی استان گیلان می توانند با تامین منابع و پایگاه های الکترونیکی لازم و نیز تامین بودجه مورد نیاز، اقدام به ارائه خدمات مرجع مجازی نمایند.
معصومه محمدپور؛ عصمت مومنی؛ مهدی علیپور حافظی
چکیده
هدف : هدف از این پژوهش تعیین میزان همخوانی میان برچسب های اختصاص یافته به مقالات کتابداری در پایگاه رده بندی مردمی سایت‌یولایک و توصیفگرهای اختصاص یافته به همان مقالات در پایگاه لیستا می باشد.روش شناسی: جامعه پژوهش حاضر شامل 300 مقاله در حوزه کتابداری و اطلاع رسانی می باشد که از میان مقالات مشترک از لحاظ اطلاعات کتابشناختی ( عنوان، ...
بیشتر
هدف : هدف از این پژوهش تعیین میزان همخوانی میان برچسب های اختصاص یافته به مقالات کتابداری در پایگاه رده بندی مردمی سایت‌یولایک و توصیفگرهای اختصاص یافته به همان مقالات در پایگاه لیستا می باشد.روش شناسی: جامعه پژوهش حاضر شامل 300 مقاله در حوزه کتابداری و اطلاع رسانی می باشد که از میان مقالات مشترک از لحاظ اطلاعات کتابشناختی ( عنوان، نام نویسنده، نام نشریه، سال انتشار و ... ) در میان پایگاه رده بندی مردمی سایت‌یولایک و پایگاه لیستا در فاصله زمانی ابتدای سال 2010 تا 15 نوامبر سال 2011 به صورت تصادفی انتخاب شده است . این تحقیق به روش پیمایشی – توصیفی و با استفاده از داده های گردآوری شده بر مبنای روش مشاهده انجام گرفته است. تجزیه و تحلیل داده ها با روش آمار توصیفی و به کمک نرم افزار آماری اکسل انجام شد.یافته ها: نتایج نشان داد که کمتر از 2 ٪ درصد از برچسب های اختصاص یافته به مقالات منتخب حوزه کتابداری و اطلاع رسانی در پایگاه رده بندی مردمی سایت‌یولایک با آنچه که به عنوان توصیفگر به همان مقالات در پایگاه لیستا اختصاص داده شده است همخوانی دارند. نتیجه گیری: این نتایج در کل نشان دهنده آن است که برچسب های مورد استفاده کاربران برای بازیابی و رده بندی مفاهیم در محیط وب با آنچه که متخصصان برای رده بندی و بازیابی همان مفاهیم به کار می برند تفاوت و فاصله زیادی دارد. د
زینب غفورنیا؛ شیوا قمی؛ عصمت مؤمنی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان درک کتابدار از نیاز کاربر و میزان درک کاربر از پاسخ کتابدار در مصاحبه مرجع با رویکرد هرمنوتیک بوده است. در این پژوهش، از روش پیمایشی استفاده شده است. برای گردآوری اطلاعات موردنیاز از پرسشنامه مؤلف‌محور که به تعدادی از کاربران سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و کتابداران مرجع آن داده شد، استفاده شد و ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان درک کتابدار از نیاز کاربر و میزان درک کاربر از پاسخ کتابدار در مصاحبه مرجع با رویکرد هرمنوتیک بوده است. در این پژوهش، از روش پیمایشی استفاده شده است. برای گردآوری اطلاعات موردنیاز از پرسشنامه مؤلف‌محور که به تعدادی از کاربران سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و کتابداران مرجع آن داده شد، استفاده شد و پایایی آن 953/0 محاسبه شده است. این پرسشنامه با 13 سؤال در ارتباط با درک کتابدار و 13 سؤال در ارتباط با درک کاربر با مقیاس لیکرت از 0 تا 9 طراحی شده است. یافته‌ها نشان داد که بیشترین حد در میان شاخص‌های درک کتابدار مربوط به شاخص شفاف‌سازی سؤال کاربر در جریان مصاحبه مرجع با میانگین 79% و در درک کاربر شاخص در میان گذاشتن سؤال اصلی با کتابدار مرجع با میانگین 85% است و کمترین حد در درک کتابدار مربوط به شاخص درک نیاز کاربر با اولین سؤال کتابدار با میانگین 9/52% و در درک کاربر شاخص درک کتابدار با اولین سؤال کاربر با میانگین 7/61% است. در همه‌ی متغیرها رابطه معناداری بین نظام معنایی کتابداران و کاربران وجود دارد به‌جز در دو متغیر: متغیر در میان گذاشتن سؤال اصلی با کتابدار مرجع برای رفع نیاز اطلاعاتی و متغیر سطح اطلاعات قبلی کتابدار و کاربر از موضوع مورد جست‌وجو با 05/0 p>. این پژوهش نشان داد که کاربران تسلطی بر موضوع مورد جستجو خود ندارند و یا دقیقاً نمی‌دانند که به دنبال چه هستند. همچنین نشان داد که کتابداران تبحر لازم را در زمینه مصاحبه مرجع دارند. با وجود عدم تمایل کاربران به پرسش از کتابداران و شکل نگرفتن مصاحبه مرجع، کتابداران در این پژوهش از عملکرد خوبی برخوردار بودند و توانستند رضایت کاربران را به دست آورند.
اصغر ستارزاده؛ گلنسا گلینی مقدم؛ عصمت مومنی
چکیده
هدف از پژوهش حاضر سطح همکاری و تحلیل ساختار شبکه همکاری‌های علمی پژوهشگران ایرانی حوزه علوم پایه پزشکی، درپایگاه استنادی علوم) سال 1996 تا سال 2013) انجام شده است. پژوهش با روش علم‌سنجی و با کمک شاخص‌های تحلیل شبکه انجام شد و جامعه آماری پژوهش شامل 1040 مقاله منتشر شده در سه حوزه سلول‌های بنیادی، پزشکی مولکولی و بیوانفورماتیک از زیرشاخه‌های ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر سطح همکاری و تحلیل ساختار شبکه همکاری‌های علمی پژوهشگران ایرانی حوزه علوم پایه پزشکی، درپایگاه استنادی علوم) سال 1996 تا سال 2013) انجام شده است. پژوهش با روش علم‌سنجی و با کمک شاخص‌های تحلیل شبکه انجام شد و جامعه آماری پژوهش شامل 1040 مقاله منتشر شده در سه حوزه سلول‌های بنیادی، پزشکی مولکولی و بیوانفورماتیک از زیرشاخه‌های علوم پایه پزشکی و از اولویت‌های علوم پایه در سند نقشه جامع علمی کشور بود. یافته‌ها نشان داد همکاری درون سازمانی در این حوزه 94/23 درصد، همکاری برون سازمانی 02/52 درصد و همکاری بین المللی 08/23 درصد است. یافته‌های پژوهش در تحلیل شبکه همکاری‌های علمی، برای چگالی شبکه عدد 018/0 ، ضریب خوشه بندی شبکه معادل 831/0 ، میانگین فاصله در شبکه همکاری برابر با 334/3 و قطر شبکه 9 است و از مولفه‌های شبکه همکاری حوزه علوم پایه پزشکی 24 مؤلفه محاسبه شده بود. یافته‌های شاخص‌های مرکزیت (خرد)، در مرکزیت درجه شبکه معادل 346/2 درصد، مرکزیت بینیت شبکه معادل 69/31 درصد و شاخص مرکزیت نزدیکی معادل 522/3 و شاخص بردار ویژه شبکه معادل 18/85 درصد بدست آمد. نتایج تحقیق نشان داد شبکه همکاری در حوزه علوم پایه پزشکی از انسجام کافی برخوردار نبوده و ارتباط و همکاری علمی لازم بین پژوهشگران صورت نگرفته است.
رعنا کوارویی؛ عصمت مومنی؛ محسن حاجی زین العابدینی
چکیده
چکیده پژوهش پیشرفت‌های عصر جدید اهمیت یادگیری را بیش از پیش برجسته ساخته است و این امربیش از قبل آموزش راهبردهای یادگیری (شناختی و فراشناختی) را می‌طلبد. هدف: هدف از پژوهش حاضر تعیین رابطه بین راهبردهای شناختی و فراشناختی با رفتار اطلاعجویی اعضای هیأت علمی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی میباشد. روش پژوهش: روش پژوهش ...
بیشتر
چکیده پژوهش پیشرفت‌های عصر جدید اهمیت یادگیری را بیش از پیش برجسته ساخته است و این امربیش از قبل آموزش راهبردهای یادگیری (شناختی و فراشناختی) را می‌طلبد. هدف: هدف از پژوهش حاضر تعیین رابطه بین راهبردهای شناختی و فراشناختی با رفتار اطلاعجویی اعضای هیأت علمی سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی میباشد. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر پیمایشی از نوع توصیفی است. نمونه‌گیری پژوهش حاضر از نوع نمونه‌گیری احتمالی طبقهای است و از هر گروه از اعضای هیأت علمی که در یک موسسه مشغول به کار هستند، نمونه‌ای انتخاب گردیده است. در این پژوهش جهت گردآوری داده ها از دو پرسشنامه به شرح زیر استفاده گردید: 1. پرسشنامه راهبردهای یادگیری و مطالعه 2. پرسشنامه رفتار اطلاع جویی یافته‌ها: برای بررسی رابطه بین راهبردهای شناختی و فراشناختی با رفتار اطلاعجویی از ضریب همبستگی پیرسون استفاده می‌شود. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که ضریب همبستگی بین راهبردهای شناختی با رفتار اطلاعجویی اعضای هیأت علمی برابر با 065/0r= میباشد، که با توجه به مقدار 24/0 p= می‌توان گفت رابطه مثبت و معناداری وجود ندارد.بین راهبردهای فراشناختی با رفتار اطلاعجویی اعضای هیأت علمی (128/0 r=، 02/0P=) رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. این بدان معناست که با افزایش راهبردهای فراشناختی اعضای هیأت علمی، رفتار اطلاعجویی آنها نیز افزایش پیدا می‌کند. بنابراین پرسش اصلی پژوهش در شاخص راهبردهای شناختی رد می‌شود اما در شاخص راهبردهای فراشناختی تایید می‌شود. به عبارتی بین راهبردهای شناختی با رفتار اطلاعجویی اعضای هیأت علمی رابطه معناداری وجود ندارد در حالی که بین راهبردهای فراشناختی و رفتار اطلاعجویی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
نفیسه سبزواری؛ علی جلالی دیزجی؛ عصمت مومنی
دوره 2، شماره 2 ، اردیبهشت 1394، ، صفحه 109-126
چکیده
هدف: تحلیل استنادی با ترسیم ساختار موضوعی رشتههای مختلف علمی موجب پیدایش رشتههای علمی نو شده و میتواند روابط داخلی بین قسمتهای مختلف علم را به‌روشنی توضیح دهد و به تاریخ علم بپردازد. هدف این مقاله ترسیم نقشهی تولیدات علمی حوزهی اعتیاد در پایگاه وبآوساینس در سالهای 2008 تا 2013 بود. روش: این پژوهش با روش تحلیل استنادی ...
بیشتر
هدف: تحلیل استنادی با ترسیم ساختار موضوعی رشتههای مختلف علمی موجب پیدایش رشتههای علمی نو شده و میتواند روابط داخلی بین قسمتهای مختلف علم را به‌روشنی توضیح دهد و به تاریخ علم بپردازد. هدف این مقاله ترسیم نقشهی تولیدات علمی حوزهی اعتیاد در پایگاه وبآوساینس در سالهای 2008 تا 2013 بود. روش: این پژوهش با روش تحلیل استنادی انجام شد. جامعه آماری شامل 489 مقاله حوزهی اعتیاد موجود در پایگاه وبآوساینس بود. نقشهی علمی این حوزه، بر مبنای شاخص امتیاز استناد جهانی (جی سی اس) و امتیاز استناد محلی (آل سی اس) ترسیم شد. یافته‌ها: گرایشهای موضوعی در نقشهی علمی حوزهی اعتیاد شامل پنج خوشهی موضوعی بود. متوسط نرخ رشد سالانهی انتشارات طی سالهای موردبررسی 253/0 بود. مدارک توسط 1352 نویسنده تألیف شده بود که در 10 قالب انتشاراتی و به 9 زبان دنیا منتشرشدهبودند. نتیجه‌گیری: بهطورکلی میانگین نرخ رشد تولیدات علمی حوزهی اعتیاد رضایتبخش نبود اما میزان همکاری گروهی در این حوزه در سطح مطلوبی قرار داشت.
ابراهیم زارعی؛ عصمت مومنی
چکیده
هدف این پژوهش، تعیین میزان تسهیم دانش و سطح خلاقیت و تعیین رابطه آنها در میان کتابداران کتابخانه‌های دانشگاه تربیت مدرس در سال 1392 است. روش: پژوهش از نوع کاربردی و به روش پیمایشی- همبستگی به بررسی نظر 50 نفر از کتابداران و مدیران کتابخانه‌های دانشکده‌های علوم انسانی، فنی و مهندسی و کتابخانه مرکزی دانشگاه تربیت مدرس پرداخته است. ...
بیشتر
هدف این پژوهش، تعیین میزان تسهیم دانش و سطح خلاقیت و تعیین رابطه آنها در میان کتابداران کتابخانه‌های دانشگاه تربیت مدرس در سال 1392 است. روش: پژوهش از نوع کاربردی و به روش پیمایشی- همبستگی به بررسی نظر 50 نفر از کتابداران و مدیران کتابخانه‌های دانشکده‌های علوم انسانی، فنی و مهندسی و کتابخانه مرکزی دانشگاه تربیت مدرس پرداخته است. یافته‌ها: وضعیت تسهیم دانش در میان کتابداران کتابخانه‌های دانشگاه تربیت مدرس نامطلوب است اما خلاقیت کتابداران مذکور در وضعیت مطلوبی قرار دارد. ضریب همبستگی رابطه تسهیم دانش و خلاقیت با کسب 8/0 نشان می‌دهد همبستگی و رابطه معناداری میان آنها وجود ندارد. نتیجه‌گیری: کتابخانه‌ها باید نسبت به بهبود و تقویت تسهیم دانش با انجام فعالیتهای آموزشی و پژوهشی در مسیر رشد علم و دانش گام بردارند، از ترویج و اشتراک اطلاعات و دانش در میان کتابداران حمایت کرده و زیرساخت‌های لازم برای تسهیم دانش در کتابخانه را فراهم کنند.
